3
Kirish
1.1.Mavzuning dolzarbligi, maqsadi va ahamiyati.
Bugungi kunda Respublikamizda farmatsevtika sohasini rivojlantirishga alohida
ahamiyat qaratilmoqda. Buni ushbu sohada olib borilayotgan ulkan o’zgarishlarda ham
ko’rishimiz mumkin. Bunda aholini sifatli va bezarar dori darmonlar bilan ta’minlash
muhim ahamiyat kasb etadi.
Ko’pgina moddalar qattiq holatda amorf kukun va
turli morfologik kristallar
shaklida bo’ladi. Farmatsevtikada “kukun” atamasi bir necha ma’noga ega.
Kukun-bir yoki bir necha quruq moddalardan
tashkil topgan va dozalarga
bo’lingan, ichki yoki tashqi maqsadlarda foydalanish uchun mo’ljallangan dori turi.
Poroshoklar qadimdan ma'lum dori shakllaridan bo‘lib, eramizdan oldingi 3000
yil avval ham tabobatda qo‘llanilgan. Elaki dorilarning o‘ta maydaligi ularning ta'sir
darajasini yuqori bo‘lishini ta'minlaydi. Shu jixatdan elaki dorilar qattiq dori shakllari
ichida yuqori ta'sir darajasiga ega dori hisoblanadi.
Davlat farmakopeyasi ta'biri
bilan aytganda, elaki dorilar —
ichish va tana
yuzasiga qo‘llash uchun ishlatiladigan qattiq dori shaklli bo‘lib, sochiluvchanlik
xususiyatga ega bo‘ladi.
Poroshoklar texnologiyasini bajarish juda oddiy.
Lekin kukunlarni tayyorlash
qoidalari bo'yicha olingan bilimlar suspenziyalar, shamlar, tabletkalar, malhamlar kabi
murakkabroq dozalash shakllarini o'rganishga yordam beradi. Xususan ham dorixona,
ham zavod ishlab chiqarish uchun asos bo'lib xizmat qiladi.
Yuqorida keltirilgan fikrlarni inobatga olgan holda
poroshoklar va ularning
xususiy texnologiyalarini o’rganish muhim hisoblanadi.
