Atatürk üNİversitesi TÜRKİyat araştirmalari enstiTÜSÜ dergiSİ Sayı / Number 57 Güz / Autumn 2016
Yüklə 16,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Anahtar Sözcükler
- Keywords
A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 57, ERZURUM
2016, 1869-1884
ÖRNEKLER Hamza ALTIN
Öz Bu çalışmada, Osmanlı pedagoglarının disiplin, ödül ve cezaya dair fikirleri incelenmektedir. Osmanlı dönemi pedagogları, yazdıkları pedagoji eserlerinde ve makalelerinde konuya çeşitli açılardan yaklaştılar. Eğitim hayatında okulda disiplini sağlama adına ceza ve ödüle yer verilmesi gerektiğini savundular. Eğitimde dayak ve şiddete kesinlikle karşı çıkan Abdullah Vehbi Bey, eğitimde ceza ve şiddet yerine tembih ve güzel muamelenin tercih edilmesi taraftarıydı. Zira ona göre öğrencilere ikincisi ile yaklaşmak her zaman daha çabuk sonuca götürebilirdi. Musa Kazım Bey’in eğitimde önem verdiği, öğretmenlerin bilmelerini gerekli gördüğü konulardan biri de “Mükâfat ve Mücazat” (Ödül ve ceza) meselesidir. Memlekette adil ve kadirşinas insanların çoğalmasını sağlamak için öğretmenler eğitim hayatında bu iki konuya önem vermelidirler. Öğretmen dersine çalışan, okulun kurallarına uyan öğrencileri taltif etmeli, bunun aksi yönde hareket eden öğrencileri de cezalandırmalıdır. Süleyman Paşazade Sami Bey’in düşüncesine göre; öğrencilerin her biri doğal olarak öğretmen tarafından sevilmek, takdir edilmek ve mükâfatlandırılmak isterler. Öğretmen ders çalışana, hâl ve hareketlerine dikkat eden öğrencilere iltifat ederse diğer öğrenciler arasında da bu iltifatlara layık olmak isteyenler olacaktır. Yalnız öğretmenin bu konuda dikkat etmesi gereken şey, sadece başarılı öğrencileri değil bunun için çaba harcayan bütün öğrencileri taltif etmesidir. Sabri Cemil’in fikrince hakiki disiplin, disipline aykırı bir olay olmadan alınan tedbirlerle onu keşfetmek ve olay cereyan etmeden ortadan kaldırmaktır. Öğretmenlerin nüfuzunu kullandığı iyi bir okulda cezaya müracaat etmeye gerek kalmaz.
In this present study, the thoughts on discipline, reward and punishment of Ottoman pedagog are examined. Ottoman pedagogs, in their works on pedagogy considered the problem in various perspectives. They defended the use of reward and punishment in education for keeping the discipline. Abdullah Vehbi who strictly opposed to beating and punishment in education, instead defended monition and compliments. Likewise, according to him reaching the students with the second method will always lead to result quicker.
Doç. Dr.; Kilis 7 Aralık Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü, hamzaaltin23@gmail.com .
1870 * TAED
57
Hamza ALTIN
One of the issues that were Musa Kazım placed importance is also the reward and punishment. According to him, for increasing just and grateful people in the country, teachers must attach importance to these two issues. The teacher should reward the students who study their lessons and obey the rules of the school and punish those who act in opposite. Süleyman Paşazade Sami thought that each student naturally wants to be loved, appreciated and rewarded by the teacher. If the teacher compliments the students who study their lessons and be in good manners, the other students will also want to deserve these compliments. However, the teacher should be careful on not only reward the students who are good in lessons but also he should reward those who also work hard to achieve success. According to Sabri Cemil, real discipline is to take precautions before an action that is against the discipline and prevent it to happen. For a good school which teachers use their influence, there will be no need for use of punishment. Keywords: Education, student, discipline, reward, punishment. Giriş Ödül (mükâfat) ve ceza (mücazat) ile ilgili olarak birçok Osmanlı eğitimcisi fikir beyan etmiştir. Eserlerinde söz konusu konuya değinmişlerdir. Kendi aralarında yaptıkları tartışma konularından biri de ödül ve ceza kavramlarıdır (Kafadar, 1997, s. 99; Kardaş, 1978, s. 194). Misal Ziya Gökalp ve Satı Bey’in muallim mecmuasındaki ünlü polemiklerinde bu kavramlara da değinilmekteydi
(Berkes, 2002, s. 455). Bu çalışmada, Osmanlı pedagoglarının disiplin, ödül ve cezaya dair fikirleri incelenecektir. Fakat söz konusu kavramlar ile ilgili Osmanlı eğitim kurumlarının uygulamalarına da göz atmak faydalı olacaktır. Örneğin; Dârülmuallimât yani Kız Öğretmen Okullarında mükâfat ile ilgili şu şekilde bir uygulama söz konusu idi: Her perşembe günü akşamı müdür yahut onun emriyle müdîre dershaneleri dolaşarak bir hafta zarfında mükâfata nail olan öğrencilerin isimlerini yüksek sesle okuyarak takdiriye belgelerini vermekteydi. Bu arada ceza alan öğrencilerin isimleri de okunmaktaydı (Altın, 2009, s. 134). Ödül, sebebinin derecesine göre beş türlüydü. Bunlar şöyle sıralanmaktaydı: 1. Aferin 2. Tahsin 3. İmtiyaz 4. Levha-i iftihar 5. Mükâfat (Salname-i Maarif-i Umumîye,1317, s. 331) Yüklə 16,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|