3 downloaded from KitabYurdu org M ü Ə L l I f V ə Ə s ə r L ə r I h a q q I n d a
Yüklə 5,03 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- HƏYATIN GERÇƏK MƏNŞƏYİ 148 A.AFARENSİS və ŞİMPANZE Yuxarıda Australopithecus afarensis AL 444-2
- Homo habilis
- HƏYATIN GERÇƏK MƏNŞƏYİ 150
- Homo erectus və Neandertal
- “ Australopithecine və H. erectus arasında morfoloji ara keçid formasının olmadığı”
HƏYATIN GERÇƏK MƏNŞƏYİ 148 A.AFARENSİS və ŞİMPANZE Yuxarıda Australopithecus afarensis AL 444-2 fosilinin kəllə sümüyü, altda isə günümüzdəki adi şimpanzenin kllə sümüyünü görürsünüz. Aradakı aşkar bənzərlik A. afarensisin heç bir insana xas xüsusiyyəti olmayan adi bir meymun növü olduğunun göstəricisidir. downloaded from KitabYurdu.org İNSANIN MƏNŞƏYİ 149 olaraq hominid nəsil ağacını yıxır. Beləliklə, bu nəsil ağacında yer alan insan və əcdadları hesab edilən primat cinsli iri meymunlar aradan çıxarılır... Australopithecuslar və Homo növləri (insanlar) eyni budaqda yerləşmirlər, Homo növlərinin (insanların) əcdadlarının hələ də üzə çıxarılması gözlənilir. 189 Homo habilis Avstralopitekin skelet və kəllə sümüyü quruluşunun şimpanzelərdən o qədər də fərqlənməməsi və bu canlıların dik yeriməsi iddiasının əsaslı dəlillərlə çürüdülməsi təkamülçü paleoantropoloqları çətin vəziyyətdə qoymuşdur. Çünki xəyali təkamül sxemlərində Avstralopitekdən sonra Homo erectus gəlir. Homo erectus adının əvvəlindəki “homo” (yəni “insan”) terminindən də bilindiyi kimi, bu, insan qrupudur və skeleti də dikdir. Kəllə sümüyünün həcmi Avstralopitekdən iki dəfə böyükdür. Şimpanzeyə bənzəyən meymun növü olan Avstralopitekdən bugünkü insandan fərqlənməyən skeletə malik Homo erectusa keçid isə təkamül nəzəriyyəsinə görə də mümkün deyil. Bu səbəbdən, “əlaqə”lər, yəni “ara keçid forma”lar lazımdır. Homo habilis anlayışı da məhz bu zərurətdən doğmuşdur. Homo habilis 1960-cı illərdə ailəliklə “fosil ovçusu” olan Likeylər tərəfindən ortaya atıldı. Likeylərə görə, Homo habilis kimi tərif etdikləri bu yeni canlı növü dik yerişə, nisbətən böyük beyinə, daş və taxtadan alət hazırlayıb istifadə etmək qabiliyyətinə sahib idi. Bu səbəbdən, insanın əcdadı ola bilərdi. Halbuki eyni növə aid 1980-ci illərin sonunda tapılan qalıqlar bu fikri tamamilə dəyişdirdi. Yeni tapılan qalıqlara əsaslanan Bernard Vud və Lorinq Breys kimi tədqiqatçılar onların “alətdən istifadə edən insan” mənasını verən Homo habilis əvəzinə “alət istifadə edən Cənubi Afrika meymunu” mənasını verən Australopithecus habilis adlandırılmasını irəli sürdülər. Çünki Homo habilis Australopithecus adlandırılan meymunlarla bir çox ortaq xüsusiyyətə malik idi. Avstralopitek kimi uzun qollu, qısa ayaqlı və meymunabənzər skelet quruluşu var idi. Əl və ayaq barmaqları dırmaşmağa uyğun idi. Çənə quruluşu eynilə dövrümüzdəki meymunlarınkına bənzəyirdi. 630 sm 3 -lik beyin həcmi də onların meymun olduğunu göstərirdi. Bir sözlə, bəzi təkamülçülər tərəfindən ara keçid forma adlandırılan Homo habilis əslində bütün digər avstralopiteklər kimi nəsli kəsilmiş meymun idi. Sonrakı illərdə aparılan tədqiqatlar Homo habilisin həqiqətən də Avstralopitekdən fərqli canlı olmadığını aşkar etdi. 1984-cü ildə Tim Uayt tərəfindən tapılan və OH62 adlandırılan skelet və kəllə sümüyü qalığı bu növün dövrümüzdəki meymunlarınkı kimi kiçik beyinə, budaqlara dırmaşmağa yarayan uzun qollara və qısa ayaqlara malik olduğunu göstərdi. downloaded from KitabYurdu.org HƏYATIN GERÇƏK MƏNŞƏYİ 150 Amerikalı antropoloq Holi Smitin 1994-cü ildə apardığı dəqiq təhlillər də Homo habilisin əslində “homo”, yəni insan deyil, meymun olduğunu göstərdi. Smith Australopithecus, Homo habilis, Homo erectus və Homo neandertalensis növlərinin dişləri üzərində apardığı təhlillər haqqında belə deyirdi: Dişlərin inkişafı və quruluş meyarına əsaslanaraq etdiyimiz təhlillər Australopithecus və Homo habilis növlərinin Afrika meymunları ilə eyni kateqoriyaya aid olduğunu, lakin Homo erectus və Neandertal növlərinin dövrümüzdəki insanlarla eyni quruluşa malik olduğunu göstərir. 190 Eyni ildə Fred Spur, Bernard Vud və Frans Zonveld adlı üç anatomiyaçı tamamilə fərqli üsulla tədqiqat apararaq eyni nəticəyə gəldilər. Bu üsul insan və meymunların daxili qulaqlarında olan və müvazinətin təmin olunmasına xidmət edən yarımdairəvi kanalların müqayisəli təhlili idi. Spur, Vud və Zonveld gəldikləri nəticəni belə yekunlaşdırdılar: “Daşlaşmış hominid qalıqlar arasında dövrümüzdəki insan morfologiyasını göstərən ilk növ Homo erectusdur. Əksinə, cənubi Afrikadan gələn və Australopithecus və Paranthropus adlandırılan kəllə sümüyündəki yarımdairəvi kanal ölçüləri dövrümüzə qədər yaşayan iri meymunlarınkına bənzəyir”. 191 Stw 53 adlı Homo habilis nümunəsi üzərində tədqiqat aparan Spur, Vud və Zonveld “Stw 53-ün Australopithecinelərdən daha az “ikiayaqlı kimi davrandığını” müəyyən etdilər. Bu, H. habilisin Australopithecusdan daha çox meymuna bənzədiyini göstərir. Bu səbəbdən, həmin elm adamları Stw 53-ün “Australopithecine və H. erectus arasında morfoloji ara keçid formasının olmadığı” nəticəsinə gəldilər. 192 Bu kəşf ilə iki əsas nəticəyə gəlirik: 1. Homo habilis adlandırılan fosillər əslində “homo”- KNM-ER 1472 omba sümüyü. Bu omba sümüyü insanların- kından fərqlənmir. Bu sümüyün Homo habilis qalıqları ilə eyni təbəqədə, ancaq bir neçə kilometr kənarda tapılması Homo habilisin iki ayaqlı bir canlı olduğu kimi səhv bir nəti- cəyə gətirib çıxarmışdı. 1987-ci ildə tapılan OH 62 qalığı Ho- mo habilisin zənn edildiyi kimi iki ayaqlı bir canlı olmadığı- nı göstərdi. Bu gün bir cox elm adamı Homo habilisin, Aus- tralopithecusa cox bənzər bir meymun növü olduğunu qəbul edir. downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 5,03 Kb. Dostları ilə paylaş:
|