ġəriət risaləsi
62
4. Müztəribə: Bir neçə ay heyiz olub heyiz vaxtı bilinməyən qadınlar.
Bə’ziləri əvvəlcə müəyyən qaydada heyiz olsa da, sonra da bu qaydanın
pozulması mümkündür.
5. Mubtədiə: Bu qrupdan olan qadınlar ilk dəfə heyiz olanlardır.
6. Nasiyə: Heyiz qaydasını yaddan çıxarmıĢ qadınlar.
Bu altı qrupun hər birinin öz hökmü vardır və sonrakı məsələlərdə
deyiləcəkdir.
1. “Vəqtiyyə” və “ədədiyyə” adəti olanlar
Məsələ 458: Vəqtiyyə və ədədiyyə qaydası olan qadınlar əvvəlcədən
bildikləri gündə heyiz olurlar. Onlar adət günlərinin sonunadək heyiz
qadının hökmlərinə əməl edirlər. həmin müddətdə onların gördüyü qanda
heyiz niĢanələrindən olub-olmamasının fərqi yoxdur.
Məsələ 459: Əgər qadın bütün ay boyu paklanmazsa, amma iki ay ardıcıl
müəyyən günlərdə (məsələn ayın birindən yeddisinədək) heyiz niĢanələri
olan qan görərsə, həmin günləri heyiz günü saymalıdır.
Məsələ 460: “Vəqtiyyə” və “ədədiyyə” adəti olan qadınlar adət
günlərindən iki-üç gün qabaq qan görərlərsə, belə ki, adət günləri tezləĢib və
ya yubanıb söyləsələr, heyiz qadının hökmlərinə əməl etməlidirlər. həmin
qanda heyiz niĢanələrinin olub-olmamasının fərqi yoxdur.
Məsələ 461: Vəqtiyyə və ədədiyyə adəti olan qadın adətindən bir neçə
gün qabaq və ya bir neçə gün sonra qan görərsə (adətən qadınlarda bu vaxt
tezləĢir və ya yubanır) üst-üstə on gündən artıq olmasa, bütün günlər heyiz
sayılır. Əgər on gündən artıq çəkərsə, yalnız adət günlərində gördüyü qan
heyiz qanıdır. Əvvəlki və sonrakı günlər istihazə sayılır. Əgər adət
günlərindən bir neçə gün qabaq adət günlərinə əlavə olaraq qan görərsə və
ya adətdən bir neçə gün sonra adət günlərinə əlavə olaraq qan müĢahidə
edərsə, on günü aĢmasa bütün günləri heyizdir. Əgər on günü aĢsa, yalnız
adət günləri heyiz sayılır.
Məsələ 462: Adəti olan qadın üç gün və ya daha artıq qan görüb
təmizlənərsə və yenidən qan görərsə, iki qan görmək arasında fasilə on
gündən az olduqda və qan gördüyü bütün günləri on gündən çox olmadıqda,
onların hər biri heyiz sayılır. (Amma ortada qan görmədiyi günlər pak
sayılır) əgər on gündən artıq olarsa, adətdə olduğu qan heyiz qanı, digərləri
istihazədir. Əgər qanlardan heç biri adət günlərində olmamıĢsa, heyiz
niĢanələrinə malik qan heyiz qanı, digərləri istihazədir. Əgər hər ikisində
heyiz niĢanələri varsa on gün müddətində heyiz sayılır, qalan müddət
istihazədir.
Məsələ 463: Vəqtiyyə və ədədiyyə adəti olan qadın adət vaxtı qan
görməsə və həmin vaxtdan baĢqa vaxta heyiz günləri sayda bir vaxt qan
görsə, onu heyiz saymalıdır. Bu qan adət günlərindən öncə və ya sonra olsa
da fərqi yoxdur. Bir Ģərtlə ki, həmin qanda heyiz niĢanələri olsun.
ġəriət risaləsi
63
Məsələ 464: Vəqtiyyə və ədədiyyə adəti olan qadın adət günləri qan
görsə, amma günlərin sayı adət günlərindən artıq və ya əskik olsa, adət
vaxtından öncə və ya sonra adət günləri sayda qan müĢahidə etsə də, yalnız
adət vaxtında gördüyü qan heyiz qanı sayılır.
Məsələ 465: Vəqtiyyə və ədədiyyə adəti olan qadın on gündən artıq qan
görərsə, adət günlərinə təsadüf edən qan heyiz qanıdır. (Bu qanda heyiz
niĢanələrinin olub-olmamasının fərqi yoxdur.) Adət günlərindən sonra
görünən qan istihazə sayılır. (həmin qanda heyiz niĢanəsinin olub-
olmamasının fərqi yoxdur).
4. Vəqtiyyə adəti olan qadın
Məsələ 466: Vəqtiyyə adəti olan qadın, yə’ni iki ay ardıcıl eyni günlərdə
heyiz qanı müĢahidə edən qadın həmin günləri bütünlüklə heyiz saymalıdır.
Bir Ģərtlə ki, üç gündən az və on gündən artıq olmasın.
Məsələ 467: Qandan təmizlənməyən, amma iki ay ardıcıl müəyyən
vaxtda qanında heyiz niĢanələri olan qadın heyiz niĢanəli qan gördüyü
günlər arasında fərq olsa da, heyiz niĢanəsi olan günləri heyiz saymalıdır.
Məsələ 468: Ġki ay ardıcıl eyni vaxtda qan görən qadın üç gün və ya daha
artıq heyiz qanı görüb paklanarsa, ikinci dəfə yenidən üç gün və ya daha
artıq qan görərsə, qan gördüyü günlərin sayı on gündən artıq olmasa (ikinci
ayda həmin günlər birinci aydakından artıq-əskik olsa) bütün gördüyü
qanları heyiz qanı saymalıdır. Ortada qan görmədiyi günlər pak
hökmündədir.
Məsələ 469: Vəqtiyyə adəti olan qadın adət günlərində və ya iki-üç gün
qabaq və ya sonra qan görərsə, heyizin tezləĢdiyi və ya yubandığı deyildiyi
halda heyiz qadının hökmlərinə əməl etməlidir. Həmin qanda heyiz
niĢanələrinin olub-olmamasının fərqi yoxdur.
Məsələ 470: Vəqtiyyə adəti olan qadın on gündən artıq qan görsə və
qanın niĢanələrinə görə müəyyənləĢdirə bilməsə, ona qohum qadınların adət
günlərinə uyğun olaraq heyiz vaxtı müəyyənləĢdirməlidir. (Qohumların ata
və ya ana tərəfdən olmasının, həyatda olmalarının fərqi yoxdur. Amma
əksəriyyətin qaydası eyni olmalıdır. Amma bə’zilərində beĢ gün,
bə’zilərində səkkiz gün adətdirsə, vacib ehtiyata əsasən, hər ayda yeddi gün
adət götürülməlidir.)
3. Ədədiyyə adəti olan qadın
Məsələ 471: Ədədiyyə adəti olan qadın, yə’ni iki ardıcıl ayda eyni
müddət lakin dəyiĢik vaxtda qan görən qadın həmin neçə gündə heyiz
hökmlərinə əməl etməlidir.
Məsələ 472: Qandan təmizlənməyən, amma iki ardıcıl bir neçə gün heyiz
niĢanəli, bir neçə gün istihazə niĢanəli qan görən qadın hər iki ayda heyiz
Dostları ilə paylaş: |