Agarəhim Əsərlər Ana dilinin tədrisi metodikası

Ağarəhim Əsərlər 
63 
ları biliklərin oxu materialları əsasında dərinləşdirilməsinə və möh-
kəmləndirilməsinə də geniş imkanlar açır. Şagirdlər dil dərslərin-
dən mənimsədiklərini oxu materiallarının köməyi ilə praktikaya tət-
biq edirlər. Bu bir tərəfdən şagirdlərin biliklərini müəyyənləşdirmə-
yə xidmət edirsə, digər tərəfdən oxu materiallarının məzmun və 
ideyasının şüurlu mənimsənilməsinə də güclü təsir göstərir. Tutaq 
ki, III sinifdə A.Babayevin ―Sünbül ətri‖ hekayəsinin tədrisi prose-
sində məzmunu şüurlu mənimsəmək üçün müəllim şagirdlərə tapşı-
rır ki, uşaqların alman hərbi əsirlərinə nifrətini ifadə edən cümlələri 
seçib oxusuniar: ―Biz hərdən bir ora gedir, taxtaların arasından hər-
bi əsirlərə baxırdıq: acıqla, hirslə, qəzəblə...‖ 
Müəllim həmin şagirdin oxusunu saxlayır və şagirdlərə müra-
ciətlə: 
— Uşaqlar, burada 
acıqla, hirslə
və 
qəzəblə
sözləri işlənmiş-
dir. Bunlar necə sözlərdir və onlar nəyi bildirir? 
— Onların hər üçü sifətdir, yaxınmənalıdır. Uşaqların alman 
hərbçilərindən olan əsirlərə münasibətini bildirir. 
Başqa bir şagird: 
— Eyni mənanı bildirir. 
— Yaxşı, bəs nə üçün müəllif 
acıqlı, hirsli 
və
 qəzəbli
sözlərin-
dən birini deyil, üçünü də bir cümlədə işlədir? 
Şagirdlərin susduğunu hiss edən müəllim izah edir ki, 
acıqlı, 
hirsli 
və
qəzəbli
sözlərinin yaxınınənalı ifadə etməsinə baxmaya-
raq, onlar arasında müəyyən məna incəlikləri vardır. Uşaqlar müşa-
hidə etdikləri, ünsiyyətdə və təmasda olduqları müəyyən hadisədən 
eyni təsir almadıqları kimi, onlann da həmin hadisəyə münasibətlə-
ri eyni deyildir. Ona görə də müəllif deyir: ―Acıqla, hirslə və qə-
zəblə...‖ Şagirdlərə o çatdırılmalıdır ki, 
acıqla
sözü insanın adi, 
normal vəziyyətindən bir qədər yüksək,