Fənnin adı: Fövqəladə halların təhlükəli amilləri
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
| Mühazirəçi:E.K.Qafarov
Mühazirənin planı : 1. Hidrotexniki qurgular, onların təsnifatı.Təbii bəndlər, onların təsnifatı. 2. Hidrotexniki qurğularda qəzaların baş vermə səbəbləri və nəticələri. Ədəbiyyat: 1. Ocaqov H.O., Nağıyev. N.T., Muxtarov .R.M ,Müliki müdafiə Bakı -2011. 397 s 2.C.N.Qasımov .,N.Z.Abdullayev. Fövqəladə halların təhlükəli amilləri Bakı - 2017. 390 səh. 3.С.В.Ефремов,В.В.Цаплин.Безопасность в чрезвычайных ситуациях.Санкт- Петербург,2011 .253 səh. 4. Сычев, Ю. Н. Безопасность жизнедеятельности в чрезвычайных ситуациях - М.: Финансы и статистика, 2015. - 224 c. 5. H.O.Ocaqov. Fövqəladə hallarda həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi (Mülki müdafiə) Bakı 2010, səh.388 6.Ocaqov H.O., Hacıyev A.İ.Sabitliyi pozan amillər və onların nəticələrinin xarakteristikası. Bakı-2003. 189 səh. 7. Fövqəladə halların təhlükəli amilləri fənni üzrə elektron mühazirələr toplusu.Bakı-2021 (azmiu.edu.az) Bakı-2021 1.Hidrotexniki qurgular, onların təsnifatı.Təbii bəndlər, onların təsnifatı. Hidrotexniki qurğuları su təsərrüfatı sahəsində xidmətinə görə qruplara bölmək olar. Bunlardan meliorasiya, hidroenergetika, su nəqliyyatı, su təchizatı, balıqçılıq sistemlərində yaradılan qurğuları göstərmək olar: meliorasiya sistemində yaradılan qurğular şorlaşmış torpaqların yuyulmasına, bataqlıqların qurudulmasına, torpaqların suvarılmasına, hidroenergetika sistemində su elektrik stansiyasının binası, basqı hovuzu, basqılı və ya basqısız derivasiya kanalları kimi qurğular yaratmaqla elektrik enercisi alınmasına, su nəqliyyatı sistemində yaradılan qurğular onun hərəkətinə törədən maneçiliyi aradan qaldırmağa (gəmikeçirən şlüzlər, meşə materiallarını ötürən qurğular və s.), su təchizatı və kanalizasiya sistemlərində yaradılan qurğular (su qəbuledici, nasos stansiyası, basqılı su qülləsi, çən, kaptac qurğusu və s.) suyun təmizlənməsi və keyfiyyətinin yaxşılaşdırmasına, balıqçılıq təsərrüfatında yaradılan qurğular (balıq ötürən, balıq qaldıran, balıq yetişdirən və s.). Hidrotexniki tikintiləri yerləşməsinə görə çay üzərində və sistem daxilində layihələndirirlər. Çay üzərində yerləşən hidrotexniki qurğulara suqəbulediji, suaşıran bəndlər, torpaq bəndlər, su elektrik stansiyaları, gəmi keçirən şlüzlər, çökün-tülərlə mübarizə aparan, sahil bərkidiji və s. qurğular aiddir. Sistem daxilindəki qurğulara isə nizamlayıjı şlüzlər, suötürənlər (kanal, akveduk, düker, tunel, nov, boru, leysanötürən və s.), əlaqələndirijilər (jəldaxıdan, sudüşürənlər və s.), durulducular, gəmiburaxan şlüzlər, hidroelektrik stansiyalar, körpülər aiddir. Daimi hidrotexniki tikintilər iqtisadi əhəmiyyətinə görə və kapital qoyuluşuna görə inşaat norma və qaydalarına uyğun olaraq onları dörd sinifə bölürlər. I sinif tikintilər yüksək, II sinif orta, III sinif az, IV sinif isə minimum tələbləri ödəməlidir. Müvəqqəti tikintilər isə V sinif qurğulara aiddir. |