ƏKBƏr qocayev, ġƏhla qulġyeva, sevda əLĠyeva



Yüklə 484,89 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə11/20
tarix16.11.2017
ölçüsü484,89 Kb.
#10547
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   20

22 

 

Jırau



 (qazaxca) — peĢəkar nəğmə oxuyan. 

Janqlyorlar

 — feodalizm dövründə Qərbi Avropada feodal qəsrlərində, kəndlərdə, 

karvansaralarda çıxıĢ edən gəzərgi, köçəri həyat sürən artistlər. 

Juz

  (qazaxca)  —  hissə,  tərəf  deməkdir.  Qazax  xanlığına  daxil  olan  tayfa 



birliklərinin ərazisi. 

 

Kalita

  (rusca)  —  pul  kisəsi.  Olduqca  xəsis  və  dövlətli  rus  knyazı  II  Ġvana  verilən 



ləqəb. 

Kalqa 

— HəĢtərxan xanlığında silahlı qüvvələrin baĢ komandanı.  

―Kanossaya  getmək‖



  —  XI  əsrin  sonunda  Papa  VII  Qriqori  ilə  Almaniya 

imperatoru IX Henrix arasında Almaniyada yepiskop təyin etmək hüququ üstündə 

Ģiddətli  mübarizə  baĢ  verdi.  Məğlub  olan  IV  Henrix  Kanossa  qəsrinə  gedərək, 

orada gizlənmiĢ papadan üzr istəmək məcburiyyətində qaldı. ―Kanossaya getmək‖ 

ifadəsi  hazırda  ―məcburiyyət  qarĢısında  alçaldıcı  güzəĢtə  getmək‖  mənasını 

daĢıyır. 

Kapitulyasiya 

(latınca) — fəsil deməkdir. 1535-ci ildə Osmanlı dövləti ilə Fransa 

arasında  imzalanmıĢ  müqavilə  fəsillərə  bölündüyü  üçün  belə  adlandırılmıĢdır. 

Sonradan, kapitulyasiya bu və ya digər dövlətin ərazisində məskən salan xaricilərə 

həmin dövlətin vətəndaĢları ilə müqayisədə üstünlük verən qeyri-bərabər (təslimçi) 

müqavilələrin xüsusi növünə deyilirdi. 

Kartel 


— müəyyən bir sahənin bir sıra müəssisələrini birləĢdirən kapitalist inhisar 

birliyi  formasıdır.  Buraya  daxil  olan  müəssisələr  satıĢ  və  təsərrüfat 

müstəqilliklərini saxlayırdılar. 

Karvansara

 — bir çox ġərq ölkələrində, o cümlədən, Azərbaycanda ticarət yolları 

üzərində və Ģəhərlərdə karvanların dayanacaq yeri, mehmanxana tipli tikili. 

Kasik 

— Latın Amerikası ölkələrində Hindu əhalisinin baĢında duran ağsaqqal. 



Kastalar

  (yunanca)  —  Hindistanda  qəti  müəyyənləĢdirilmiĢ  hüquq  və  vəzifələri 

olan insan qrupları. 

KaĢlık 


— indiki Tobolda Ģəhəri. 

KaĢtan


  —  Rusiya  iĢğalı  dövründə  Tatarıstanda  və  BaĢqırdıstanda  quberniya  və 

qəza idarələri ilə rus dilini bilməyən yerli əhali arasında vasitəçi. 

Katakomba

  (yunanca)  —  qədim  qəbir  abidələrinin  bir  növü.  Quyu  qazılır,  onun 

divarındakı qəbir oyuqlarına ölü və əĢyalar qoyulur, oyuğun ağzı hörülürdü. 

Katolik kilsəsi

 — 1054-cü ildə xristian kilsəsi Qərb və ġərq kilsələrinə parçalandı. 

Həmin vaxtdan qərb kilsəsi katolik kilsəsi (yəni "ümumdünya" kilsəsi) adlanmağa 

baĢladı.  

Kavaler 


(ingiliscə)  —  "cəngavər"  deməkdir.  Ġngiltərədə  vətəndaĢ  müharibəsi 

dövründə kral tərafdarlarına verilən ad. 

Kəfə 

(Kafa) — Krımda indiki Feodosiya Ģəhəri. 

Kəhriz 


—  aralarında  suyun  axması  üçün  yol  açılmıĢ  quyular  vasitəsilə  yeraltı 


23 

 

suyun yer üzərinə çıxarılması. 



Kəndxuda

  —  feodalizmdə  hakim  sülalə  üzvlərinə  məxsus  təsərrüfatı  idarə  edən 

kənd, yaxud məhəllə baĢçısı. 

Kəsbkarlı

q  —  1.  Muzdla  iĢləməyə  gedən  təhkimli  kəndlilər;  2.  Cənubi 

Azərbaycanda əhalinin böyük bir hissəsinin çörək pulu qazanmaq üçün kənarda iĢ 

axtarmağa getməsi 

Kiçiklər


 — icmanın üzvü olan xırda əkinçilər (Qədim Misirdə). 

Kir


 (yunanca) — Spartada icma üzvləri üçün ayrılmıĢ torpaq sahəsi. 

Kirkirə


  —  əl  dəyirmanı,  dən  üyütmək  üçün  əl  ilə  iĢlədilən  alət.  Yastı  və  dairəvi 

formada  düzəldilən  alt  və  üst  daĢdan  ibarətdir.  Azərbaycanda  e.ə.  II  minillikdən 

məlumdur. 

Klassisizm

 (latınca) — ən nümunəvi deməkdir, ədəbiyyatda bədii üslub bildirir. 

Kobız


 (qopuz) — türk xalqlarında kamana bənzər simli musiqi aləti 

Kolizey


  (latınca)  —  "kolesseus"  sözündən  olub,  böyük,  iri  deməkdir.  Qədim 

Romanın ən əzəmətli və gözəl binalarından biri Kolizey adlandırılan amfiteatr idi. 

Kolon 

(latınca) — "kolonus" sözündəndir, əkinçi deməkdir. Romada iri malikanə 

sahibləri öz torpaqlarını kiçik sahələrə bölərək, azad kəndlilərə icarəyə  verirdilər. 

Belə icarədarları kolonlar adlandırırdılar. 

Koloniya


  (latınca)  —  məskən  deməkdir:  1)  qədim  yunan  və  romalıların  baĢqa 

torpaqlarda  saldığı  məskən;  2)  bir  dövlətin  vətəndaĢlarının  digər  ölkədə  birgə 

yaĢayıĢ məskəni 

Kolxoz


  (rusca)  —  kollektiv  təsərrüfat  deməkdir.  Sovetlər  Ġttifaqında  kənddə 

sosialist təsərrüfatı forması 

Komediya 

(yunanca) — "Ģən sakinlərin" mahnısı deməkdir. ġən və məzəli pyeslər 

Kommuna


  —  orta  əsrlərdə  Qərbi  Avropada:  1.  Ģəhərlərin  senyora  qarĢı  müdafiə 

ittifaqı; 2. Özünümüdafiə hüququ qazanmıĢ Ģəhər icması. 

Komprador  burjuaziya

  —  daxili  bazarla  xarici  Ģirkətlər  arasında  vasitəçi  rolunu 

oynayan yerli burjuaziya. 

Kondisiya 

— müqavilə və saziĢ Ģərtləri. 

Konfrontasiya

 — beynəlxalq aləmdə qarĢıdurma. 

Konkordat 



(latınca)  —  müqavilə,  saziĢ.  Roma  papası  ilə  ayrı-ayrı  dövlətlərin 

hökumətləri arasında bağlanmıĢ müqavilə. 

Konqres 

(latınca) — görüĢ, yığıncaq deməkdir. ABġ-da ali qanunverici orqan. 

Konsern


 — müxtəlif təsərrüfat sahələrinin bir sıra müəssisələrinin birliyi. 

Konservatizm 



(mühafizəkarlıq)  —  yeni  və  qabaqcıl  nə  varsa,  hamısına  qarĢı 

düĢmən  münasibət  bəsləyən,  köhnə  və  vaxtı  keçmiĢ  hər  bir  Ģeyi  mühafizə  edən 

ictimai təfəkkür cərəyanı və siyasi praktika. 

Konsessiya

  —  ölkədə  sahibkarlıq  fəaliyyəti  ilə  məĢğul  olmaq  üçün,      müəyyən 

Ģərtlərlə,  ayrı-ayrı  Ģəxslərin  və  ya  Ģirkətlərin  müvafiq  dövlətlə  bağladıqları 

müqavilə. 

Konstitusiya

  (latınca)  —  quruluĢ,  təsisat  deməkdir.  Dövlətin  ali  hüquqi  qüvvəyə 



Yüklə 484,89 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   20




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə