F. M. Dostoyevski alçaldilmiş VƏ TƏHQİr ediLMİŞ İnsanlar
Yüklə 4,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
644
– Nelli, get bir az uzan, sən axı yorulmusan: gör nə qədər oyan-buyana qaçmısan, – zarafat deyil ki! Bu axı, xəstəlikdən sonra sənə ağır olur: uzan, əzizim, uzan. İvan Petroviç, biz də hələlik burdan gedək, buna mane olmayaq, qoy yatsın. – Aleksandra Semyonovna göz vurdu ki, mən də onunla bərabər mətbəxə gedim. Ancaq Nelli uzanmadı, divanın üstündə oturub, əlləri ilə üzünü örtdü. Biz mətbəxə getdik. Aleksandra Semyonovna ayaqüstü mənə məsələnin nə yerdə olduğunu söylədi. Sonra bu barədə mən daha ətraflı məlumat aldım. Məsələ belə olmuşdu. Nelli mənim gəlməyimə iki saat qalmış kağızı yazıb stolun üstünə qoyur, əvvəl qaça-qaça qoca həkimgilə gedir. Onun adresini əvvəlcədən öyrənibmiş. Həkim deyirdi ki, mən Nellini evimdə görəndə donub qaldım, nə qədər ki, o mənim yanımda idi “mən öz gözlərimə inanmırdım”. Sonra sözünü qurtararaq əlavə etdi: – “Mən indi də buna inanmıram, heç inanmayacağam da!” Amma Nelli doğrudan da onlara gedibmiş. Həkim əynində xələt, öz kabinetində, kresloda sakitcə oturub qəhvə içirmiş, birdən Nelli yüyürə- downloaded from KitabYurdu.org
645
yüyürə içəri girib onun boynuna atılır. O ağlayırmış, qocanı bağrına basıb üzündən, əllərindən öpürmüş, sözləri rabitəsiz söyləsə də yalvarırmış ki, məni götürün, öz yanınızda saxlayın: mən daha onun yanında yaşamaq istəmirəm, yaşaya da bilmirəm: bu mənim üçün ağırdır, mən daha sizə gülməyəcəyəm, təzə paltardan danışmayacağam, özümü yaxşı aparacağam, oxuyacağam, “sizin manişkalarınızı yumağı, ütüləməyi öyrənəcəyəm” (görünür, o nə deyəcəyini yol uzunu düşünmüş, ya bəlkə, daha əvvəldən fikirləşibmiş), sizin sözünüzdən çıxmayacağam, hər gün də hər cür paroşok içəcəyəm. Onda ki mən demişdim sizə ərə gedəcəyəm – mən bunu zarafat üçün demişdim, belə bir şey mənim heç ağlıma da gəlmir. – Qoca alman o qədər özünü itiribmiş ki, Nelli danışıb qurtarana kimi, ağzı açıq oturmuş, siqar tutduğu əli də havada qalıbmış, siqar yadından çıxmış, elə-belə də sönüb getmişdi. Nəhayət, o bir az danışmaq qabiliyyətini əldə edərək demişdi: – Madmazel, madmazel, mən sizin söylədiklərinizdən belə başa düşdüm ki, siz xahiş edirsiniz ki, mən sizi öz downloaded from KitabYurdu.org
646
yanımda saxlayım. Ancaq bu mümkün olan şey deyil! Siz görürsünüz ki, mən çox sıxıntı içində yaşayıram, həm də elə bir gəlirim yoxdur… Nəhayət, heç düşünmədən, birdən- birə… Bu dəhşətdir! Nəhayət, mən belə görürəm ki, siz öz evinizdən qaçmısınız. Bu heç də tərifə layiq bir şey deyil, heç mümkün olan şey deyil… Nəhayət, mən sizə az gəzməyə, həm də günəşli bir gündə, öz vəli-nemətinizin nəzarəti altında gəzməyə icazə vermişdim: amma siz öz vəli- nemətinizi atıb mənim yanıma qaçırsınız, bir halda ki, siz gərək özünüzü qoruyasınız... Özü də... dərman içəsiniz. Nəhayət... nəhayət, mən heç bir şey başa düşə bilmirəm... Nelli ona sözünü qurtarmağa macal vermir. O yenə də ağlamağa, yalvarmağa başlayır, lakin bunun heç bir nəticəsi olmur. Qoca get-gedə buna daha artıq heyrət edir, heç bir şey başa düşə bilmir. Axırda Nelli qocadan əl çəkir: “Ah, ilahi!” deyərək çığırıb otaqdan qaçır. Həkim başına gələn əhvalatı söyləyib qurtardıqdan sonra əlavə etdi: “Mən bütün günü xəstələndim, gecə yatandan qabaq dekokt içdim…” Nelli oradan
Masloboyevgilə qaçır.
O, Masloboyevgilin də adresini öyrənibmiş, çətinlik çəksə də, downloaded from KitabYurdu.org
647
onların da evini axtarıb tapır. Masloboyev evdə imiş. Nelli xahiş edəndə ki, məni öz yanınızda saxlayın, Aleksandra Semyonovna əlini əlinə çırparaq quruyub qalır. Soruşur ki, sən niyə axı, gəlib burda qalmaq istəyirsən, orada sənin üçün pis keçirmi? – Nelli cavab vermir, hönkür-hönkür ağlayaraq özünü stula yıxır. Aleksandra Semyonovna bu əhvalatı nəql edərkən deyirdi ki: “O elə hönkür-hönkür ağlayırdı ki, deyirdim ki, indicə bundan ölər”. Nelli yalvarıb deyirmiş ki, məni heç olmasa, qulluqçu ya aşpaz götürün, mən evinizi süpürərəm, paltar yumağı öyrənərəm (o paltar yumağa xüsusi bir ümid bağlayır, qəbul olunması üçün bunu ən əsas bir şey hesab edirmiş). Aleksandra Semyonovnanın fikri bu imiş ki, məsələni aydınlaşdırana kimi, onu öz yanında saxlasın, lakin bu barədə mənə məlumat versin. Filipp Filippıç isə buna qəti etiraz edir, tapşırır ki, qızı bu saat geri aparsın. Yolda Aleksandra Semyonoviç onu qucaqlayıb öpürmüş, Nelli də bu vaxt daha artıq ağlamağa başlayıbmış. Aleksandra Semyonovna da ona baxıb ağlamışdı. Bu qayda ilə arabada gələ-gələ bütün yol uzunu ağlamışdır. downloaded from KitabYurdu.org 648
Aleksandra Semyonovna gözyaşı tökə-tökə soruşurmuş: – Niyə axı, Nelli, niyə sən onunla yaşamaq istəmirsən? Yoxsa, o səni incidir? – Yox, incitmir... – Bəs onda niyə yaşamırsan? Nelli hönkür-hönkür ağlayaraq deyirmiş: – Elə-belə, yaşamaq istəmirəm... Yaşaya bilmirəm... Mən onunla həmişə acıqlı oluram... Amma o rəhmli adamdır... Sizdə mən acıqlı olmayacağam, işləyəcəyəm... – Nelli, niyə axı sən onunla acıqla olursan?.. – Elə... Aleksandra Semyonovna gözyaşını silərək sözünü tamamladı: – Mənim ondan aldığım cavab ancaq bu “elə” oldu. Bu nə başıbəlalı qızdır! Ürəkgetməsi var, nədir? İvan Petroviç, siz nə fikirdəsiniz? Biz Nellinin yanına qayıtdıq, o uzanaraq, üzünü balışa qoyub ağlayırdı. Mən onun qarşısında diz çökdüm, əllərini əlimə alıb öpməyə başladım. O, əllərini geri çəkərək, daha downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 4,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|