GeçMİŞİ, bugüNÜ ve geleceğİ

Beş Katlı Evin Altıncı Katı’nda Sevgiliye Özlem 

U L U S L A R A R A S I   S E M P O Z Y U M  

“AZERBAYCANŞINASLIK: GEÇMIŞI, BUGÜNÜ VE GELECEĞI” 

(Dil, Folklor, Edebiyat, Sanat, Tarih) 

 

yalnızlaşır.  Tek  dostu  birlikte  şarap  içtiği  ve  altıncı  kattan  söz  ettiği  82 

yaşındaki ihtiyardır. 

Tahmine ile Zaur’un aşklarını istemeyenlerin başında anne ve babası 

gelir.  Onlar  çocuklarının  kaçamaklarını  normal  görür,  ancak  Tahmine  gibi 

kötü  gördükleri  bir  kadınla  birlikte  olmasına  şiddetle  karşı  çıkarlar.  Son 

dönemlere  ait  bir  Türk  kanaatina  bağlıdırlar.  Eğlenilecek  kadın  başka 

evlenilecek kadın başka. Evlenilecek kadın önce iffetli olmalıdır. Bu yüzden 

konuşurken bile yüzü kızaran, iffet timsali komşu kızı Frengiz’i gelin almak 

ister  ve  bunu  başarırlar.  Anne  sürekli  dedikodular  üreterek,  iftiralar  atarak 

oğlunu  Tahmine’den  soğutmaya  ve  ayırmaya  çalışır.  Zaur,  Tahmine’nin 

çağrısı  üzerine  Moskova’ya  gidecektir.  Annesi  bunu  anlar  ve  babasında 

sormadan gitmesine sert tepki  gösterir, tehditlerde bulunur.. 

“Dur  şimdi  babana  telefon  ederim.  Ne,  ona  söylemeden  nasıl 

gidersin?  Demek  bizi  hiç  kaale  almıyorsun.  Demek  o  hayasız  köpek  kızı 

senin için anadan babandan daha sevgilidir. (…)  

Demek  ananın  gözyaşı  da  senin  için  bir  şey  ifade  etmiyor.  Bak  o 

fahişeye,  bunun  başını  nasıl  döndürmüş.  Allahını  seversen  fahişe  değil  de 

nedir?  Fahişe  de  derim  ona,  ahlaksız  da  derim.  Ondan  daha  beterini  de 

derim. Hele sen beni iyi tanımıyorsun. Telefon ederim onun kocası olacak o 

namussuza.  Bana  acımıyorsan,  bari  o  hasta  babana  acı.  Senin  hiç  insafın 

yokmuş  meğer.  Ne  biçim  adamsın  sen?  Haydi  git  çulsuz  oğlu  çulsuz.  Git 

bakayım  nasıl  gideceksin?  Sanıyorsun  ki  eskisi  gibi  anan  baban  cebine 

harçlık koyacak, ufak at da civcivler de yesin.” 78-9 

Annesi oğlunu durdurmak için her şeyi söyler. Duygu sömürüsünden 

çok taraflı tehdide, hakaret kadar her şey vardır. 

Başka  konuşmalarında  annesi  Tahmine’nin  çevresindeki  herkesle 

ilişki içerinde olduğunu, onlardan çıkar sağladığını söyler: 

“K ocası  evlidir,  kocadadır  desinler  diye,  Spartak  giyindirmek 

kuşandırmak için, Muhtar işte yükseltmek için lazımdır ona.”  27 

“Ne  olacak? Bu hayasızın kızı bütün temiz aileleri bozacak vallahi. 

Alya diyor ki yine Spartak’a dadandı. Zavallıya aman vermiyor.” 135  

Annesi  Tahmine’nin  kocasından  boşanıp  kendi  mallarına  konmak 

için  Zaur’la  evleneceğini  iddia  etmişti.  Tahmine  boşandıktan  sonra  bu 

iddiaları güçlenmiş olur ve üstüne giderler.  

“ Eğer o kadın bizim çok servetimizin, paramızın olduğunu ve bütün 

bunlara  sahip  olacağını  düşünüyorsa  çok  yanılıyor”  149  demesi  annesine 

katıldığını  gösterir.  Tahmine’yle  evlenmeleri  durumunda  iyi  giyinmeyi 

Sayfa 69 / 847

---

Yrd. Doç. Dr. Bedri AYDOĞAN 

U L U S L A R A R A S I   S E M P O Z Y U M  

“AZERBAYCANŞINASLIK: GEÇMIŞI, BUGÜNÜ VE GELECEĞI” 

(Dil, Folklor, Edebiyat, Sanat, Tarih) 

 

yaşamayı  seven  bu  kadının  masraflarını  karşılayamaması  noktasında 

düşündükleri de  bir profesöre yakışmayacak kadar ahlaksızdır. 

“T utalım  ki  aldın  o  kadını.  Peki  ne  ile,  nasıl  geçineceksiniz.  Hem 

annen  bana  anlattı,  o  kadın  giyinip  kuşanmayı,  o  şehri  bu  şehri  gezip 

dolanmayı  seviyor,  alışmış  bu  türlü  hayata,  sen  onun  masraflarını  nasıl 

karşılayacaksın?  Karşılayamayacaksın,  o  da  alıştığı  hayat  tarzından 

vazgeçmeyecek ve o zaman –babası yüzünü gözünü buruşturdu- bu konuda 

konuşmak midemi bulandırıyor, o zaman karın onun bunun damıyla düşüp 

kalkacak, onlardan giyinip kuşanacak, onlarla gezip tozacak anlıyor musun? 

Sen bunu nasıl kabul edeceksin ve sen başka insanların gözünün içine nasıl 

bakacaksın?” 150 

Anne  ve  baba  Zaur’u  üzerinde  baskı  kurup  Tahmine’den  soğutup 

ayırmaya  çalışırken,  Tahmine’yi  de  baskı  altına  alırlar.  Annesi  Zaur’un 

Tahmine’nin  yanında  kaldığı  sürece  evine,  işyerine  telefon  edip  çok  ağır 

sözler söyler  ve  hakaretler  eder. Tahmine  çok  üzülüp  bunalmasına  rağmen 

bunları  Zaur’a  yansıtmaz.  Soğukkanlılığını  koruyarak  çok  nazik  cevaplar 

verir. Bir defasında kim aradı dediğinde onun sessiz kalması Zaur’u başka 

düşüncelere  ve  kıskançlığa  iter.  Oysa  gerçek  farklıdır.  Bu  telefonlardan 

birinde  Tahmine’nin  yüzünün bembeyaz  kesilmesi  üzerine  Zaur  telefonu 

kapar ve annesinin ağır hakaretler içeren şu sözlerini dinler: 

“Ahiz eden hiddetli kadın sesi ve sanki zehirle yoğrulmuş bir nefes 

geliyordu. 

-kahpe,  üç kuruşluk  namussuz,  sen  evladımızı  elimizden  alacağını 

mı  zannediyorsun?  Senin  cenazeni  görürüm  inşallah,  geberirsin  inşallah. 

Zaur  derhal  telefonu  kapattı,  bu  sesi  dünyada  nerde  olsa  tanırdı,  annesinin 

sesiydi bu.” 159 

 Zaur’un  ailseinin  ve  toplumun  tüm  sıkıştırmalarına  rağmen 

Tahmine aşkı için direnir, özveride bulunur. Bu ağır telefon konuşmasından 

sonra  bile  Zaur’a  yalan  söylemeyeceğini,  onu  sevdiğini,  ağır  faturalar 

pahasına  rağmen  kendisiyle  kalmasını  istediğini  söyler.  Kendisi  hakkında 

üretilen dedikodular karşısında  niçin haklı olduğun halde dedikodulara son 

verecek bit tavır takınmıyorsun diyen Zaur’a toplumun bozuk ahlak anlayışı 

karşısına kendi ahlak anlayışını açıklayarak yanıt verir. 

“Ne  diyeyim Zaur’cuk. Sana kaç defa dedim ki, benim hakkımda ne 

söylüyorlarsa bırak söylesinler, umurumda değil. Ben insanın içsel bir ahlaka 

sahip  olması  taraftarıyım  ve  eğer  bu  ahlak  varsa,  insan  içsel  bir  ahlaka 

sahipse,  bütün  zahiri  şeylerin  hiç  önemi  yoktur.  Gerisi  hikâyedir,  kim  ne 

derse desin.” 94   

Sayfa 70 / 847

---