58
faydalı nəzəri, təcrübi iş görən, ədəbi dilin ümumxalq dili
əsasında tərəqqisi və yad təsirlərdən uzaqlaşması yolunda
çalışan görkəmli simalardan idi. O, tükənməz məhəbbətlə
sevdiyi milli ədəbiyyatı bütün həyatı boyu təbliğ və tədqiq
etməklə məşğul olmuş, onun həm keçmişini, həm müasir
nailiyyətlərini
qiymətləndirməyin
gözəl
nümunəsini
göstərmişdir.
I
Aparıcı:
Qırx
illik
fəaliyyəti
dövründə
yazıçı
M. F. Axundzadənin maarifçilik ənənələrinin fəal təbliğatçısı və
yorulmaz davamçısı olmuşdur. Ədəbiyyatımızı müntəzəm bir
şəklə salmaq və ümumən tanıtmaq əhəmiyyətli məsələlərdəndir.
Firidun bəy Köçərlinin bu yolda iyirmi ildən bəri çalışması və
ədəbiyyatımızı nizama salması çox böyük bir nailiyyət idi.
II Aparıcı: Firidun bəy Köçərlinin çoxəsrlik Azərbaycan
ədəbi irsini toplayıb, elmi prinsip və ardıcıllıqla öyrənərək öz
tədqiqatının nəticələrini “Azərbaycan ədəbiyyatı” əsərində
xalqın istifadəsinə verməsi onun ən böyük xidməti sayılır. Bu
əsəri yazmaqla Köçərli müasir Azərbaycan ədəbiyyat tarixçiliyi
elminin əsasını qoymuş və gələcək tədqiqatçılar üçün geniş bir
yol açmışdı. Bəli, Firidun bəy ən müqtədir, ən sevgili
ədiblərimizdən biridir. Bu şəxs ədəbiyyat tariximizi yazmaqla
bütün keçmişimizi diriltdi, şairlərimizin ülvi ruhlarını
canlandırdı və həyati – fikriyyəmizi təbii yoluna saldı.
Biz bu
gün bu xidmətlərdən sizinlə saatlarla danişsaq da yorulmarıq.
Tədbirin sonunda kitabxananın böyük oxu zalında
F. Köçərlidən bəhs edən “Hökm icra olunmuş” filmi tədbir
iştirakçılarına təqdim olunur.
59
Ədəbiyyat siyahısı
Əsərləri
Azərbaycan ədəbiyyatı : 2 cilddə. I cild. - Bakı : Avrasiya Press,
2005. - 560 s. - (Klassik Azərbaycan ədəbiyyatı). - Kitab
Azərbaycan
Respublikası
Prezidenti
İlham
Əliyevin
"Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata
keçirilməsi haqqında" 12 yanvar 2004-cü il tarixli Sərəncamı ilə
nəşr olunub.
Azərbaycan ədəbiyyatı : 2 cilddə. II cild. - Bakı : Avrasiya Press,
2005. - 561 s. - (Klassik Azərbaycan ədəbiyyatı). - Kitab
Azərbaycan
Respublikası
Prezidenti
İlham
Əliyevin
"Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata
keçirilməsi haqqında" 12 yanvar 2004-cü il tarixli Sərəncamı ilə
nəşr olunub.
Kitablarda
Nazikbənazik-Tazikbətazik : nağıl // Nağıla bax, nağıla. – Bakı
: Aspoliqraf, 2012. - II hissə. – S. 7-9.
Pıspısa xanım və siçan bəy : nağıl // Nağıla bax, nağıla. – Bakı
: Aspoliqraf, 2012. - I hissə. - S. 17-21.
Əsərləri dövri mətbuatda:
Dəvə və Tikan ; Məsəllər : Qədim dərsliklərimizdən:
F. Köçərlinin "Balalara hədiyyə" kitabından // Göyərçin. - 2007.
- №1. - S. 7.
Məqalələri
Ana dili // Azərbaycan publisistikası antologiyası. – Bakı : Şərq-
Qərb, 2007. – S. 123-126. – 1913-cü ildə yazılmışdır.
60
Azərbaycan dövri mətbuatının qısa icmalı // Azərbaycan
publisistikası antologiyası. – Bakı : Şərq-Qərb, 2007. – S. 74-79.
– Məqalə 1906-cı ildə yazılmışdır.
Dünyada bəla nədən törəyir? // Azərbaycan publisistikası
antologiyası. – Bakı : Şərq-Qərb, 2007. – S. 117-120. – 1909-cu
ildə yazılmışdır.
Ədəbiyyatımıza dair məktub // Azərbaycan publisistikası
antologiyası. – Bakı : Şərq-Qərb, 2007. – S. 70-73.
Firidun bəy Köçərli "Usta Zeynal" hekayəsi haqqında // Kaspi. -
2014. - 8 noyabr. - № 186. - S. 23.
Heyvaniyyət və insanlar : Müharibə meydanında millətlərin
birləşməsi // Azərbaycan publisistikası antologiyası. – Bakı:
Şərq-Qərb, 2007. – S. 64-69.
Həqiqi gözəllik və hərəkətsiz nisfimiz // Azərbaycan
publisistikası antologiyası. – Bakı : Şərq-Qərb, 2007. – S. 109-
117. -1909-cu ildə yazılmışdır.
Həsən bəy Məlikov // Azərbaycan publisistikası antologiyası. –
Bakı : Şərq-Qərb, 2007. – S. 89-91. – 1907-ci ildə yazılmışdır.
Həyata dəvət // Azərbaycan publisistikası antologiyası. – Bakı:
Şərq-Qərb, 2007. – S. 120-123. – 1911-ci ildə yazılmışdır.
Qaranlıqda
qalanlarımız
//
Azərbaycan
publisistikası
antologiyası. – Bakı : Şərq-Qərb, 2007. – S. 84-86. - 1906-cı ildə
yazılmışdır.
Məişətimizə dair // Azərbaycan publisistikası antologiyası. –
Bakı : Şərq-Qərb, 2007. – S. 94-108. – 1908-1909-cu illərdə
yazılmışdır. “Tərəqqi” qəzeti. – 1909. – 19 fevral.
Milli bayram // Azərbaycan publisistikası antologiyası. – Bakı:
Şərq-Qərb, 2007. – S. 91-93. – 1908-ci ildə yazılmışdır.
61
“Molla Nəsrəddin” // Azərbaycan publisistikası antologiyası. –
Bakı: Şərq-Qərb, 2007. – S. 79-84. – 1906-cı ildə yazılmışdır.
Taybuynuz öküz // Azərbaycan publisistikası antologiyası. –
Bakı: Şərq-Qərb, 2007. – S. 86-89. – 1906-cı ildə yazılmışdır.
Haqqında (kitablarda)
Bağırlı A. Firidun bəy Köçərli Kamal Talıbzadənin
nəzəri-estetik görüşlərində // Görkəmli maarifçi, pedaqoq,
ədəbiyyatşünas və publisist Firidun bəy Köçərlinin anadan
olmasının 150 illik yubileyinə həsr olunmuş (25-26 noyabr
2013-cü il) Respublika Elmi Konfransının materialları. - Bakı :
Avropa, 2013. - S. 11-15.
Hacıyev A. Firidun bəy Köçərli (1863-1920) // Azərbaycan uşaq
ədəbiyyatı tarixi. – Bakı : Təhsil, 2004. – S. 73-76.
Həsənova M. Firidun bəy Köçərlinin metodik fəaliyyəti //
Görkəmli maarifçi, pedaqoq, ədəbiyyatşünas və publisist
Firidun bəy Köçərlinin anadan olmasının 150 illik yubileyinə
həsr olunmuş (25-26 noyabr 2013-cü il) Respublika Elmi
Konfransının materialları. - Bakı : Avropa, 2013. - S. 26-30.
Xəlil Z. Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının təşəkkülü // Seçilmiş
əsərləri. 6 cilddə. - Bakı, 2008. - C. VI.- S. 89-100.
İmamverdiyeva N. Firidun bəy Köçərlinin pedaqoji görüşləri //
Görkəmli maarifçi, pedaqoq, ədəbiyyatşünas və publisist
Firidun bəy Köçərlinin anadan olmasının 150 illik yubileyinə
həsr olunmuş (25-26 noyabr 2013-cü il) Respublika Elmi
Konfransının materialları. - Bakı : Avropa, 2013. - S. 35-43.
62
Qasımova L. F. Köçərlinin müəllim haqqında fikirləri //
Görkəmli maarifçi, pedaqoq, ədəbiyyatşünas və publisist
Firidun bəy Köçərlinin anadan olmasının 150 illik yubileyinə
həsr olunmuş (25-26 noyabr 2013-cü il) Respublika Elmi
Konfransının materialları. - Bakı : Avropa, 2013. - S. 15-21.
Məmmədov M. F. Köçərli – xalq ədəbiyyatı janrlarının
araşdırıcısı kimi // Görkəmli maarifçi, pedaqoq, ədəbiyyatşünas
və publisist Firidun bəy Köçərlinin anadan olmasının 150 illik
yubileyinə həsr olunmuş (25-26 noyabr 2013-cü il) Respublika
Elmi Konfransının materialları. - Bakı : Avropa, 2013. - S. 21-
26.
Mərdanov M. [Firidun bəy Köçərli] // Azərbaycan təhsil tarixi.
– Bakı : Təhsil, 2011. – S. 65-66.
Mərdanov M. [Qori müəllimlər seminariyasının Qazaxa
köçürülməsi…] // Azərbaycan təhsil tarixi. S.1. – Bakı : Təhsil,
2011. – S. 214-220.
Mustafayeva X. Firidun bəy Köçərli // Azərbaycan uşaq
ədəbiyyatı. – Bakı : Elm, 2011. – S. 91-93.
Nəbiyeva A. Firidun bəy Köçərli və Aşıq Valeh // Görkəmli
maarifçi, pedaqoq, ədəbiyyatşünas və publisist Firidun bəy
Köçərlinin anadan olmasının 150 illik yubileyinə həsr olunmuş
(25-26 noyabr 2013-cü il) Respublika Elmi Konfransının
materialları. - Bakı : Avropa, 2013. - S. 4-11.
Osmanoğlu M. F. Köçərlinin maarifçilik fəaliyyəti və milli
ideologiya // Görkəmli maarifçi, pedaqoq, ədəbiyyatşünas və
publisist Firidun bəy Köçərlinin anadan olmasının 150 illik
yubileyinə həsr olunmuş (25-26 noyabr 2013-cü il) Respublika
Elmi Konfransının materialları. - Bakı : Avropa, 2013. - S. 30-
35.
63
Dövri mətbuatda
Abbaslı T. Bir ömür ki... : [maarifçi, pedaqoq, ədəbiyyatşünas
Firidun bəy Köçərli haqqında] // Mədəniyyət. - 2017. - 25
yanvar. - № 6. - S. 12.
Abbaslı T. Xalq taleli, millət görəvli : Firidun bəy Köçərli
haqqında // Mədəniyyət. - 2013. - 30 yanvar. - № 7. - S. 13.
Bayramlı Z. Hiç kim... laf etməsin : Firidun bəy Köçərlinin
Füzuli poeziyasına münasibəti haqqında // Azərbaycan. - 2014.
- № 2. - S. 176-180.
Bəktaşi İ. Firidun bəy Köçərli irsi ədəbi tənqiddə : I məqalə //
Ədəbiyyat qəzeti. - 2013. - 27 dekabr. - № 48/52. - I məqalə. -
S. 6. - 2014. - 17 yanvar. - № 2. - II məqalə - S. 4.
Bünyadov T. Məşəl : görkəmli Azərbaycan maarifçisi,
pedaqoq, metodist, ədəbiyyatşünas, publisist Firidun bəy
Köçərli haqqında // Savalan. - 2015. - 14-27 iyul. - № 47/48. -
S. 3.
Bünyadov T. Qazax Müəllimlər Seminariyasının yaradılması :
Firidun bəy Köçərli - 150 // Mədəniyyət. - 2013. - 21 avqust. -
№ 58. - S. 12, 13.
Dadaşova Z. Balalara yubiley töhfəsi : Firidun bəy Köçərli - 150
// Mədəni Həyat. - 2013. - № 12. - S. 77-79.
Dünyamin qızı Q. Elm və irfan sahibi : Firidun bəy Köçərli //
Kaspi. - 2014. - 26 noyabr. - № 197. - S. 10-11.
Eminov A. Firidun bəy Köçərli Əhməd Seyidovun tədqiqatında
// Kaspi. - 2014. - 26 noyabr. - № 197. - S. 19-20.
Əhmədov H. İrəvan gimnaziyasının Azərbaycan dili müəllimi :
Firidun bəy Köçərli - 150 // Azərbaycan Müəllimi. - 2014. - 10
yanvar. - № 1. - S. 10.
64
Əliyeva-Kəngərli G. Dünya Füzulişünaslığı : məqalədə
F. Köçərlinin bu sahədəki fəaliyyəti haqqında məlumat verilir //
Ədəbiyyat qəzeti. - 2010. - 19 fevral. - № 7. - S. 1-2.
Fərəcov S. Görkəmli ədəbiyyatşünas-maarifçi haqqında nəşr :
Milli Kitabxanada "Firidun bəy Köçərli: biblioqrafiya" adlı
kitabın təqdimatı haqqında // Mədəniyyət. - 2015. - 27 may. - №
40. - S. 6.
Firidun bəy Köçərlinin 150 illik yubileyi haqqında Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin Sərəncamı (14 fevral, 2013-cü il) //
Azərbaycan Müəllimi. - 2013. - 15 fevral. - № 6. - S. 1. ;
Azərbaycan. - 15 fevral. - № 35. - S.1.
Firidun bəy Köçərlinin Məmmədəli Sidqiyə məktubları : Firidun
bəy Köçərli - 150 // Ədəbiyyat qəzeti. - 2013. - 26 aprel. - № 15.
- S. 4. - Məktublardan əvvəl Nailə Səmədovanın ön sözü
verilmişdir.
Firidun bəy Köçərli - 150 // Kaspi. - 2013. - 29 yanvar. - № 15.
- S. 12.
Hacıyev Q. Təhsil, elm və mədəniyyətin beşiyi : tarix olduğu
kimi // Azərbaycan. - 2015. - 12 fevral. - № 33. - S. 11.
Həşimova P. Firidun bəy Köçərlinin 150 illik yubileyinə həsr
olunmuş "dəyirmi masa" // Azərbaycan Müəllimi. - 2013. - 24
may. - № 19. - S. 6.
Hüseynov F. İlk folklor antologiyasının banisi : Respublika
Uşaq Kitabxanasında görkəmli ədəbiyyatşünas alim, ictimai
xadim, publisist, tənqidçi, və tərcüməçi Firidun bəy Köçərlinin
150 illiyinə həsr edilmiş tədbir // Mədəniyyət. - 2014. - 8 yanvar.
- № 1 . - S. 4.
Xəlilzadə F. Alimlərin alimi : Firidun bəy Köçərli // Kaspi. -
2014. - 26 noyabr. - № 197. - S. 14-15.
65
Xəlilzadə F. Ədəbiyyat tarixçiliyi elminin banisi : Firidun bəy
Köçərli - 150 // Kaspi. - 2013. - 2-4 mart. - № 40. - S. 17.
Xəlilzadə F. Ömür çırağı : F. Köçərli - 150 // Mədəni Həyat. -
2013. - avqust. - № 8. - S. 38-41.
Xəlilzadə F. Ömür çırağı söndürülsə də... : Firidun bəy Köçərli
- 150 // Yeni Azərbaycan. - 2013. - 26 yanvar. - № 18. - S. 7.
Xəlilzadə F. Ömür çırağı söndürülsə də... : [görkəmli
Azərbaycan maarifçisi, pedaqoq, ədəbiyyatşünas alim Firidun
bəy Köçərli haqqında] // Yeni Azərbaycan. - 2013. - 26 yanvar.
- № 18. - S. 7. ; Savalan. - 2016. - 5-7 aprel. - № 19. - S. 3. ; 8-
11 aprel. - № 20. - S. 3. ; 11-17 iyun. - № 41/42. - S. 3. ; 21-24
iyun 2013. - № 43. - S. 3.
İlyasoğlu R. "Qoridən gələn qatar" : F. Köçərli ad. Respublika
Uşaq kitabxanasında eyniadlı kitabın təqdimatı olmuşdur //
Respublika. - 2011. - 25 iyun. - № 130. - S. 7.
İsayev Ə. Anacan, sən olmasaydın : Azərbaycan ədəbiyyatının
böyük bilicisi Firidun bəy Köçərlinin həyat yoldaşı Badisəba
Mustafa qızı Köçərli haqqında // Azərbaycan. - 2014. - 8 mart. -
№ 51. - S. 9.
İşıqlı insan : görkəmli Azərbaycan maarifçisi, pedaqoq,
metodist, ədəbiyyatşünas, publisist Firidun bəy Köçərli
haqqında // Tumurcuq. - 2014. - № 1. - S. 2.
İsmayılov N. Maarif fədaisi : Firidun bəy Köçərli: biblioqrafik
göstərici // Respublika. - 2015. - 10 iyun. - № 123. - S. 11.
Qarayeva R. XX əsrin Azərbaycan ədəbi siması – Firidun bəy
Köçərli // Kaspi. - 2014. - 26 noyabr. - № 197. - S. 23-24.
Qəmbərova Ş. Ədəbiyyat tariximizi dirildən insan : Firidun bəy
Köçərli // Mədəni Həyat . - 2014. - № 2. - S. 74-77.
66
Qəribov M. Görkəmli ədəbiyyatşünas alim : Firidun bəy
Köçərli haqqında // Azərbaycan. - 2015. - 28 aprel. - № 89. - S.
11.
Quliyev Ə. Firidun bəy Köçərli maarifçi ziyalı və görkəmli
ədəbiyyatşünas alim kimi // Azərbaycan dili və ədəbiyyatı
tədrisi. - 2013. - № 02. - S. 20-27.
Mehparə. Firidun bəy Köçərli və Türk dünyası : görkəmli
ədəbiyyatşünas və maarifçinin 150 illiyi Əskişəhərdə qeyd
olunub // Mədəniyyət. - 2013. - 29 noyabr. - № 94. - S. 12.
Məmmədli N. Ürəyi atəşli bir müəllim : Firidun bəy Köçərli //
Kaspi. - 2014. - 26 noyabr. - № 197. - S. 9.
Məmmədli R. Firidun bəy Köçərli ilk folklor antologiyasının
banisi // Mədəni Həyat. - 2013. - № 3. - S. 48-50.
Məmmədov Ş. Qüdrətli Ədəbiyyatşünas, folklor tədqiqatçısı :
Azərbaycanın dil və ədəbiyyat xadimləri : Firidun bəy Köçərli //
Azərbaycan müəllimi. – 2011. - 3 iyun. - № 21. – S. 6.
Mərdanov M. Böyük maarif fədaisi : Firidun bəy Köçərli
haqqında // Azərbaycan məktəbi. - 2012. - № 2. - S. 6-16.
Mərdanov M. Böyük Maarif fədaisi : Təhsil tariximizdən : Milli
maarifimizin korifeyi Firidun bəy Köçərli haqqında // El. - 2010.
- oktyabr. - S. 18-27.
Mikayılqızı P. Firidun bəy Köçərlinin etnoqrafik araşdırmaları
// Kaspi. - 2014. - 26 noyabr. - № 197. - S. 16-18.
Mikayılqızı P. Xeyirxah, nəcib əməllər sahibi : [Badisəba
Vəkilova-Köçərli haqqında] // Respublika. - 2017. - 5 fevral. -
№ 26. - S. 5.
Nəbiyev B. Ədəbiyyat tarixçiliyin atası : Firidun bəy Köçərli -
150 // Ədəbiyyat qəzeti. - 2013. - 22 fevral. - № 7. - S. 1,3.
67
Nəzirli Ş. Badisəba ananın Şəki ünvanı // Yada düşdü. - 2017. -
№ Yanvar-fevral-mart. - S. 3-8.
Nəzirli Ş. Badisəba ananın Şəki ünvanı : görkəmli
ədəbiyyatşünas, maarifçilik tariximizdə misilsiz xidmətləri olan
ziyalı, XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəllərində müəllimlər
müəllimi kimi çox böyük nüfuz qazanan Firidun bəy Köçərlinin
həyat yoldaşı Badisəba Vəkilova haqqında // Xalq qəzeti. - 2015.
- 15 fevral. - № 36. - S. 7.
Nəzirli Ş. Günahsız məhbus // Yeni Azərbaycan. - 2010. - 3
aprel. - № 56. - S.10. ; 10 aprel. - № 61. - S. 10. ; 17 aprel. - №
66. - S.10. - Firidun bəy Köçərli haqqında Şəmistan Nəzirlinin
kitabından parçalar.
Nəzirli Ş. Qori seminariyasının Azərbaycan şöbəsinin yaradıcısı
: Gürcü seminaristi ilə görüş // Xalq qəzeti. - 2010. - 20 iyun. -
№ 131. - S. 8. ; 11 iyul. - № 147. - S.6. ; 8 avqust. - № 171. -
S.6. ; 22 avqust. - № 183. - S.6. - [Qori Müəllimlər
Seminariyasının Azərbaycan şöbəsinin yaradıcısı Firidun bəy
Köçərli haqqında yazıçı Əli Səbri ilə söhbət].
Piriyeva O. Ədəbiyyat dərslərində istifadə edilən əsas təlim
üsulları // Azərbaycan dili və ədəbiyyatı tədrisi. - 2013. - № 02.
- S. 36-41. - Biblioqr. - S. 41. – Məqalədə F. Köçərlinin pedaqoji
təcrübəsi mövzusuna da yer verilib.
Rüstəmov F. Firidun bəy Köçərli müəllim kadrları hazırlığı
haqqında // Kaspi. - 2014. - 26 noyabr. - № 197. - S. 12-13.
Rzalı R. İşıq sevdalısı Firidun bəy Köçərli : Azərbaycan milli
mətbuatı - 135 // Azərbaycan. - 2010. - 13 iyul. - № 148. - S. 3.
Səfərov R. Azərbaycanın görkəmli ziyalısı Firidun bəy Köçərli
// Kaspi. - 2013. - 28 may. - № 94. - S.15. ; 31 may. - № 97. - S.
15. ; 1-3 iyun. - № 98. - S.7.
68
Səfərov R. Görkəmli ziyalı Firidun bəy Köçərli // Kaspi. - 2014.
- 26 noyabr. - № 197. - S. 21-22.
Talıbzadə K. Firidun bəy Köçərlinin Abdulla Şaiqə məktubları
: Kamal Talıbzadə - 90 // Ədəbiyyat qəzeti. - 2013. - 27
sentyabr. - № 36. - S. 6.
Vəliyev Ş. Azadlıq, müstəqillik və bütövlük carçısı : "İrşad"-
100 // Xalq qəzeti. - 2005. - 27 dekabr. - S.6.
Yunisli F. Ədəbiyyatşünaslıq tariximizdə Firidun bəy Köçərli
imzası // Mədəniyyət. - 2013. - 23 avqust. - № 59. - S. 13.
Zümrüd. Şuşanın mədəni həyatında yüksəliş dövrü // Səs. -
2011. - 27 yanvar. - № 15. - S. 12.
Firidun bəy Köçərli haqqında bədii ədəbiyyatda
Dilbazi M. Firidun bəy Köçərliyə : şeir : ithaf // Seçilmiş
əsərləri. – Bakı : Lider, 2004. - S. 112.
Nəzirli Ş. Qoridən gələn qatar : sənədli povest. – Bakı : Şərq-
Qərb, 2011. – 492 s.
Səhhət A. Yazamam : şeir : Firidun bəy Köçərli cənablarına //
Firidun bəy Köçərli : biblioqrafiya. – Bakı : 2014. – S.152-153.
Şaiq A. Bəradərim Firidun bəyə təqdim etdiyim rəsmimin altına
: şeir // Seçilmiş əsərləri. 3 cilddə. Bakı : Avrasiyapres,
2005. –
C.1. – S. 41.
69
Azərbaycan folklorunun vurğunu Firidun bəy Köçərli
(metodik vəsait)
Ünvan:AZ-1022 Bakı şəh.,S.Vurğun küç.88;
E-mail:info@clb.az
URL:www.clb.az
F.Köçərli adına Respublika
Uşaq Kitabxanasında
çap olunmuşdur.
Sifariş: 2
Çapa imzalanmışdır: 03.01.2018
Tirajı:100
Pulsuz
Dostları ilə paylaş: |