309
Selen:
– Mən Sumaya anamın dilini, adətlərini bir aya öyrə-
nəcəyəm inşallah.
Şəmşid kişi:
– Ay bərəkallah qızım. Allah sizi Namiqlə xoşbəxt elə-
sin. Vəzir kişi sizi də yarıyanlardan, nəvə-nəticə sahibi ola-
sınız!
– Sağ ol ağsaqqal. Düzü sizə necə təşəkkür edəcəyimi
heç özüm də bilmirəm. Bəlkə də siz olmasaydınız şeytan
təkəbbürümü əlimə verib övladımın günahına soxardı məni.
Allah sizdən razı olsun. Bura öz evinizdir, nə vaxt yolunuz
düşsə, sizi and verirəm Allaha, yan keçməyin, mütləq bir bi-
zə baş çəkin. Sən Namiqin babası, Valid müəllim də bu gün-
dən əmisi sayılırsınız. Toyda onsuz da görüşəcəyik. Ancaq
arada-bərədə tez-tez gəlin.
Yeməyimizi yedik, sağollaşıb getməyə izn istədik. Vəzir
kişinin səmimi qonaqpərvərliyi bizim əhvalımızı xeyli kö-
kəltmişdi. Kənddən bir maşın tutub bizi şəhərədək yola
saldılar. Şəmşid kişini avtovağzaladək gətirdim. Tələsik işim
olmadığından yol yoldaşımı tək qoymağı arıma sığışdırma-
dım. Avtobusun çıxmağına hələ bir saatdan da çox vaxt
qalırdı. Bazarlıq edib Şəmşid kişinin çamadanını yarıyadək
konfet-şokalad, küncüt-qoğalla doldurduq. Çay sifariş verib
stol arxasında əyləşdik. Şəmşid kişi hələ də mənimçün tam
açılmamış bir sirr olaraq qalırdı. Axşamkı söhbətimizdən
sonra qəti qərara gəlmişdim ki, köşə yazarlığına başlayım –
heç olmazsa, ədəbiyyat saytlarında, qəzetlərdə kiçikhəcmli
yazılarımla gücümü sınayım. Burda ki, kifayət qədər dost-
tanışım vardı...
310
– Bundan sonra nə edəcəksiniz? Ukraynaya qayıda-
caqsınızmı? Kimsə yaxınınız qalıbmı Ukraynada? – soruş-
dum.
Nimdaş çamadanını gülümsəyərək ayaqlarının arasına
aldı və dizləriylə sıxdı, – “Yenə oğurlasalar, ta günah özü-
müzdədir” – dedi. O baxır, məni unudub-unutmadıqlarına.
Əgər gəldiyimdən xəbər tutsalar, yəqin ki, yenə də məni
qurcalayacaqlar. Yox, unutmuş olsalar, Fatma bacımın ya-
nında bir müddət dinc yaşamaq istəyirəm. Düzdü, Ağdaş
bir o qədər də ürəkaçan təbiət guşəsi deyil, ancaq bacımın
yanında olmaq hər halda cənnətdən də yaxşıdır. Ukraynaya
qayıtmaq istəmirəm. Qalanını da ömür vəfasız çıxmasa, son-
ra baxarıq... Bəs sən neyləyəcəksən, onun-bunun şəkillərini
satmaqla nə vaxtadək belə dolanacaqsan?
– Vallah özüm də bilmirəm neyləyim Şəmşid dayı...
Əlimdən başqa bir iş gəlsəydi, vallah bu gün tullayardım
jurnalistliyi. Ancaq axşamkı söhbətimizdən sonra qəti qərara
gəlmişəm ki, qapı-qapı sülənməyi tərgizim. Artıq qəzet və
ədəbiyyat saytlarında künc yazıları yazacağam. Görüm, sizin
məndə gördüyünüz o “istedadı” özüm də tapa biləcəyəmmi?
– Əhsən! Axı sən heç jurnalistlik də etmirdin? Publisis-
tika, sənin öhdəsindən gələcəyin ən yaxşı yoldur. Bax sənə
hörmətim artdı, daha çox sevdim səni.
– Bilirəm. Jurnalisti, publisisti guya ürəyi istədiyi kimi
yazmağa qoyurlar ki...
– Amma mənə nədənsə elə gəlir ki, sən yaxşı hekayələr,
romanlar da yaza bilərsən.
– Sağ olmuş, hardan başlayıb, harda qurtarmağın qay-
dasını bilsəydim yazardım da bu vaxtadək.
311
– Hələ Selen və Namiqin hekayəsini yaz bir... Kitab-zad
oxumursanmı heç?
– Vaxt var ki... Amma sizin kitabınızı məmnuniyyətlə
oxuyardım. Birini mənə verə bilərsinizmi?
– Oğru hər şeyimlə birlikdə, vətənə gətirdiyim üç cildlik
kitablarımı da oğurladı... Amma dur bir.., – əlini pencəyinin
qoltuq cibinə salıb iki ədəd diski çıxaranda iki nimdaş şəkil
yerə düşdü. Əyilib şəkilləri götürdüm. Gözucu baxdım.
Şəmşid kişinin cavan vaxtları ailəsiylə birlikdə çəkdirdiyi
şəkli, bir də təkcə cavan bir qızıydı. Soruşdum:
– Bağışla, amma soruşacağam, ailəndən xəbərin varmı?
Bu şəkildəki qız nəyindir?
– Qızımdır. İndi ərdədir. Deyilənə görə qızımdan üç, oğ-
lumdan isə iki nəvəm var... Ancaq heç birinin üzünü də gör-
məmişəm. Allah pis qədərin üzünü qara eləsin. Həm özümü,
həm də ailəmi el içində biabır elədim, özümü yaman günə
qoydum... Bəlkə bacımın əliylə qızımı, oğlumu, nəvələrimi
görəm... Onları görsəm, daha heç bir dərdim qalmaz, rahat
ölərəm.
Diskləri bir-iki dəfə çamadana vurub taqqıldatdıqca
nəysə düşünür və dodaqlarını çeynəyirdi. Birdən diskləri
mənə uzatdı:
– Götür bunları! Bütün yazılarım burdadır – çap
olunanlar da, olunmayanlar da. Artıq bundan sonra çətin ki
bir də yazam. Oxu və səhvlərimi tap, həm də yazmağa bir
çırağın olsun deyə qaydalara bax.
– Yazmağın qaydasını bilsəm, həvəsim var, yazaram –
dedim və diskləri aldım.
– Çətini ilk sətirdir. Bu sətir bütün yazına ruh və üslub
verəcəkdir. Başladınsa, vaxtın, günün necə keçdiyindən xə-
312
bərin olmayacaq. Sonrakı yazdığın mütləq əvvəlkindən yaxşı
olacaq, təcrübə toplayacaqsan. Və sonda Allah nəsib eləsə,
yazıçı kimi ortaya çıxacaqsan. Sonra sənətkarlıq vərdişlərinə
və yazı texnikasına yeyələnəcəksən, öz səhvlərini özün
tapacaqsan. Əsərlərinin ən yaxşı tənqidçisi özün olacaqsan.
Dahilərin əsərləri suda üzən iri aysberqə bənzəyir. Buz qa-
yasının əsas hissəsi suyun altındadır və aysberqi suda sax-
layan da məhz bu hissədir. Tənqidçilər isə aysberqin görü-
nən hissəsini tənqid edirlər. Odur ki, yazıçının hələ nələr
yazacağı müəmma olaraq qalmalıdır. Ən yaxşını ortaya çıxa-
randa hamı təslim olacaq, – “Bəli. Valid dahi yazıcıdır, dahi
insandır...” – deyəcəklər və sənin keçmişdə “zəif” hesab edi-
lən yazılarını da yenidən gözlərinə təpib dönə-dönə oxu-
yacaqlar. Çünki dahinin cılız sözü də dahi sözüdür axı...
– Şirəyə çəkirsiniz ha məni...
– Bax. Açıq danışacağam səninlə. Axşamkı söhbəti elə-
belə, boş-boşuna açmamışdım. Məqsədim əsla sənə ədəbiy-
yat dərsi keçmək deyildi. Vətənə ayaq basandan bəri məni
ancaq bir fikir üzürdü, – “İllərdir, min əziyyətlə ərsəyə gətir-
diyim yazılarımı neyləyim?” – deyə onları tullamağa əlim
gəlmirdi. Oğru oğurlaya bilmədi. Sənin isə yazı-pozu adamı
olmağın allahın bir qisməti olmalıdır. Bundan sonra dəbdə-
bəli həyat yaşayası deyiləm. Yazdıqlarımdan gördüyümü,
yetərincə görmüşəm. Bu diskləri sənə təkcə əmanət vermi-
rəm, həm də çörək ağacı olaraq hədiyyə edirəm. Oxuyarsan,
ora-burasına əl gəzdirib öz adından çap etdirərsən – çoxu
işıq üzü görməmiş yazılardır. Bu əməlindən xəcalət çək-
məməlisən – çünki bunu özüm istəyirəm, ana südü kimi
halal xoşun olsun.
Dostları ilə paylaş: |