Ekspertizasi dərsliK

58 



 

Xüsusi dəmir yol sisternlərinə; 



 

Səhiyyə Nazirliyinin icazəsi ilə digər növ qablara. 

Şərbətlər  parakəndə  ticarət  təşkilatlarına  realizə  etmək  üçün 

doldurulur: 



 

Tutumu 250-dən 1000 sm

3

-a qədər olan şüşə bankalara; 



 

Tutumu 50-dən 1000 sm

3

-a qədər olan şüşə butulkalara. 

Şərbətlər  tutumu  2000-10000  sm

3 

arasında  şüşə  bankalara 

doldurulmaqla tutumdan ±2% kənara çıxmalara yol verilir. 

Şərbətlər tutumu 250-1000 sm

3 

arasında şüşə bankalara doldu-

rulduqda tutumdan ±3% kənara çıxmalar ola bilər. 

20

0

C temperaturda 10 butulka məhsulun orta həcmi 3% kənara 

çıxmalarla nominal tutuma uyğun olmalıdır. 

Çəllək və flyaq tutumunun azı 99,5% miqdarında dolmalıdır. 

Qıcqırtmaqla  alınan  içkilər  (9218  saylı  QOST-a  və  NTŞ-ə 

uyğun  qaydada)  avtosisternə  doldurulur.  NTŞ-ə  uyğun  qaydada 

ağac çəlləklərə, pivə üçün isə tutumu 30, 50 və 100 dm

3 

olan metal 

çəlləklərə  və  səhiyyə  təşkilatları  tərəfindən  icazə  verilən  digər 

qablara doldurulur. 

Qazlaşdırılmış içkilərlə butulkalar hermetik bağlanır, qazlaş-

dırılmamışlar – alüminium qalpaq, arakəsməli alüminium qalpaq 

və polietilen tıxacla bağlanır. 

Qazlaşdırılmamış içkilərlə bankalar metal qapaqlarla hermetik 

bağlanır.  

II tip butulkalar II tipli polietilen tıxacla bağlanır. Tıxac ona 

geyindirilən  məftillə  butulkanın  boğazına  bərkidilir.  Butulkanın 

boğazı  və  tıxacın  çıxış  hissəsi  metal  folqa  ilə  tərtib  olunur. 

Folqanın aşağı hissəsi boyunbağı ilə bağlanır. 

Şərbətli banka metal qapaqla hermetik bağlanır. 

Şərbətli butulka mantar tıxac, alüminium qalpaq, arakəsməli 

alüminium qalpaq və polietilen tıxacla bağlanır. 

Şərbətli çəlləklər bağlayıcı vasitələrlə hermetik bağlanır. 

Şərbətli flyaqalar və metal konteynerlər hermetik bağlanır və 

hazırlayan müəssisədə plomblanır. 

---

59 

Qıcqırtmaqla alınan içkilər doldurulan bankalar səhiyyə təşki-

latları tərəfindən icazə verilən bağlayıcı materiallarla bağlanır. 

İçkilər  doldurulan  butulkalar  taxta  və  plasmas  qutulara, 

həmçinin qutu-avadanlıqlara yığılır. 

II tip butulkalar qutulara düzülür, kağıza bükülmüş butulkalar 

bu baxımdan istisnalıq təşkil edir. 

Qazlaşdırılmayan  içkili  bankalar  taxta  qutulara  və  büzməli 

kardon qutulara qablanır. 

Şərbətlə  dolu  bankalar  13358  və  13360  saylı  QOST-lara 

uyğun taxta qutulara, 13516 saylı QOST-a uyğun büzməli kardon 

qutulara qablanır. 

Şərbətli butulkalar 13360 saylı QOST-a  uyğun şəkildə taxta 

qutulara,  18575  saylı  QOST-a  uyğun  ağac  qutulara,  plasmas 

qutulara,  13516  saylı  QOST-a  uyğun  büzməli  kardon  qutulara, 

bədii tərtibatlı suvenir karobkalara, həmçinin 24831 saylı QOST-

a uyğun şəkildə qab-avadanlığa qablanır. 

İçki ilə dolu hər butulka yaxud bankaya bədii tərtibatlı etiket 

yapışdırılır. Etiketdə aşağıdakılar göstərilir: 



 

Əmtəəlik nişanı, hazırlayan-müəssisənin adı və onun tabe 

olduğu  təşkilat  yaxud  (əmtəəlik  nişanı  olmadıqda)  hazırlayıcı 

müəssisənin  adı  (indeksi,  nömrə,  kod)  və  onun  tabe  olduğu 

təşkilat; 



 

İçkinin adı və onun tipi; 



 

Tutumu, dm

3

; 



 

Təminatlı saxlanma müddətinin başa çatma tarixi; 



 

Yazı: «Qeyd olunan tarixədək istehlakı arzu olunur»; 



 

Standartı; 



 

Xüsusi fərqləndirici nişan, yaxud yazı (konservantla və s.); 



 

Enerji dəyəri (pəhriz içkiləri və şəkər xəstələri üçün içkilər 

– qida və enerji dəyəri.) 

Etiketdə əlavə olaraq göstərilə bilər: 



 

İşləyib hazırlayan təşkilatın adı, resepturası və tabe olduğu 

təşkilat; 



 

İçkinin qısa səciyyəsi; 

---

60 



 

İstifadə üsulu; 



 

Yazı: «soyuq için», «vitaminləşdirilmiş» yaxud başqası. 

İçki doldurulmuş butulkalara boyunbağı yapışdırıla bilər. 

Avtosistern  markalanmasında  silinməyən  rənglə  trafaretin 

köməyi  ilə  aşağıdakılar  göstərilə  bilər:  sisternin  tutumu,  dm

3

; 

sisternin nömrəsi. 

Çəlləklər aşağıdakılar göstərilməklə markalanır: çəlləyin tutu-

mu, dm

3

; sisternin nömrəsi (birinci rəqəm çəlləyin tutumunun so-

nuncu  ölçüldüyü  kvartalı,  ikinci  və  üçüncü  –  həmin  ölçmənin 

aparıldığı  ili,  qalanlar  –  çəlləyin  inventarlaşma  nömrəsini  əks 

etdirməlidir). 

Dəmir  yol  sisternləri  yarlıkda  aşağıdakılar  göstərilməklə 

markalanır: sisternin nömrəsi; dəmir yol nakladnoyunun nömrəsi. 

Avtosisternlərdə  markalanma  silinməyən  rənglə  trafaretin 

köməyilə aparılır. Burada sisternin tutumu, dm

3

; sisternin nömrəsi 

əks olunur. 

Nəqliyyat tarasına (çəllək, flyaqa, konteyner, «Pepsi-kola» və 

«Koka-kola» firmalarının taraları), həmçinin tutumu 2000-10000 

sm

3 

arasında  olan  bankalara  aşağıdakılar  qeyd  olunmaqla  etiket 

yapışdırılır, yaxud yarlıq bərkidilir. 



 

Əmtəəlik  nişanı,  hazırlayıcı  müəssisənin  və  onun  tabe 

olduğu  təşkilatın  yaxud  (əmtəəlik  nişanı  olmadıqda)  hazırlayıcı 

müəssisənin adı (indeks, nömrə, kod) və onun tabe olduğu təşkilat; 



 

Şərbətin adı; 



 

Tutumu, sm

3 

yaxud dm

3

; 



 

Brutto  kütləsi  (avtomaşın  nəqliyyatı  ilə  daşınmalardan 

başqa); 



 

Doldurulma tarixi; 



 

Təminatlı saxlanma müddəti; 



 

Saxlanma temperaturu; 



 

Mövcud standartın ifadə olunması; 



 

Şərbətin emal üsulu. 

Avtosistern, dəmir yol sisterni və çəlləklərin doldurma kranına 

aşağıdakılar əks olunmaqla etiket yapışdırılır: 

---