29
Bunda
R
o
- aktiv qarshilik,
R
q
- qutblanish qarshiligi.
Aktiv
qarshilik R
o
-
elektrodlar, elektrolit, separatorlar va akkumulatordagi
metall qismlarning
(elementlar aro ulagichlar, plastina panjaralari va hokazo) qarshiliklari yig‘indisidan iboratdir. Tadqiqotlar,
aktiv qarshilik
R
o
akkumulator to‘la zaryadlangan holda eng kichik qiymatga ega bo‘lishini ko‘rsatadi.
Razryadlanish jarayoni boshlangandan so‘ng elektrodlardagi aktiv massaning kimyoviy tarkibi o‘zgara
boshlaydi elektrolitning zichligi pasayadi. Bu esa, o‘z
navbatida,
R
o
ni ortishiga olib keladi, chunki g‘ovak
qo‘rg‘oshinning
solish-tirma qarshiligi 1,8
10
-4
Om
sm, qo‘rg‘oshin ikki oksidiniki -
74
10
-4
Om
sm
bo‘lsa, qo‘rg‘oshin sulfat tuzining
solishtirma qarshiligi 1
10
7
Om
sm ni tashkil qiladi. Keltirilgan
ma’lumotlardan ko‘rinib turibdiki, razryad natijasida hosil bo‘ladigan qo‘rg‘oshin sulfat tuzining qarshiligi
birlamchi moddalarning (Pb, PbO
2
) qarshiligidan ancha katta qiymatga ega.
Elektrolitning qarshiligi uning zichligi va temperaturasiga bog‘liq. Zichlik va temperatura qancha past
bo‘lsa, elektrolitning qarshiligi shuncha yuqori bo‘ladi. Demak, aktiv qarshilik
R
o
asosan akkumulatorning
razryadlanganlik darajasiga va elektrolit temperaturasiga bog‘liq ekan.
Zaryadlanish va razryadlanish vaqtida qutblanish EYUK - akkumulatorning ichki zanjirlaridagi
kuchlanishning pasayishi (yoki ortishi) sifatida namoyon bo‘ladi.
Shuning uchun, qutblanish EYUK ini
shartli ravishda qutblanish qarshiligi
R
Q
orqali ifoda etish mumkin, ya’ni:
E
Q
= I R
Q
.
Qutblanish qarshiligi elektrolit temperaturasi pasayishi bilan ortadi va tok ortishi bilan ( razryadlanish
va zaryadlanish vaqtida) kamayadi.
Dostları ilə paylaş: 
