Film Fiction
Film Fiction | Yanvar, №5
Yüklə 7,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Film Fiction | Yanvar, №5 KOSMOS
- Film Fiction | Yanvar, №5 Ben X
- Film Fiction | Yanvar, №5
- Film Fiction | Yanvar, №5 AFİŞA
- Film Fiction | Yanvar, №5 VİKTORİNA
43
Film Fiction | Yanvar, №5 KOSMOS
Film: Kosmos Rejissor: Reha Erdem Ölkə: Türkiyə- Bolqarıstan Janr: Fantaziya, art xaus, dram İl: 2009 İMDB xalı: 7.2 Film Fiction xalı: 8.5
Reha Erdemin illərdən sonra böyük kinoya qayıtması həqiqətən əla alındı. “Həyat var” filminin ardınca “Kosmos” filmi ilə nəyə qadir olduğunu bir daha sübut etdi. Filmin xronometrajı 122 dəqiqə olsa da hadisələr bir göz qırpımında, həm də qarışıq şəkildə cərəyan edir. Utopik bir film də adlandırmaq olar “Kosmos”u. Reha Erdemin bu filmi kinomanlara Paolo Pazolininin “Teorema”sını, Trierin “Doqvill”ini xatırladacaq. İndi isə bir az ətraflı...
Dağları aşaraq təngnəfəs bir nəfər kəndə doğru qaçmaqdadır. Bu zaman çaya düşən bir uşaq görünür. Həmin bir nəfər bu uşağı xilas edir. Uşağın bacısı isə qardaşının çayda boğulduğuna əmin olduğundan bu naməlum insanın qardaşını diriltməsini, bu insanın şəfalı olması xəbərini verir atasına. Və beləliklə naməlum, özünü Kosmos kimi təqdim edən qonaq sərhəddə yerləşən kiçik bir kəndin sevimlisinə çevrilir. Bir-birinin ardınca xəstəliyi olan insanlara şəfa verən Kosmosu heç vaxt yemək yeyərkən, yatarkən görmək mümkün deyil. Qidası ancaq bol şəkər və çaydı. O asanlıqla yüksək ağaclara dırmaşa, ən nazik budaqlarında rahatlıqla otura bilir. Xilas etdiyi uşağın bacısı ilə isə aralarında mənəvi bağlılıq yaranır. Bir-birilərini quş səsləri çıxararaq axtarır və heyvanlar kimi oynayırlar. Kəndin hər insanı onu tanıyır və bu çox kiçik kənd get-gedə onu sıxmağa başlayır. Kömək etdiyi insanlarda axtardığı sevgini görmür. Özünü Allah qonağı adlandırsa da insanlar onunla ünsiyyətdən, onu anlamaqdan qaçırlar. Beləliklə anlaşılmazlıqlar yaranır və bu anlaşılmazlıqlar dözülməz həddə çatmağa doğru gedir.
Kosmos obrazında Reha Erdemin nəyi və ya kimi anlatmaq istədiyi tam açıqlanmır. Ən maraqlısı odur ki, rejissor bu filmdə Freyd və Nitşe fəlsəfəsini ortaq nöqtəyə gətirib Kosmosun obrazı ilə. Sevginin hər şeyə qadir olmasını anlatmağa çalışan qəhrəman həm də insanın heyvandan fərqini tapmaqda acizdir. Yəni demək olmaz ki, Kosmos necə bir insandır. Yaxşı ya pis. Onda bu xüsusiyyətlər yoxdur.
Haradan gəldiyi məlum deyil, hara gedəcəyi də bilinmir. Tərki dünya bir halı var və asanlıqla hər kəsin rəğbətini qazana bilir. Film olduqca gözəl alınıb. Təsadüfi deyil ki, 2009-cu il “Antalya film festivalı”nda film “Ən yaxşı film”, “Ən yaxşı rejissor”, “Ən yaxşı görüntü rəhbəri”, “Özəl jüri mükafatı” nominasiyalarında laureat oldu. Bundan başqa daha 3 beynəlxalq film festivallarında qalib oldu. Bir maraqlı faktı da nəzərinizə çatdırım ki, filmdə “Daşlı qala” mahnısından elə azəricə istifadə olunub. Əgər qarlı qış, uzun və qarmaqarışıq art xaus həvəskarısınızsa, bu film izlənməsi gərəkən ekran əsəridir.
44
Film Fiction | Yanvar, №5 Ben X
Film- Ben X Rejissor- Nik Baltazar Ölkə- Belçika Janr- Psixoloji, dram İl: 2007 İMDB xalı- 7.5 Film Fiction xalı: 8.0
Nik Baltazardır. Filmin ssenarisi elə rejissorun “Nothing Was All He Said” romanı əsasında ekranlaşdırılmışdır. Rejissor müsahibələrindən birində qeyd edib ki, romanı real hadisələrə əsaslanaraq yazıb. Mükafat sarıdan kasad olsa da, film çox uğurlu alınıb. Qeyd edim ki, bu rejissor kimi Nikin ilk və hələ ki uzun metrajlı film kimi tək işidir.
“Ben X” psixoloji yüklü çox ağır bir filmdir. Film Ben adlı autizm xəstəsi olan bir oğlanın başına gələnlərdən bəhs edir. O ətrafındakı həmyaşıdlarından çox seçilir. Həddindən çox özünə qapalı biridi. Elə bu da onu ətrafındakılardan fərqləndirir. Həyatının çox hissəsini “Ben X” niki ilə qeydiyyatda olduğu “ArchLord” adlı onlayn oyunu oynamaqla keçirir. Həyatında ona ən yaxın olan biri oyunda onunla birgə iştirak edən, realda heç vaxt görmədiyi Skarlet adlı bir qızdır. Ben həddən artıq bu oyuna qapılır. Hətta real həyatı da oyunun bir hissəsiymiş kimi təsəvvür edir. Artıq hər kəsdən bezib. Hər günü eyni səhərlə açdığı anasından, böyük qardaşlıq etməyə məcbur olduğu balaca qardaşından, heç vaxt ona lazımi anlarda nə məsləhət verəcəyini bilməyən atasından.
Ben “Archlord”da ən güclü, sayılıb seçilən oyunçulardan biridir. Lakin real həyatında heç də belə biri deyil. Belə olmağa özünü məcbur etsə də autizm xəstəsi olduğundan bu ona istədiyi kimi olmağa imkan vermir. Məktəbdə hər kəs ona lağ edir, onu ələ salır, heç kim dostluq etmir. Ən çox onu narahat edən isə məktəbin Desmet və Boqert adlı ən avara uşaqlarıdı. Hər dəfə ona qarşı sərt hərəkət etsələr də, iyrənc zarafatları ilə Beni bezdirsələr də Ben həmişə susur. O heç kimi dinləmir, heç kimlə danışmırdı. Artıq hər şeydən cana doymuşdu. Və o ölmək istəyirdi.
Valideynləri uşaqlıqdan onun digərlərindən fərqli biri olduğunu anlamışdılar. Buna görə də onu bir çox psixoloq, həkim yanına aparmışdılar. Ben əqli cəhətdən heç kimdən geri qalmırdı. Əksinə onun hər kəsdən üstün zəkası var idi. Amma özü ola bilmirdi. İstədiyi kimi biri olmaq?! Bunun üçün addım ata bilməyəcək qədər qorxaq, cəsarətsiz biri idi, “Ben X” kimi virtual dünyada çox güclü biri olsa da. Amma hər şey bir gün dəyişir. Skarletin onunla görüşmək istəməsindən sonra hər şey dəyişir.
Filmdə baş verən hadisələr o qədər də real həyatınızda gördüklərinizdən fərqlənmir. Hər yerdə “Ben” kimi insanlar var. Bəlkə elə siz də onlardan birisiniz və ya əksinə onun kimiləri qəbul etməyib uzaqlaşanlardan, yaxud Desmet və Boqert kimi belə insanları alçaldanlardan. Fərq etmir siz bu personajlardan hansına bənzəyirsiniz. Çünki bu filmdə hamının dərs götürə biləcəyi şeylər var. Filmə baxmaq lazımdı. Və baxarkən filmin ortalarında artıq filmin necə bitəcəyini bildiyinizi zənn edəcəksiniz. Amma film sizin düşündüyünüz kimi bitməyəcək. Ona görə də sona kimi baxın.
45
Film Fiction | Yanvar, №5 ALLEGRO
Film: Alleqro Rejissor: Kristoffer Boe Ölkə: Danimarka Janr: Art xaus / Mistika / Psixoloji dram İl: 2005 İMDB xalı: 6.6 Film Fiction xalı: 8.0
Əvvəlcə sizə bir qədər filmin rejissoru Kristoffer haqqında məlumat verim. Bu rejissor özünəməxsus dəstxətti və psixoloji müəllif filmləri çəkməsi ilə tanınır. Böyük kinoya qısa metraj filmlərlə gələn rejissor “Yenidənqurma” (Reconstruction) filmi ilə məhşurlaşıb. Az büdcə ilə gözəl sənət əsərləri yaratmağa qadirdi. Filmləri gərgin psixoloji aura və monoxron effektli operator işi ilə seçilir. Kameranın daim hərəkətdə olması DOQME, xüsusən Lars Von Trier üslubunu xatırladır. Bu filmi də nağıl kimi danışan kəs var tamaşaçıya. Bu dəfə qəhrəman pianoçu Zetterströmdür. Zetterström Andrea adlı bir qadına aşiqdir. Lakin ona naməlum qalan səbəb
üzündən Andrea onu tərk edir. Zetterström isə yaşadığı Kopenhageni tərk edib, uğur ardınca yollanır. O böyük uğurlar qazanır. Məşhur pianoçu kimi hər yerdə sevilir. Andreanı da unudur. Büsbütün unudur. Ona öz pianosu kömək edir. Unudulanlar arasında çox şey var. Zetterström isə bunların fərqinə belə varmır. Sadəcə yaşayır və həyatın mənasını pianoda görür. İllər keçib. İndi Kopenhagendə, dəqiq desək Kopenhagenin Zetterström yaşayan ərazisində naməlum, mistik “Zona” yaranıb. Bu zona 3 küçəni əhatə edir və ora giriş-çıxış mümkün deyil. Adrea da məhz “Zona”da qalan insanlar arasındadır. Bir gün Zetterströmun yanına bir nəfər gəlir və Kopenhagendə baş verən qəribə hadisə haqqında danışır. O, inadla Zetterströmu inandırmağa çalışır ki, “Zona”da baş verənlərlə pianoçunun keçmişi birbaşa bağlıdır. Zetterström bu xəbərin düzgünlüyünü araşdırmaq üçün illər sonra Kopenhagenə konsert vermək bəhanəsi ilə qayıdır. “Zona”da baş verənləri anlamaq isə ona heç də asan deyil. Keçmişi unutmaq, ya sadəcə yada salmaq istəməmək? Bunlardan hansı daha doğrudur? Vaxtında deyilməyən sözlər insana bəzən bir ömür bahasına başa gəlir. Sonda Andreanın Zetterströmü tərk etmə səbəbi, “Zona”nın mənası tamaşaçıya məlum olur. Heç bir “happy end” olmadan, real bir hadisə kimi də başa çatır. Adi bir ayrılıq dramına qeyri-adi tərzdə baxmaq istəyirsinizsə bu gərgin atmosferdə keçən qarmaqarışıq film tam sizlikdir.
46
Film Fiction | Yanvar, №5 Tree of Life
Film: Həyat ağacı Rejissor: Terens Malik Janr: Dram Ölkə: ABŞ İl: 2011 İMDB xalı: 7.1 Film Fiction xalı: 8.5
70-ci illərin sonunda gəlmişdi. Onda filmin adı da “Həyat ağacı” deyil, “Q” idi. 2006-cı ildə filmin çəkilişlərinə başlandı. Baş rolları Mel Gibson və Kolin Farel canlandıracaqdı. Amma filmin çəkilişi sonradan dayandı. 2007-ci ilin oktyabrında isə filmin yenidən çəkilməsinə qərar verildi. Bu dəfə baş rolları Şon Penn və Hit Ledcer ifa edəcəkdilər. Lakin Hit Ledcerin ölümü onun rolunu Bred Pitə nəsib etdi.
68 yaşlı rejissorun bu filmi ötən ilin Kann festivalında baş mükafatı “qızıl palma budağı”nı qazandı.
Haqqında ətraflı nəsə yazmaq üçün deyil bu film. Bir insanın taleyidi. Onun əmələ gəlməsi, doğuluşu, böyüməsi və tərbiyəsi. Filmdəki hadisələr 11 yaşlı uşağın gözü ilə verilir. Uşaq böyümək ərəfəsində suallara özü cavab axtarır. Valideynlərinin, qonşularının, qardaşlarının sayəsində qayğı, sevgi, “olar”- “olmaz”ları qavrayır. Bu ona o qədər də xoş deyil. Çünki ona xoş olan şeylər “olmazlar”dı, qadağalardı. Bu isə onu qəddar edə bilər.
Nə zaman dincəlmək, ruhunuzu rahatlatmaq istəsəniz bu filmə baxın. Çalışın sakit aurada baxasınız. Terens Malik həyatı boyu cəmi 6 film çəkib. Rejissor bu filmi ilə sanki illərlə hamıdan gizli topladığı duyğular kompozisiyasını, bütün potensialını ortaya qoyub. Mükəmməl bir film ərsəyə gətirib. 138 dəqiqəlik uzun musiqi kimi gələcək bu film sizə. Heç bir gözlənilməz sonluq filan olmadan da bitəcək. Filmin estetikası, fəlsəfəsi, önəmi haqqında uzun-uzadı danışmaq olar. Həqiqətən son illərin ən gözəl filmlərindən biridi. Ən başlıcası film nəinki uşaqlara, yaşından asılı olmayaraq hər bir tamaşaçıya gözəl tərbiyə verə bilər. Ağıllı filmdir.
P.S. Sonda bir şeyi qeyd edim. Filmi ortabab sayanlar yoxdu. Baxanlar iki cür fikir bildirirlər. Yarısı mükəmməl sənət adlandırsa da, digər yarısı rejissoru darıxdırıcı, mənasız kadr yığınında günahlandırır.
47
Film Fiction | Yanvar, №5 Elena
Film: Elena Rejissor: Andrey Zvyaqinsev Ölkə: Rusiya Janr: Art xaus, dram İl: 2011 İMDB xalı: 7.7 Film Fiction xalı: 9.0
Andrey Zvyaqinsevin filmlərinə baxanlar yəqin ki, artıq bilirlər ki, bu rejissor öz dəst- xətti ilə Rusiya sərhədlərini aşmış bir rejissordur. “Qayıdış”, “Sürgün” kimi gözəl sənət əsərlərinin yaradıcısı bu dəfə də heyran etməyi bacardı.
İmkanlı təqaüdçü Vladimir 8 il ona baxıcılıq etmiş Elena adlı qadınla nigaha girir. Və artıq bu nigahdan 2 il keçir. Elena Vladimirlə 10 il əvvəl tibb bacısı işlədiyi xəstəxanada tanış olub və onların hər ikisinin ilk evliliklərindən övladları var. Elenanın oğlu ailəli və iki uşaq atasıdır. İşləmir. Onun ailəsini Elena, daha dəqiq desək Elenanın Vladimirdən aldığı pullar dolandırır. İndi isə Elenanın nəvəsi məktəbi bitirib və ali məktəbə girməsə hərbi xidmətə getməlidi. Buna isə nə valideynləri, nə də nənəsi Elena razı deyil. Elena nə olur olsun nəvəsini oxutmaq üçün lazım olan pulları tapmalıdır.
Bunun üçünsə Vladimirlə danışmalıdır. Vladimir Elenadan heç nə əsirgəmir, heç nə gizlətmir. Elena Vladimirin seyfinin koduna qədər hər şeyi bilir. Bu etimadı çoxdan qazanıb. Yeganə problem isə Vladimirin Elenanın nəvəsinə lazım olan pulu vermək istəməməsidir. Burada diqqəti Vladimirə cəmləsək onun haqqlı olduğunu görərik. “Nə vaxta qədər mən onun ailəsini dolandırmalıyam? Eşşək boyda adamdı, getsin canı çıxsın işləsin. Belə etdikcə onları daha da qudurduruq. Getsin oğlu da əsgərliyini çəksin. Bərkə-boşa düşsün, bilsin ki, pul asanlıqla qazanılmır.” Amma Elenanın nənəlik instinkti onu Vladimiri anlamağa heç cür izn vermir. Uzun mübahisələrdən sonra Vladimir pulu ödəyəcəyini söz verir. Elena öz həyatını çoxdan itirmiş bir insandır və onun üçün “mən” anlayışı ailəsinə aiddir. Onun üçün oğlu, nəvələri, gəlini hər şeydir. Vladimirlə 10 illik dam belə onun bu sevgisini azaltmayıb, əksinə get-gedə Vladimir ona əngəl olmağa başlayıb. Və bir gün Vladimir infarkt keçirir. İndi o yataq rejimində Elenadan asılıdır. Elenanın nəvəsinin əsgərlik vaxtına isə hər gün daha az qalır. Vladimirdən söz verdiyi pulu istəyir Elena... Amma infarkt keçirmiş və xəstəxanada uzun illərdən sonra sevimli qızı ilə barışan Vladimir sözünü tutmur. Pulu vermir. Bununla da hadisələri faciəyə sürdürür...
Filmdə olan 3-4 dəqiqəlik bütöv kadrlar Nuri Bilge Ceylan filmlərini yada salır. Olduqca sakit və eyni zamanda təsviri mümkün olmayan dramatizm yüklü bir filmdi. İlk baxışdan hər şey sakit baş verir, amma hadisələrin məğzində insan hissləri, faciəsi, fəryadı gizlənir. Bir ananın və bir nənənin sevdikləri uğrunda nələrə qadir olmasını göstərir. Və çox içdən gələn bir filmdi “Elena”. Sanki kiminsə həyatını izləyirsən. Filmin kulminasiyası yoxdur. Belə filmlərdə kulminasiya olmur. Amma sonda bir kadr var. Həmin kadrın məhz o cür çəkilməsinə görə və filmin məhz bu cür bitdiyinə görə rejissoru ayaq üstdə alqışlayıram. Rejissor həmin kadrla mesaj verib. Yəni bu cür də ola bilərdi amma olmadı. Yəni sadəcə bitmədi. Davam etdi... Baxanda anlayacaqsız hansı kadrdan söhbət gedir. Şiddətlə tövsiyyə edirəm bu filmi sizə hörmətli film sevərlər. Əminəm ki, zövqünüzü oxşayacaq. Film “Kann”da təqdim olundu və “Jüri prizi” (Böyük Jüri mükafatından söhbət getmir) qazandı.
48
Film Fiction | Yanvar, №5 AFİŞA
Ölkə: Böyük Britaniya İl: 2010 Rejissor: Reyf Fayns Baş rollarda: Reyf Fayns,Cerard Batler, Brayan Koks ,Vanessa Redqreyv Janr: triller, dram, tarix Kinoteatr: Park Cinema, Azərbaycan kinoteatrı 1 fevrala kimi seansda
Şekspirin məşhur faciəsinin müasir ekranlaşdırılması...
Ölkə: ABŞ İl: 2012 Rejissor: Juli Enn Robinson Baş rollarda: Ketrin Xayql, Ceyson O’Mara, Con Lequizamo, Deniel Sanjata Janr: savaş, triller, komediya, kriminal Kinoteatr: Park Cinema, Azərbaycan kinoteatrı 1 fevrala kimi seansda
Keçmişdə qadın alt paltarı satan Stefani Plam özünə yeni iş tapıb.O kişi ovuna çıxır ki, böyük məbləğdə mükafat qazansın. Onun əsas silahı-qadın intuisiyası və hündür kabluklu dəbdəbəli tuflilərdir. Lakin, hətta onlar, onun əsas məqsədi olan, arzuların kişisi qarşısında acizdir. O gözəldir, hazırcavabdır, çox təhlükəlidir, həm də o Stefaninin keçmiş sevgisidir.
49
Film Fiction | Yanvar, №5
Ölkə: ABŞ İl: 2011 Rejissor: Ceyson raytman Baş rollarda: Şarliz Teron, Petton Osvalt, Patrik Uilson, Elizabet Rizer Janr: drama, komediya Kinoteatr: Park Cinema 1 fevrala kimi seansda
Yeniyetmələr üçün romanlar yazan və doğma şəhərə, artıq evlənmiş sevgilisinin axtarışına çıxan, yazıçı xanım haqqında traqkomediya.
Ölkə: Fransa İl: 2011 Rejissor: Olivye Marşal Baş rollarda: Jerar Lanven, Çeki Kario, Daniel Düval, Dimitri Storoje Janr: drama, kriminal Kinoteatr: Park Cinema 1 fevrala kimi seansda
70 illərdə asanlıqla bankları qarət edən, Fransanın ən məhşur quldur dəstəsinin tarixi.
50
Film Fiction | Yanvar, №5
Ölkə: ABŞ İl: 2012 Rejissor: Stiven Soderberq Baş rollarda: Cina Karano, Uen MakQreqor, Maykl Duqlas, Antonio Banderas Janr: savaş, triller Kinoteatr: Park Cinema, Azərbaycan kinoteatrı 1 fevrala kimi seansda
Mellori Keyn-xüsusi agentdir. O gəncdir, ağıllıdır və gözəldir. Vaxtaşırı beynəlxalq xüsusi xidməti rəhbəri, Kennet onu tapşırıqların yerinə yetirilməsi üçün çağırır. Bəzən bu tapşırıqların hökümət tərəfindən həyata keçirilməsi üçün icazəsi olmur. Lakin bir neçə əməliyyat uğursuzluqla bitdiyindən sonra, Mellori başa düşür ki, ikili oyunun piyadasıdır. Bütün istedadını, təcrübəsini istifadə edərək, o gərək beynəlxalq axtarışdan gizlənsin, satqınlığa görə qisasını alsın və öz ailəsini müdafiyə etsin...
Ölkə: Russiya İl: 2011 Rejissor: Vladimir Toropçin Baş rollarda: Nikita Efremov, İvan Oxlobıstin, Artur Smolyaninov, Liya Axedjakova Janr: cizgi, ailəvi Kinoteatr: Park Cinema 1 fevrala kimi seansda
Cəngavərlər haqqında trilogiyanın yaradıcılarından. Rus nağıllarının qəhrəmanlarını yeni sərgüzəştlər, təhlükələr və məzəli əhvalatlar gözləyir.
51
Film Fiction | Yanvar, №5 VİKTORİNA
Hörmətli oxucular, dekabr sayımızdakı “viktorina” suallarına tam olaraq düzgün cavab verən yeganə şəxs Elmira Eldarlı oldu. Təbrik edirik! Həmin sualların cavabları ilə sizləri də tanış edirik:
1. “Millət Larri Flinta qarşı” filmində qalmaqallı jurnalın təsis olunmasından söhbət gedir. Həmin bu qalmaqallı və məşhur jurnalın adı?
Cavab: Hastler 2. “Mənə film nədir soruşanda mən həmişə onun filmlərini misal göstərirəm. Çünki, əsl kino məhz onun çəkdikləridi mənim üçün.” Bu sözləri rejissor Takeşi Kitano hansı rejissor haqda söyləyib?
Cavab: Akira Kurosava 3.“Ən yaxşı film” nominasiyasında Oskar qazanmış yeganə “lal” (səssiz) film hansıdı?
Cavab: Qanadlar (The wings) 4. Rejissor Frenk Darabont Stiven Kinqin hansı əsərinin sonluğunu dəyişərək ekranlaşdırıb?
Cavab: Duman (The mist) 5. Şəkilli sual. Şəkildə gördüyünüz obraz hansı filmdəndir, obrazın və aktyorun adı nədir?
Cavab: Coker (The Joker) Cek Nikolson (Jack Nicholson)
Bu dəfəki viktorina suallarının düzgün cavablarını elektron ünvanımıza ( film.fiction@box.az ) ən
tez göndərən oxucumuz Lars Von Trierin filmlərindən ibarət DVD disk qazanacaq. Beləliklə suallar:
1. Andrey Tarkovskinin hansı filminin Hollivud istehsalı remeyki var? 2. Bu aktyor dünya kinosu tarixinə 3395 (!) filmdə rol alması ilə düşüb. Söhbət hansı aktyordan gedir?
4. “Xöşbəxtlik- yaxşı sağlamlıq və pis yaddaş deməkdir.”- Bu məşhur sözlərin müəllifi hansı aktrisadı?
5. Kventin Tarantinonun 2011-ci ildə ən yaxşı hesab etdiyi film hansıdır?
Yüklə 7,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|