Down sendromlu çocuklarda motor geliŞİMİ ve müdahalesi

308
Ebeveynler için görevler
- Ebeveynlerin katılımı ile ilgili imkanlar yüzüstü ve sırtüstü, 
dönme, yerde ileri hareket, oturma, oturma pozisyonu etrafında 
hareket ve ayakta durma motor akvitilerinde tanımlanmıştır. 
Bundan başka, “egzersiz terapisi”  başlığı altında belirtilen 
noktalar ebeveynler tarafından uygulanabilir.
- Bacak fonksiyonlarının  stimule edilmesi önemlidir. 
Ebeveynlerin bunu, örneğin tırmanırken ve merdiven inip 
çıkarken uygulaması mümkündür.

---

309
Genel motor resmi
- Denge konusundaki problemler ve baş, gövde ve 
kol-bacakların hareket ayrışmasındaki eksiklik yürümenin 
karakteristiğidir. Genel olarak çocuk bacaklarını geniş açarak ve 
açılmış dizler ile gövde rotasyonu olmadan yürümektedir.
Spesifik motor problemleri
- Bugüne kadar tartışılan motor gelişimi aşamalarında 
tekrarlanan yetersiz gövde ve motor aktiviteleri problemi vardır.   
Aynısı yürüyüşte de gerçekleşmektedir. Ayağa 
kalkmak gibi, yürümek de ağırlığın bir bacağa aktarılmasını ve 
bu şekilde diğer bacağın kaldırılıp hareket ettirilmesini 
gerektiren asimetrik bir motor beceridir. Bu, gövde motor 
aktivitelerin kalitesi, postüral kontrol seviyesi ve özellikle de 
alttaki eklemlerde zorlanmaya yol açar. Yürümek için, 
operasyonel bir postüral kontrol seviyesinin gelişimi esastır; 
sonucunda yürüme sırasında telafi mekanizması formunda 
içsel kusurlar meydana çıkar. Gövde motor aktivitesinin kalitesi 
hareketin ayrışması için yetersizdir.
Telafi edici motor aktiviteler
- Yetersiz gövde motor aktivitesi; aşırı gövde ekstansiyonu ve 
bununla birlikte gövde rotasyonu ve lateral gövde fleksiyonunun 
sakınılması ile telafi edilir. Denge problemleri, çocuğun kollarını 
yanlarda kanat gibi tutması ile belli olur.
- Denge ve stabilite eksikliğine bağlı olarak, çocuk vücut 
ağırlığını destekleme zemini içerisinde tutmayı tercih eder.  
Yürüyüşü açık bacaklıdır ve adımları küçüktür. Ağırlık transferi 
ve kendini lateral olarak destekleme açık bacaklı yürüyüşle ve 
azalmış ayakta durma ve sallanma evresi ile kısıtlanmıştır.
- Dizi maksimum ekstansiyonda stabilize etmek, alttaki 
eklemlerdeki stabilite yokluğunu telafi eder. Kalçalar etrafındaki 
problemler Duchenne yürüyüşünde; ayak bileği etrafındaki 
problemler ise ağırlık taşırken ortaya çıkan eversiyonda görülür.
Motor gelişim için neticeleri 
- Destekli veya desteksiz yürümek, DS’lu çocuğun gelişiminde 
geç meydana gelir.
5.9. Evre 9: Yürüme esnasında motor davranış

---

310
- Günlük durumlar ve oyun oynama sırasındaki yürümedeki 
etkinlik azalmıştır.
- Geniş anlamda konuşmak gerekirse yetersiz gövde 
motor aktivitesi, denge ve genel stabilite evresindeki 
hassasiyet devam eder. Neticeleri, yürümenin diğer formları 
olan koşma, merdiven çıkma, zıplama, hoplama ve aynı 
zamanda ayağa kalkmanın  gelişimini  de etkiler. Bundan 
başka; hareket formları olan bisiklete binme, paten kayma, 
scooter kullanma ve bunun gibi hareketlerin gelişimini de
etkileyecektir.
- Telafi edici hareket paternlerinin ortaya çıkması daha 
fonksiyonel hareket gelişimini etkiler.
Tedavinin amacı
- Gövde ve alttaki eklemlerdeki postürel kontrolün yeterli 
seviyede gelişimi örneğin yürüme sırasında, fonksiyonel açıdan 
ayrışmış olan yürüyüşe imkan vermektedir.
Egzersiz terapisi
- Esnetme, stabilite ve denge gibi uygun motor ve bacak 
aktivitelerinin şartlı gelişimi, daha önceki gelişimsel evrelerde 
meydana gelmiş olmalıdır. Burada önemli olan, ayakta durma 
pozisyonunda hareket ayrışmasının gelişimidir. 
 
Yürüme ile bağlantılı olarak çocuğun bireysel gelişimini 
aktifleştirecek çok sayıda imkan bulunmaktadır.
- Destekli yan yürüyüş, köşeleri dönmek. 
- Karşıya geçmek, karşıya geçme mesafelerini değiştirmek.
- Bir itme oyuncağı peşinden destekli yürüyüş.
- Bir veya iki el ile destekli yürüyüş.
- Destekli veya desteksiz, ileri ve geri adım atma.  
- Birleştirilmiş iki bank üzerinden destekli veya desteksiz 
yürümek.
- Bank üzerinde destekli veya desteksiz yürümek. 
- Engel üzerinden destekli veya desteksiz olarak adım atmak. 
(Yüksekliği değiştirin.) Aynısı bank üzerinde yapılır.
- Örneğin halkadan halkaya, bankdan banka geçerek adım 
genişliğini etkilemek.
- Denge tahtasında destekli veya desteksiz yürümek.
- Eğimli bir yerden çıkmak, merdiven tırmanmak. (Eğimlerin 
derecelerini değiştirin.) 
- Trompolinde zıplamak.

---

311
- Bir denge tahtasında ya da tahteravallide yürümek.
- Bir ya da iki patenle yürümek. 
- Zıplayan topla zıplamak. 
- Scooter kullanmak.
Ebeveynler için görevler
- Daha önceki evrelerde verilen motor gelişimi görevlerine ve 
yukarıda adı geçen egzersiz terapisi imkanlarına bakınız.
- Yürümeyi, oyun ve bakım esnasında tüm yönleriyle 
stimüle edin.
- Uygun oyun materyalini sağlayın (sallanan at, itme oyuncağı 
gibi). 

---

312
Bilgi
Genel olarak, DS’lu çocuklara yüzüstü pozisyondayken 
başlarını kaldırmak ve dengede tutmak zor gelir. Başı 
kaldırmak, sırt ve bacakların uzatılmasının gelişmeye 
başladığını gösterir.  
Evde stimülasyon
Yüzüstü pozisyondayken, göğsünden biraz destek vererek 
başını kaldırmasına yardımcı olabilirsiniz. Örneğin, göğsünün 
altına destek olarak rulo yapılmış bir havlu ya da bebek 
battaniyesi koyabilirsiniz. Bundan sonra çocuğun göz hizasında 
ilginç bir şey olmasını (bir oyuncak ya da sizin yüzünüz)  
sağlayabilirsiniz. Eğer çocuğunuz başını kaldırmakta çok 
zorlanıyorsa, çenesinin altından elinizle destek vererek ona 
yardımcı olabilirsiniz. Eğer yerde uzanmak istemiyorsanız, 
çocuğu yüzüstü pozisyonda bir masanın üzerine koyabilirsiniz.
Aklınızda bulunsun: Çocuğunuza her zaman olabildiğince az 
destek verin. Çocuğunuz bu hareketleri olabildiğince kendi 
yapmaya çalışmalıdır.
Bilgi
Genel olarak, DS’lu çocuklara yüzüstü pozisyondayken 
başlarını kaldırmak ve dengede tutmak zor gelir
başını dengede tutmak, diğer şeylerle birlikte, etrafa 
bakınabilmesi anlamına gelir. sadece karnının üzerinde 
uzanırken etrafa bakabiliyor olması çocuk için ilginç değildir, 
aynı zamanda kucakta taşınırken, daha sonra otururken ve 
yürürken de bu ona ilginç gelecektir. 
6.1.2.Yüzüstü pozisyonda başın kaldırılması
6  Ebeveynler nasıl yardımcı  
   
    olabilir?
6.1 Yüzüstü pozisyonda
(karın üstü uzanırken) aktiviteler
6.1.1.Yüzüstü pozisyonda başın kaldırılması

---