Dünya əDƏBİyyati klassiKLƏRİ
Yüklə 6,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- KRAL XI LÜDOVİKİN İBADƏTXANASI
Kvazimodo sağ əlilə, dinməz-söyləməz Janın bütün yaraq-əsləhə- sini - qılıncını, xəncərini, qolçaqlannı, zirehlərini, dəbilqəsini çıxardı. O, qozun qabığını soyan meymuna bənzəyirdi. Tələbənin dəmir qınını soyub döşəməyə atdı. Jan özünü silahsız, çılpaq, zəif və bu qorxunc əllərin ixtiyarında gördükdə bu kar eybəcərlə danışmağa belə cəhd etmədi, o yalnız gözlərini onun üzünə dikib gülməyə və on altı yaşındakı qayğısız uşaq cəsarətilə o zamanlar olduqca məşhur olan şərqini oxumağa başladı: Dəbdəbəli geyinmiş, yaxşıca kökəlmişdi Gözəl şəhər Kambre. Marafen onu lüm-lüt soyundurdu... Lakin Kvazimodo ona mahnısını başa vurmağa imkan vermədi. O sıçrayıb qalereyanın üzərinə çıxdı, bir əlilə tələbənin ayaqlarından tutaraq onu uçurumun üzərində silkələdi. Sonra boğuq bir səs eşidildi; sanki, sür-sümük torbasını divara çırpdılar. Yuxarıdan bir şey uçdu; zəng qülləsinin, təxminən, üçdəbiri yüksəkliyində olan çıxıntılardan birinə ilişib dayandı; divardan başı partlamış, qol-qıçı sındırılmış, ruhsuz və cansız bir meyit asılmışdı. Quldurların arasından dəhşətli bağırtı eşidildi. -
-
Dağıdın kilsəni! - avaralar onun səsinə səs verdilər. - Haydı hücuma! Sonra müxtəlif şivələrin, tələffüzlərin, ləhcələrin bir-birinə qarış- dığı gurultulu səs-küy başladı. Bədbəxt tələbənin ölümü avaraları hiddətləndirmişdi. Avaralar, eyni zamanda, uzun müddət bir qozbelin əlində aciz qalmalarından utanırdılar. Yeni nərdivanlar tapdılar, məşəlləri yandırdılar və bir neçə dəqiqədən sonra özünü itirmiş Kva- zimodo müdhiş bir qarışqa sürüsünün kilsənin divarlarına dırmaş- dığını gördü. Nərdivan tapmayanlar düyünlü kəndir bağlayıb dırma- şırdılar; düyünlü kəndir tapmayanlar isə heykəllərdən və qabaqlann- dakı adamların ətəklərindən yapışaraq dırmaşırdılar. Getdikcə daha yüksəklərə qalxan bu qorxunc axının qarşısında dayanmaq mümkün deyildi. Vəhşi gözlər hiddətdən parlayırdı. Bütün bu qorxunc güruh Kvazimodoya doğru dırmaşırdı, sanki, bu kilsəni başqa bir kilsə işğal etdiyi üçün öz iblislərini, divlərini, əjdahalarını, ən qorxunc və 733 downloaded from KitabYurdu.org DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
fantastik heykəllərini müharibəyə göndərmişdi. Sanki, canlı divlər kilsənin fasadındakı daş divləri basıb keçirdi. Kilsənin qarşısındakı meydanı minlərcə məşəl işıqlandırırdı. İndiyə qədər qaranlığa qərq olmuş bu qarışıq və intizamsız səhnə birdən-birə işıqlandı, bütün meydan göy üzündə əks olunan qırmızı şəfəq kimi alovlanaraq yandı. Yuxarı meydançada qalanmış ocaq yanaraq şəhəri işıqlandırırdı; Paris divarları üzərində yüksələn iki zəng qülləsinin siluetləri bu aydınlıqda iki böyük kölgə kimi görü- nürdü. Sanki, artıq şəhər də kilsənin yanındakı hadisəyə əhəmiyyət verməyə başlamışdı; hər halda, hər bir tərəfdən zəng səsləri eşidilirdi. Quldurlar tövşüyə-tövşüyə və söyüş söyərək yuxarı dırmaşırdılar, Kvazimodo isə artıq bu böyük qüvvə qarşısında aciz qaldığını anlayaraq getdikcə qalereyaya yaxınlaşan qəzəbli simaları gördükcə qaraçı qızın taleyi üçün qorxur, göylərdən bir möcüzə diləyir və ümidsizcəsinə barmaqlarını şaqqıldadırdı. v
Oxucunun xatirindədirsə, Kvazimodo quldur dəstəsini gördükdən bir az əvvəl zəng qülləsindən Parisi seyr edərkən bütün şəhərdə yalnız bir yerdə işıq yandığını görmüşdü. Bu işıq Sent-Antuan qapılarının yaxınlığında yüksələn uca və qaranlıq binanın ön və üst mər- təbəsindəki pəncərədən gəlirdi. Bu bina Bastiliya idi; yanan işıqsa XI Lüdovikin şamı idi. Kral XI Lüdovik, doğrudan da, iki gün idi ki, Parisdə idi və iki gündən sonra yenidən öz istehkamlı qəsri Montil-Le-Tura getmək niyyətindəydi. O, ümumiyyətlə, əziz şəhəri Parisdə yalnız ara-sıra, həm də qısa müddətə görünərdi. Onun Parisə bu qədər qısa müddətə gəlməsinə səbəb şəhərdə lazımi sayda gizli yolun, dar ağacının və Şotlandiya nişançılarının olmaması idi. Kral bu gecəni Bastiliyada keçirmək niyyətində idi. Luvr sara- yındakı iyirmi heyvan və otuz peyğəmbər heykəllərilə bəzədilmiş otuz kvadrat fut genişliyində böyük buxarılı geniş yataq otağı və on bir fut uzunluğunda böyük çarpayı onun ürəyinə yatmırdı. O, bütün 734
downloaded from KitabYurdu.org bu ehtişam içində özünü itirmişdi. Ciddi şəhərli zövqünə malik kral Bastiliyanın kiçik otağına və yatağına üstünlük verirdi. Bundan başqa, Bastiliya Luvr sarayına nisbətən daha möhkəm qorunurdu. Kralın bu məşhur həbsxanada seçdiyi bu “otaq” xeyli geniş idi və qəsrin qülləsindəki ən üst mərtəbədə yerləşirdi. Otaq dairəvi formada idi, divarlanndan panldayan küləşdən toxunmuş xalçalar asılmış, tavanın dirəkləri qızıl suyuna çəkilmiş qalay rəngli zanbaqlarla bəzədilmişdi. Dirəklərin arası açıq rəngdə boyanmışdı və avripiq- ment ilə indiqodan alınan parlaq yaşıl rənglə boyanmış tavana ağ dəmirdən xonçalar vurulmuşdu. Otağın bircə dənə şişbucaqlı pəncərəsi vardı; pəncərənin dəmir zolaqlı məftil toru vardı. Ancaq pəncərənin rəngli şüşələrində 22 su qiymətinə olan kral və kraliça gerbləri təsvir olduğundan içəriyə çox az işıq düşürdü. Bu otağın qapısı da bir idi; alçaq və yarımgirdə for- malı qapıya içəridən mahud, bayırdan isə İrlandiya ağacı çəkilmişdi; bu qapı hələ 150 il bundan əvvəl köhnə evlərdə təsadüf edilən incə xarrat işlərindən idi. Soval onlardan kədərlə bəhs edərək deyir: “Bu qapılar binanı çirkin və yöndəmsiz göstərsə də, bizim qocalar ondan aynlmaq istəmir, bütün məzəmmətlərə baxmayaraq, onları mühafizə edirlər”. Ancaq bu otaqda o zaman istifadə olunan oturacaqlara, kres- lolara, girdə, ya dördbucaqlı masalara, ibadət üçün incə sütunlu gözəl mehrablara təsadüf etmək olmazdı. Burada ən çox diqqəti cəlb edən şey qatlama kreslo idi ki, olduqca zərif işlənmiş dəstəkləri vardı. Bu kreslo taxtadan düzəldilmiş, arxasındakı qırmızı fon üzərinə gül şəkilləri çəkilmişdi; kreslonun oturacaq yerinə qırmızı Kordova meşini çəkilmiş, ətrafına ulduzlu mıxçalarla bərkidilmiş uzun ipək saçaq asılmışdı. Otaqda bu kreslodan başqa kreslo yox idi, bundan da belə nəticə çıxarmaq olardı ki, burada yalnız bir şəxsin oturmağa haqqı vardı. Kreslo ilə pəncərə arasında bir masa vardı; masanın üstünə quş naxışlı xalça sərilmişdi. Masanın üzərində mürəkkəbə bulaşmış dəri pribor, bir neçə perqament parçası, bir neçə qələm və üstü naxışlı gümüş bir piyalə vardı. Bir az o tərəfdə - kiçicik bir çuqun soba, olduqca sadə bir ibadətgah, nəhayət, otağın lap dal tərəfində sarı-qırmızı ipək yorğanlı, yumru balınclı, güləbətinsiz, saçaqsız sadə bir çarpayı vardı. XI Luiyə yuxu gətirən, yaxud yuxu- suzluğuna səbəb olan bu tarixi çarpayını iki yüz il bundan əvvələdək 735
downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 6,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|