Ecri report fr
Yüklə 0,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qaçqınlar və digər miqrantlar 78
23 olaraq ECRI polis tərəfindən göstərilən alçaldıcı rəftarla və həmçinin polis idarələrində LGBT şəxslərə qarşı kobud hərəkətlə bağlı vətəndaş cəmiyyətinin verdiyi məlumatlardan narahatlıq duyur. Bunun nəticəsi olaraq, LGBT şəxslər adətən nifrət nitqilə bağlı polisə və ombudsmana məlumat vermi r. 76 Hilal Məmmədov, Leyla və Arif Yunus kimi şəxslərə göstərilən rəftarla bağlı məlumatlar zəif qrupların üzvlərinin nifrət nitqini dövlət orqanlarına bildirmələrinə də mane olacaq.
42.
Bu vəziyyəti həll etmək üçün polis zəif qruplara qarşı sərgilədiyi düşmən rəftardan əl çəkməli, öz hüquqlarını təşviq edən müxtəlif icmalar və QHT - lər ilə mütəmadi dialoq və əməkdaşlığın çərçivələrini müəyyən etməlidir (11 saylı ÜST -ün 18-ci bəndi). Məsələn, bunu inamı bərpa etmək məqsədilə polis, ombudsman və LGBT-
lərin də daxil olduğu müxtəlif icmaların nümayəndələri arasında mütəmadi dəyirmi masalar təşkil edərək həyata keçirmək olar. Polis LGBT şəxslərin və onların insan hüquqlarının daxil olduğu fərqli cəmiyyətə polislik etmək üçün də təlim görməlidir (11 saylı ÜST -ün 16-c ı bəndi). 2012 - ci ildə keçirilmiş "Eurovision" müsiqi yarışmasında LGBT şəxslərə qarşı bomba və digər hədələrdən sonra dövlət orqanlarının gördüyü mühafizə tədbirlərini həyata keçirilməsi bu cür rəftarın dəyişməsilə bağlı müsbət misaldır.
43. LGBT şəxslərə qarşı məişət zorakılığı ilə əlaqədar olaraq ECRI Azərbaycanın 22 iyun 2010-cu il tarixli Məişət zorakılığının qarşısının alınması qanununa bu terminin geniş tərifini daxil etməsi faktını alqışlayır (maddə 1.0.1). Bu qanun çərçivəsində görülən mühafizə tədbrlərinin sayının hələ də az olmasını və aidiyyatı olan tərəflərin zərərçəkmişin müdafiəsindən daha çox ailə birliyinə üstünlük verməsini qeyd edən
ECRI polis və digər səlahiyyətli qurumları bu çatışmamazlıqları aradan qaldırmağa və LGBT şəxsləri də qorumaq üçün qanunun alətlərindən istifadə etməyə çağırır.
44.
ECRI nifrət cinayəti riski altında olan qruplarla dialoq və əməkdaşlıq qurmaq və LGBT şəxsləri qorumaq üçün Məişət zorakılığının qarşısının alınması qanunundan istifadə edə bilmək məqsədilə polis və prokurorluq orqanlarının nifrət nitqi ilə bağlı ola biləcək bütün halları diqqətlə
araşdırmalarını tövsiyə edir. 4. İnteqrasiya siyasətləri 45.
Azərbaycanda iki qrup şəxsi inteqrasiya siyasətlərinə ehtiyacı olan kimi göstərmək olar: bir tərəfdən qaçqınları və miqrantlar, digər tərəfdən də ölkədə tarixən mövcud olmuş etnik, dil və din azlıqları.
- Qaçqınlar və digər miqrantlar 78 46.
Müsbət iqtisadi inkişafın nəticəsi kimi 2008 - ci ildən bəri Azərbaycana köçən insanların sayı ölkəni tərk edənlərin sayından daha yüksək olub. Dövlət orqanları təxminən 9600 şəxsin ölkədə daimi yaşamaq üçün icazə ilə 79
və təxminən 42 000 şəxsin müvəqqəti yaşamaq üçün icazə ilə qaldığını söyləyir. 80
İllik əmək miqrasiyası kvotası 2014 - cü ildə 12 000 nəfərə qədər artıb (2010 - cu ildə 10 700 nəfər idi). Qeydiyyata alınmış əmək miqrantlarının əksəriyyəti tikinti və həmçinin n eft və qaz hasilatı sektorunda çalışır. Onların həyat şəraitləri ilə bağlı araşdırma 76
Eurasianet 2014a; Gender və inkişaf 2013: 11; COWI 2010b: § 58. 77
Bax. ATƏT 2013a: 20. 78
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi nəticəsində Azərbaycan əsilli 250 000 insan Ermənistandan çıxarılıb və 700 000- dən çox digər insan köçkün vəziyyətinə düşüb (XİN 2013). Bu insanların böyük əksəriyyəti Azərbaycan əsillidir və Azərbaycan vətəndaşlığına sahibdir. ECRI əhalinin bu hissəsinə göstərilən dözümsüzlüklə bağlı heç bir məlumat almadığı üçün onların vəziyyətini daha araşdırmayacaq amma bu məsələdə ixtisaslaşmış beynəlxalq qurumların, xüsusən də BMT - nin Məcburi köçkünlər üzrə Xüsusi Məruzəçisinin 2015 - ci il tövsiyələrinə istinad edəcək. 79
Dövlət Statistika Komitəsinə əsasən 2015: 94, bu rəqəm 2014 - cü ildə 1100 nəfər artıb.
Müvəqqəti yaşamaq üçün icazənin sayı 2010 - cu ildə 30 230 -dan 2015- ci ildə 53 953 - ə qədər artıb. Daimi yaşamaq üçün icazənin sayı 2010 - cu ildə 693 - dən 2015
- ci ildə 2641 - ə qədər artıb. 24
son dəfə 2009 - cu ildə aparılıb. Dövlət orqanları 2014 - cü ildə 6022 Türkiyə və 1852 Böyük Britaniya vətəndaşının ölkədə qanuni şəkildə işə alındığını bildirib. Çox böyük sa yda işçilərin gədiyi digər ölkələr Çin, Hindistan, Gürcüstan, İran və Rusiya Federasiyasıdır. 81
Türkiyə səfirliyindən 2012 - ci illə bağlı gələn ziddiyyətli rəqəmlərə görə 43 846 nəfərdən çox Türk vətəndaşı Azərbaycanda yaşayır və işləyir. Onların 30 971 nəfəri rəsmi olaraq qeydiyyata alınmayıb və 12 875 -i qanuni şəkildə işə götürülüb. 82
47. ECRI Azərbaycanda miqrantların həyat şərtləri və gəldikləri ölkələr barədə hal - hazırda müfəssəl məlumatın olmamasına təəssüf edir. 83 Eyni zamanda ECRI dövlət orqanlarının səmərəli miqrasiya siyasəti həyata keçirmək üçün miqrasiya sahəsində müvafiq statistikaya ehtiyacla bağlı etdkləri bəyanatı alqışlayır. 84 O,
dövlət orqanlarını bir qrup göstəricini hazırlamağa və miqrantların və onların ailə üzvlərinin təhsildə əldə edilən nəticələr, əmək bazarına çıxış, səhiyyə və mənzil kimi əsas sahələrdə inteqrasiyasını və həyat şərtlərini dəyərləndirmək və yaxşılaşdırmaq məqsədilə bu göstəricilərlə bağlı hazırki statistik məlumatları mütəmadi olaraq toplamağa çağırır. Bu sahədəki beynəlxalq n ormalar bu baxımdan dəyərli bələdçi ola bilər.
48. ECRI Azərbaycanın miqrantların inteqrasiyası və BMT - nin bütün əməkçi miqrantların və onların ailə üzvlərinin hüquqlarının müdafiəsi haqqında Konvensiyasının tətbiqi üçün atmış olduğu addımları müsbət şəkildə
dəyərləndirir. Miqrasiya sahəsində dövlət siyasətini həyata keçirmək, miqrasiya idarəetmə sistemini inkişaf etdirmək, miqrasiya proseslərini proqnozlaşdırmaq və tənzimləmək və dövlət agentliklərinin bu sahədəki fəaliyyətlərini koordinasiya etmək məqsədilə 2007-
ci ildə Dövlət Miqrasiya Xidməti yaradılıb. 86 ECRI
həmçinin Miqrasiya Məcəlləsini qəbul etmək barədə əvvəlki hesabatda etdiyi prioritet tövsiyəsinin yerinə yetirildiyini məmnunluqla ifadə edir. Miqrasiya Məcəlləsinin əcnəbilərin "adaptasiyası" ilə bağlı 77 - ci maddəsi dil və inteqrasiya dərsləri kimi tədbirlərin də daxil olduğu inteqrasiya siyasətlərinin əsasını qoyur. Dövlət orqanları daimi yaşamaq üçün icazəni istədikləri zaman miqrantların çoxunun qonuşu ölkələrdən gəldikləri və eyni dil və mədəni xüsusiyyətlərə sahib olduqları üçün məcburi testi keçməkdə problemlər yaşamadığını bildirir (Miqrasiya Məcəlləsinin 54.5 - ci maddəsi). 49.
Lakin ECRI dövlət orqanlarının mənzil, səhiyyə, əmək bazarına çıxış, təhsil, bərabərlik və ayrı - seçkilikdən mühafizə kimi əsas sahələrdə miqrantların inteqrasiya ehtiyaclarına həsr edilmiş fəaliyyət planının və ümumi inteqrasiya strategiyasının hazırlanmamasına təəssüf edir. 87
Üstəlik, Miqrasiya Məcəlləsində miqrantlar üçün ciddi məhdudiyyətlər mövcuddur. Miqrasiya Məcəlləsinin 71.2-ci
maddəsi əmək müqavilələrinin bitdiyi zaman və qalmaları üçün başqa keçərli hüquqi əsas olmadıqda ölkəni avtomatik olaraq sonrakı 10 gün ərzində tərk etməli olduqlarını qeyd edir. Miqrasiya Məcəlləsi onlara alternativ iş axtarmaq üçün möhlət vermir (amma BMT- nin bütün əməkçi miqrantların və onların ailə üzvlərinin hüquqlarının müdafiəsi haqqında Konvensiyasının 51 - ci maddəsinə baxın) və kənara çıxarmaya qərar verildiyi zaman onların fərdi, ailə və sosial vəziyyətinin nəzərə alınmasını tələb etmir (Aİ HK- nın 8.1
- ci maddəsi və BMT -nin
81
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi 2014: §§ 6 və bəndlər. 82
Miqrasiya Siyasəti Mərkəzi 2013: 1. Bax həmçinin ILO 2012: 33. 83
Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı 2013b: 58. Ümumi işsizliyin səviyyəsi 2000 və 2013 - cü illər arasında təxminən 12 %- dən 4.9% - ə enib (Dünya Bankı Qrupu 2014: 7), məsələn əcnəbilərin işsizliyi ilə bağlı heç bir məlumat mövcud deyil. Dövlət orqanları yaşamaq üçün icazənin məşğulluqla bağlılığına görə demək olar ki, işsiz əcnəbilərin olmadığını bildirir.
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi 2014: § 3. 85
Xüsusən Avropa Komissiyası 2013 və ATƏT 2012a - ya baxın.
19 mart 2007- ci il tarixli 560 saylı prezident fərmanı.
Bu sahədəki beynəlxalq normalar ATƏT2012a - da müəyyən edilib.
Yüklə 0,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|