Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), Türkiye Büyük Millet Mecli
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2. MEVCUT DURUM VE SORUNLAR
- 2.1. Mevcut Durum
- 2.1.1. Kuruluş Sayısı, Mevcut Kapasite ve Kullanımı
- 2.1.2. Üretim
Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu, Bor-Soda Külü-Krom Kimyasalları Çalşıma Grubu Raporu 120 Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu, Bor-Soda Külü-Krom Kimyasalları Çalşıma Grubu Raporu 121 1. GİRİŞ Bu rapor Dokuzuncu Kalkınma Planı kapsamında, ülkemizde krom kimyasalları –Sodyum Bikromat, Bazik Krom Sülfat, Kromik Asit ve Sodyum Sülfat- üretim ve tüketiminin son beş yıl ve önümüzdeki yedi yıl içerisindeki durumunu incelemek üzere hazırlanmıştır. Birleşmiş Milletler sektörel tasnifi olan ISIC Rev.3 (International Standard Industrial Classification, Third Revision) sınıflandırması dikkate alındığında, krom kimyasalları, Bölüm 24: Kimyasallar ve kimyasal ürün imalatı Grup 241: Ana kimyasallar imalatı Sınıf 2411: Gübre ve nitrojen bileşikleri dışındaki ana kimyasallar altında sınıflandırılmaktadır. Gümrük İstatistik Tarife ve Pozisyon Numaraları (GTİP) ise aşağıda verilmektedir: Sodyum Bikromat: 28 41 30 Bazik Krom Sülfat: 32 02 90 Kromik Asit: 28 19 10 Sodyum Sülfat: 28 33 11 Tüm krom kimyasallarının ana çıkış maddesi olan Sodyum Bikromat kimya, kozmetik, tekstil boyaları, deri ve kürk sanayi ve ilaç sanayii gibi diğer bir çok alanda da kullanılır. Sodyum Bikromattan üretilen Bazik Krom Sülfat başta deri kimyasalı olarak deri tabaklamada, sodyum bikromattan üretilen kromik asit ise metal kaplama ve ahşap koruma alanlarında kullanılmaktadır. Sodyum Bikromat üretimi sırasında yan ürün olarak Sodyum Sülfat elde edilmekte ve selüloz endüstrisinde kullanılmaktadır. Bazik Krom Sülfat inorganik yöntem ile indirgenerek elde edilen bazik krom sülfat kompleksidir.Deri Sanayide en çok kullanılan deri kimyasalıdır ve deri tabaklama işleminde kullanılmaktadır. Soda Sanayi A.Ş. Kromsan Fabrikasında üretilen ve ‘Tankrom’ ticari ismi ile pazarlanmaktadır. Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu, Bor-Soda Külü-Krom Kimyasalları Çalşıma Grubu Raporu 122 2. MEVCUT DURUM VE SORUNLAR Krom Kimyasalları Sektörü çevresel faktörler nedeniyle dünyada ön planda olan ve izlemeye alınan, sektörü ilgilendiren bir takım çevresel düzenlemeler ve gerek uluslar arası gerekse uluslar üstü kurumların düzenlemelerinin odak noktası olan sektörlerden biridir. Krom kimyasalarında dünya arz –talep dengesi, arz fazlası yönündedir. Ancak, teknolojisi eskiyen tesislerin devre dışı kalmasıyla, denge gelişmektedir. Kapasite kullanım oranları halen % 70 - 80’ler düzeyindedir. Krom Kimyasalları üretimde, kullanılabilir en iyi teknoloji kireçsiz üretim teknolojisidir. Aralarında Kromsan Fabrikası’nın da bulunduğu modern tesisler bu teknolojiyi kullanarak, çevre standartları ile tamamen uyumlu şekilde üretim gerçekleştirmektedir. 2005 senesinde, dünyada Sodyum Bikromat kapasitesi 700 bin ton civarlarındayken, üretim 520 bin ton düzeyinde kalmıştır. Kapasite kullanım oranı sodyum bikromatta %70 düzeyindedir. Dünyada Bazik Krom Sülfat kullanımı 566 bin ton düzeyinde gerçekleşirken, kapasite kullanımı bu üründe %70 düzeylerindedir. Türkiye’nin Bazik Krom Sülfat kullanımı ise yıllık 14 bin ton düzeyindedir. Dünya, Kromik Asit üretimi ise yaklaşık 190 bin ton düzeyindedir ve dünyada krom kimyasallarında büyüme öngörülmemektedir. 2.1. Mevcut Durum Türkiye’nin ilk ve tek Krom Bileşikleri Fabrikası, Soda Sanayi A.Ş bünyesinde faaliyet gösteren Kromsan Krom Bileşikleri fabrikasıdır. 1984 senesinde üretime başlayan şirket, 1998 yılında kireçsiz teknolojiye geçerek sektörde bu teknoloji ile üretim yapan dört krom fabrikasından biri haline gelmiştir. Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu, Bor-Soda Külü-Krom Kimyasalları Çalşıma Grubu Raporu 123 2.1.1. Kuruluş Sayısı, Mevcut Kapasite ve Kullanımı Soda Sanayi A.Ş.’nin Mersin Kazanlı’daki Kromsan Fabrikasının yönetim ve satış merkezi İstanbul İş Kuleleri’ndedir. Tablo 1: Krom Kimyasalları Sektöründe Önemli Kuruluşlar 2005 Yılı (11 Aylık) Sıra Kuruluş Üretim İşçi Üretim No: Adı Yeri Konusu Sayısı Bin Ton/yıl (1) (2) (3) (4) (6) (7) Özel Sektör Kuruluşları 1- Soda Sanayi A.Ş. Kromsan Fabrikası Mersin – Kazanlı Krom kimyasalları 314 119 Kaynak: Soda Sanayi A.Ş. Krom Kimyasalları esas itibariyle deri kimyasalları ve diğer başlığı altında incelenebilir. Krom kimyasallarının temel ürünü Sodyum Bikromat çeşitli proseslerden geçtikte sonra temel deri kimyasalı olan Bazik Krom Sülfat ile ağaç koruma ve metal kaplama kimyasalı olan Kromik Asit ürüne dönüşür. 2.1.2. Üretim: a) Üretim Yöntemi -Teknoloji: Krom Bileşikleri üreticileri dünyada sayılı üretici tarafından üretilmektedir. Üretim prosesi olarak iki tür teknoloji mevcuttur. Kirecin kullanıldığı, oldukça yoğun katı atığa neden olan eski teknoloji ve sayılı üreticinin kullandığı kireçsiz, doğa dostu yeni teknoloji. Kromsan Krom Bileşiklerinin de üretim prosesi olarak kullandığı kireçsiz teknoloji en iyi kullanılabilir teknolojidir. Kireçsiz teknolojinin gerek yurtiçinde gerekse yurtdışında karşılaştığı en büyük problem, kaliteli kromit teminidir. Geçtiğimiz dönemde, kromit rahatlıkla Güney Afrika’daki kromit madenlerinden tedarik edilirken, başta Çin olmak üzere çeşitli alanlarda ve ülkelerde artan kromit ve ferro döküm ihtiyacının artması kromit temini konusunda sıkıntılar doğurmuştur.. Bu artış fiyatların artmasına neden olurken tedarikinde dönem dönem zorluklar yaşanmaktadır. Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|