Ek-2 ÖZÜr oranlari cetveli
Yüklə 2,95 Mb.
|
Örnek: Bir hastanın omuzunda 90º fleksiyon ve 0º ekstansiyon açıklığı vardır. % KF= %6 fleksiyon kaybına bağlı üst ekstremite özürlülük yüzdesi, % KE= %3 ekstansiyon kaybına bağlı üst ekstremite özürlülük yüzdesi, %6 + %3= %9 fleksiyon ve ekstansiyon kaybına bağlı üst ekstremite özürlülük yüzdesidir. Şekil 2.10: Omuz fleksiyon ve ekstansiyon kısıtlılığına bağlı üst ekstremite özürlülük yüzdeleri 
% KF=Fleksiyon kaybına bağlı yüzde % KE=Ekstansiyon kaybına bağlı yüzde % KA=Ankiloza bağlı yüzde V = Ölçülen açılar * = Fonksiyonel pozisyon Omuzun Abduksiyon ve Adduksiyonu 1) Maksimum abduksiyon ve adduksiyon gonyometrik olarak ölçülür. Normal hareket açıklığı 180º abduksiyon ve 50º adduksiyondur. Fonksiyonel pozisyonlar ise, 50º abduksiyondan, 20º adduksiyona kadar olan pozisyonlardır. 2) Ölçülen abduksiyon ve adduksiyon açıları (V), şekil 2.11’de açılara karşılık gelen abduksiyon (%KABD) ve adduksiyon (%KADD) özürlülük yüzdeleri ile eşleştirilir. 3) Üst ekstremite özürlülük yüzdesinin hesaplanması için, abduksiyon ve adduksiyon özürlülük yüzdeleri toplanır. 4) ) Eğer omuz ankiloze ise, pozisyon açısı (V) ölçülür ve şekil 2.11’de, ölçülen açıya karşılık gelen ankiloz özürlülük yüzdesi (%IA ) bulunur. Fonksiyonel pozisyonlarda ankilozlar (50º abduksiyondan 20º abduksiyon açıklığına kadar olan pozisyonlar) en düşük ankiloz özürlülük (%IA) değerini alır, bu da üst ekstremitede %9 oranında özürlülüğe eşittir. 50º adduksiyonda ya da 180º abduksiyon pozisyonunda ankiloz, sırayla abduksiyon ve adduksiyonun %100 kaybını gösterir. Bu durum, omuz fonksiyonunda %30 kayba, üst ekstremitede ise (%30 x %60) %18 özürlülüğe eşittir. Şekil 2.11: Omuz abduksiyon ve adduksiyon kısıtlılığına bağlı üst ekstremite özürlülük yüzdeleri 
% KF =Fleksiyon kaybına bağlı yüzde % KE=Ekstansiyon kaybına bağlı yüzde % KA=Ankiloza bağlı yüzde V = Ölçülen açılar * = Fonksiyonel pozisyon Örnek: Bir hastanın omuzunda 100º abduksiyon ve 0º adduksiyon açıklığı vardır. %KABD = %4, abduksiyon kaybına üst ekstremite özürlülük yüzdesi %KADD = %2, adduksiyon kaybına üst ekstremite özürlülük yüzdesi. %4 + %2 = %6 ise abduksiyon ve adduksiyon kaybına bağlı üst ekstremite özürlülük yüzdesidir. Omuzun İnternal ve Eksternal Rotasyonu 1) Maksimum internal ve eksternal rotasyon gonyometrik olarak ölçülür. Normal hareket açıklığı 90º eksternal rotasyon ve 90º internal rotasyondur. Fonksiyonel pozisyon 30º internal rotasyondan 50º internal rotasyona kadar olan pozisyondur. 2) Ölçülen internal ve eksternal rotasyon açıları (V), şekil 2.12’de açılara karşılık gelen internal rotasyon (%KIR) ve eksternal rotasyon (%KER) özürlülük yüzdeleri ile eşleştirilir. 3) Üst ekstremite özürlülük değerini hesaplamak için, internal ve eksternal rotasyon kaybına bağlı özürlülük değerleri toplanır. 4) Eğer omuz ankiloze ise, pozisyon açısı (V) ölçülür ve şekil 2.12’de, ölçülen açıya karşılık gelen ankiloz özürlülük yüzdesi (%KA) bulunur. Fonksiyonel pozisyonlarda ankilozlar (30º internal rotasyondan, 50º internal rotasyona kadar olan pozisyonlar) en düşük ankiloz özürlülük (%KA) değerini alır, bu değer üst ekstremitede %6 oranında özürlülüğe eşittir. 90º internal rotasyon ya da eksternal rotasyonda oluşan ankiloz, omuz rotasyon fonksiyonunun %100 kaybını gösterir. Bu durum, omuz fonksiyonunda %20 kayba, üst ekstremitede ise (%20 x %60) %12 özürlülüğe eşittir. Örnek: Bir hastada 40º internal rotasyon ve 50º eksternal rotasyon açıklığı vardır. %KIR= %3,internal rotasyon kaybına bağlı üst ekstremite özürlülük derecesi %KER= %1, eksternal rotasyon kaybına bağlı üst ekstremite özürlülük derecesi %3 + %1= %4, internal ve eksternal rotasyon kaybına bağlı üst ekstremite özürlülük derecesidir. Şekil 2.12: Omuz internal rotasyon ve eksternal rotasyon kısıtlılığına bağlı üst ekstremite özürlülük yüzdeleri 
% KF=Fleksiyon kaybına bağlı yüzde % KE=Ekstansiyon kaybına bağlı yüzde % KA=Ankiloza bağlı yüzde V = Ölçülen açılar * = Fonksiyonel pozisyon Omuz Ekleminin Hareket Kısıtlılığına Bağlı Özürlülüklerin Belirlenmesi 1) Omuzda hareket kısıtlılığına bağlı (fleksiyon ve ekstansiyon, abduksiyon ve adduksiyon, internal ve eksternal rotasyon) bağlı üst ekstremite özürlülüğü, daha önceki bölümlerde tanımlanan yöntemler kullanılarak belirlenir. 2) Üst ekstremite özürlülüğünün hesaplanmasında, her bir omuz hareket kaybı için verilen özürlülük değerleri toplanır. 3) Üst ekstremite özürlülüğünün, tüm vücut özürlülüğüne dönüştürülmesi için, tablo 2.3 kullanılır. Örnek: Bir hastada omuz fleksiyon ve ekstansiyon kaybına bağlı % 9, abduksiyon ve adduksiyon kaybına bağlı % 5, internal ve eksternal rotasyon kaybına bağlı % 2 oranında özürlülük mevcuttur; %9 + %5 + %2 = %16, omuz ekleminin hareket kısıtlılığına bağlı üst ekstremite özürlülük yüzdesidir. Bu durumda kişinin özür oranı % 10 olur (Tablo 2.3). 2.2 ÜST EKSTREMİTE AMPUTASYONLARI Tablo 2.7- Üst ekstremite amputasyonlarının neden olduğu özürlülük oranları.
2.3 ÜST EKSTREMİTE ARTROPLASTİLERİ Tablo 2.8- Üst ekstremite artroplastilerinin neden olduğu özürlülük oranları.
NOT: Artroplastinin bireyde yol açtığı özürlülük oranı için Tablo 2.3’ten yararlanınız. 2.4. ÜST EKSTREMİTENİN DİĞER SORUNLARI Tablo 2.9- Farklı sorunların eklemlerde neden olduğu özürlülük oranları.
NOT: Yukarıdaki sorunların var olduğu durumlarda kişinin özürlülük oranının bulunması için ilgili tablolar ile metin açıklamalarını okuyunuz. 2.5. PERİFERİK SİNİR LEZYONLARINA BAĞLI ÜST EKSTREMİTE ÖZÜRLÜLÜK ORANLARI Periferik sinir lezyonuna bağlı özürlülüğün belirlenmesinde izlenecek basamaklar:
Birleşik motor ve duyu lifleri içeren sinirlerin lezyonunda her bir fonksiyon için 1-4. basamaklar ayrı ayrı uygulanır, bulunan motor ve duyu kaybına bağlı özürlülük oranları Balthazard formülü ile toplanarak üst ekstremite için toplam özürlülük yüzdesi hesaplanır. Birden fazla sinirin etkilendiği durumlarda yine ayrı ayrı neden oldukları özürlülük oranları bulunup Balthazard formülü ile toplam özürlülük yüzdesi hesaplanır. Üst ekstremite için bulunan özürlülük yüzdesi Tablo 2.3 kullanılarak tüm vücut özürlülük yüzdesine çevirilir. Üst ekstremite ile ilgili özürlülüğe yol açan başka nedenler ve/veya bilateral tutulum varsa, her bir durum için ayrı ayrı özürlülük oranları saptanıp Balthazard formülü ile toplam özürlülük yüzdesi hesaplanır. Tablo 2.10- Periferik sinir lezyonu sonucu ortaya çıkan ağrı veya duyu kaybına bağlı üst ekstremite yetersizliğinin tesbiti.
NOT: Her bir kutanöz innervasyon alanı veya dermatom ayrı ayrı değerlendirilir, toplam özürlülük yüzdesi bulunur ve Balthazard hesaplama tablosu ile kişinin özür oranı belirlenir. Tablo 2.11- Periferal sinir lezyonu sonucu ortaya çıkan kuvvet ve motor kaybına bağlı üst ekstremite yetersizliğinin tesbiti.
Tablo 2.12- Spinal sinirlerin unilateral duyu, motor veya birleşik kayıplarının üst ekstremitede neden olduğu özürlülük oranları.
Tablo 2.13- Brakial pleksusun motor, duyu veya birleşik kayıplarının üst ekstremitede neden olduğu özürlülük oranları.
Tablo 2.14- Periferik sinirlerin motor, duyu veya birleşik kayıplarının üst ekstremitede neden olduğu özürlülük oranları.
Yüklə 2,95 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||