Eylül 2016 İstanbul/Türkiye



Yüklə 4,91 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə39/238
tarix14.06.2018
ölçüsü4,91 Mb.
#48762
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   238

114  

Geçmişten Geleceğe Hoca Ahmed Yesevî

EbûCehl ve EbûLeheb’e siyasetli Muhammed;

Melâmetin sabunu, selâmetli Muhammed.

Namaz, oruç kılıcı, ibadetli Muhammed;

Dinmeyip tesbih söyleyici, riyazetli Muhammed

Lanetli, lanetlenmiş şeytana siyasetli Muhammed;

Şeriatın yoluna inayetli Muhammed.

Tarikate yol gösterici, iradetli Muhammed;

Hakikate mukteda, icazetli Muhammed.

Duaları müstecap, icabetli Muhammed;

Kötülüğe iyilik, kerametli Muhammed.

Tevfik veren zâlime, celaletli Muhammed;

Secde kılan eğilip, itaatlı Muhammed.

Beş vakit namaz olduğunda imametli Muhammed;

Mirâc aşıp vardığında şehadetli Muhammed.

Arş ve Kürsü pazarı, inayetli Muhammed;

Sekiz cennet sahibi velayetli Muhammed

Miskin Ahmed kuluna kitabetli Muhammed;

Yetim, fakir, garibe sehavetli Muhammed.

43

Yesevî’nin Hz. Peygamber’e olan sevgisinin tezahürü olarak salât ve selâm 



okuması ve buna teşvik etmesi

YesevîHz. Peygamber’in otoritesine vurgu yaparak, insanları O’na tazime 

davet etmekte, salât ü selâm getirmeye teşvik etmektedir. Hatta Hz. Muham-

med’i bu manada daima anmayı tavsiye eder ve kendisinin de bunu devamlı 

yaptığını  belirtir.  Hz.  Muhammed’in  söz  konusu  edildiği  yerlerde  onun 

43

  Ahmed Yesevî, Divân-ı Hikmet, s. 136-138, (Hikmet, 40-41)




Geçmişten Geleceğe Hoca Ahmed Yesevî 

 115


üslûbunun,  ayrı  bir  saygı, incelik dolu olduğunu görürüz. O, yaşantısıyla 

olduğu gibi  diliyle  de  Hz.  Peygamber’e  dâima  hürmet  ve  muhabbet  dolu 

olmuştur.

Pir-i kamilHakk Mustafa, şüphesiz bilin;

Nereye varsan, vasfını söyleyip saygı gösterin

Salât-selâm deyip Mustafa ya ümmet olun;

O sebepten altmış üçte girdim yere.

44

Vah yazıklar gece gündüz etmeden ibadet



HakkRasûl’ü ümmet için yemeden nimet

İçtiği yediği nimetleri kaygı ve sıkıntı

Ne yüz ile Hazret’ine varayım ben işte

HakkRasûl’u dünya için kaygılanmadı

Ümmet dileyip başkaca sözden bahsetmedi

Dünya üzerinde bir an rahat o görmedi

Ne yüz ile Hazret’ine varayım ben işte

Vah ne yazık mahşer günü zahir olsa

Tanrı Zatı hakem olup nazır olsa

Kötü işlerimi işlediğim hazır olsa

Ne yüz ile Hazret’ine varayım ben işte

Gece gündüz dinmeden ağla Kul Hoca Ahmed

Salât söyleyibHakkRasûl’e ol ümmet

Doğru yola iletip ümmet dese hoş mutluluk

Ne yüz ile Hazret’ine varayım ben işte

45

“Gerçek ümmetseniz, işitip salât ü selâm söyleyin dostlar” nakarat mısra-



ını 80. Hikmette 28 kez tekrar etmesinden anlaşılabilir. 

44

  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 69, (Hikmet, 2)



45

  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 117, (Hikmet, 26)




116  

Geçmişten Geleceğe Hoca Ahmed Yesevî



3. Hz. Peygambere ve Sünnetine Olan Bağlılığı

Ilim, irfan ve ahlakî özellikleriyle de bilinen Yesevî’nin, Hz. Peygamber’in 

ahlâkî  güzellikleriyle  birlikte  bilhassa  O’nun  sünnetine  bağlılığı  üzerinde 

önemli vurgular yapmaktadır.

Hoca Ahmed Yesevî şöyle der:

Sünnetlerini sıkı tutup ümmet oldum:

Yer altına yalnız girip nura doldum;

46

Hakk Teâlâ fazlı ile ferman eyledi



İşitip okuyup yere girdi Kul Hoca Ahmed

Altmış üç yaşta sünnetlerini sıkı tutup

İşitip okuyup yere girdi Kul Hoca Ahmed

47

Sünnetlerini sıkı tutup ümmet ol



Gece gündüz salât-selâm söyleyip yakın ol

Nefsi tepip mihnet yetse, rahat ol

Öyle âşık iki gözü giryandır.

48

Yesevî’ye  göre  Allah’ın  hoşnutluğunu  kazanmak,  cennete  girmek  ve 



Hakk’ın  dîdarına  mazhar  olmak  Hz.  Peygamber’in  sünnetine  sıkı  sıkı  bağ-

lanmayla elde edilir. Bununla birlikte Yesevî’nin sünnete sıkı sıkıya bağlılıkla 

ümmet olmayı birlikte kullanması, onun sünnete bağlılığı, Rasûlullah’a üm-

met olmanın vazgeçilmezi olarak gördüğüne işarettir.

Sünnetlerini sıkı tutup ümmet ol

Gece gündüz salat-selâm söyleyip yakın ol

49

Pir-i muğan, Hak Mustafa şüphesiz bilin,



Adı geçse, dürûd deyip, tazim edin.

Sünnetlerini sıkı tutup, ümmet olun,

Ümmet olan şer yolundan yanmaz olur.

50

46



  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 63,(Hikmet 1)

47

  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 85,(Hikmet 10)



48

  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 85,(Hikmet 298)

49

  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 63,(Hikmet 1)



50

  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 339,(Hikmet 162)




Geçmişten Geleceğe Hoca Ahmed Yesevî 

 117


Hoca Ahmed Yesevî Hz. Peygambere ve sünnete olan bağlılığını, Hz. Mu-

hammed’in  vefat  yaşı  olan  altmış  üç  yaşından  sonraki  ömrünü  yer  altında 

yaptırdığı bir hücrede geçirerek göstermek istemiştir. Yetmiş üç yaşında vefat 

ettiği düşünüldüğünde on yıl- burada uzlette, riyazatla geçirmeyi tercih ettiği 

ortaya çıkar. Konuyla ilgili beyitler şöyledir:

Sabah erken pazartesi günü yere girdim

Mustafa ya matem tutup girdim ben işte

Altmış üçte sünnet dedi işitip bildim

Mustafa’ya matem tutup girdim ben işte

51

Bu beyitlerde Ahmed Yesevî’nin Hz. Peygamber’in vefâtı sonrası defnini 



de sünnet olarak algıladığı ortaya çıkmaktadır. Nasıl ki Rasûlullah pazartesi 

günü vefat edip kabrine defnedilmişse o da aynı şekilde altmış üç yaşına gel-

diğinde bir Pazartesi günü yerin altına çekilmeyi O’na benzemek için bir ne-

bevî sünnet olarak telakki etmiş ve uygulamıştır. Hayatını Hz. Peygamber’in 

hayatına  uydurmuş,  vefatıyla  da  matem  tutarak  O’nun  gibi  toprağın  altına 

girmiş ve 

Altmış üçte oldu ömrüm sonunda tamam

Mustafa’ya matem tutup girdim ben işte

52

mısralarında ifade ettiği gibi sanki Hz. Peygamber’le birlikte ömrünü tamam-



lamıştır.  Böylece  altmış  üç  yaşından  sonra  ‘sünnet  oldu’  diyerek  yer  altına 

girmiştir.

53

Altmış üç yaşta sünnetlerini sıkı tutup



İşitip okuyup yere girdi Kul Hoca Ahmed

54

Altmış üç yaşta sünnet oldu yere girmek



Resul için iki alem berbat edivermek

55

51



  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 80 (Hikmet 8) 

52

  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 80 (Hikmet 8) 



53

  A. Hikmet Atan, “Hoca Ahmed Yesevî’de Sünnet Bilinci”, s. 48. (kısmen tasarrufla)

54

  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 85,(Hikmet 10)



55

  Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, s. 85,(Hikmet 10)




Yüklə 4,91 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   238




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə