200
Tələsə-tələsə xaç vurdum. “Bəs bir az öncə bizimlə dava etmək istəyən kim idi? Bensio?”
“Bensio, Venansionun masasında nə olduğunu öyrənmək üçün yanıb-yaxılır... Fəqət zənnimcə, belə
fitnələrə baş vurmaq onun əlindən gəlməz. Həm də o, bizimlə müttəfiq olmaq istəmişdi... Bir də ki, Binaya
gecə vaxtı girməyə onun cürəti çatmaz...”
“Deməli, Berenqar? Ya da Malaxia?”
“Berenqar. Belə əməllər ondan çıxar. Həm də... o, kitabxanaya cavabdehdir. Açdığı sirr nəticəsində
Venansionun məxfi kitabı əldə etdiyinə inanır. Bunun üçün də əzab çəkir. Yəqin ki, Berenqar həmin kitabı
yerinə qoymaq istəyirmiş. Kitabxanaya çıxmasına imkan vermədik. Düşünürəm ki, o indi kitabı monas-
tırda bir yerdə gizlətmişdir. Tanrı yardım edərsə, kitabı yerinə qoymaq istərkən onu yaxalaya bilərik...”
'“Amma Malaxia da eyni səbəblərdən ötrü belə edərdi...” “Güman etmirəm. Venansionun masasını
eşələmək üçün Malaxianın kifayət qədər vaxtı olmuşdur. Binanı kilidləmək üçün o, burada tək qalır. Bu
barədə çox fikirləşsəm də, ona mane ola bilməyəcəyimi anladım. İndi biz görürük ki, mənim əndişələrim
əbəs yerə imiş: Venansionun masasını axtaran o deyildir. Nəticə çıxaraq: Venansionun kitabxanaya girib
oradan nə isə götürdüyünü Malaxia bilmir. Bunu Berenqar və Bensio... bir də sənlə mən bilirik.
Adelmonun etirafından sonra Xorxenin də məlumatı ola bilərdi, amma dolama pilləkənlə sürətlə enən,
əlbəttə ki, o deyildi...”
“Deməli, ya Berenqardır, ya da Bensio”.
“Bəs nə üçün Tivolili Pasifiko, yaxud bu gün söhbət etdiyimiz başqa rahiblərdən biri olmasın? Ya da
şüşələrimi hansı məqsədlə istifadə etdiyimi bilən Nikola? Ya da bizə naməlum olan səbəblərlə gecələr
monastırda gəzib-dolaşan bu qəribə Salvator? Əsaslı səbəblər olmadan şübhəlilərin sayını azaltmaq lazım
deyildir. Yalnız bir istiqamətdə axtanş aparmağımızı Bensio istəyir. Kim bilir - bəlkə də Bensio üçün belə
sərfəlidir?”
“Amma o, düz adama oxşayır”.
“Əlbəttə. Lakin unutma, əsl təhqiqatçmın ilk vəzifəsi - məhz düz adamlara oxşayanlardan
şübhələnməkdir”.
“Təhqiqatçılıq - yaramaz işdir”, - dedim.
“Mən də bunun üçün onu atdım. Amma görürsən - bəzən köhnə peşə də kara gəlir. Haydı,
kitabxanaya gedək”.
202
İKİNCİ GÜN
G E C Ə ,
Vilheltn və Adso, nəhayət, labirintə girirlər;
qəribə görüntülər görür və hər bir labirintdə olduğu kimi
yolu itirirlər
Biz yenidən yuxarı qalxdıq, bu dəfə şərqdəki pilləkənlə, çünki bu pilləkən yazı zalından keçməklə
kitabxananın yerləşdiyi üst mərtəbəyə də çıxırdı. Çırağı yuxarı qaldıraraq qarşımızda tutmuşdum.
Alinardonun labirint haqqında dediklərini xatırladım və dəhşətli şeylərlə üz-üzə gəlməyə hazırlaşdım.
Yasaq edilmiş yerə girdikdə toz və kif iyi verən, yeddiguşəli, kiçik və pəncərəsiz otaqda olduğumuzu
görüncə çox təəccübləndim. Sonralar görəcəkdim ki, üst mərtəbəni bütünlüklə bu qoxu bürümüşdü. Bir
sözlə, vahiməyə düşmək üçün heç bir səbəb yox idi.
Dediyim kimi, otağın yeddi divarı vardı. Bunların yalnız dördündə daşlarla divara hörülmüş iki kiçik
sütun arasında, yuxarısı yarımdairəvi tağ şəklində olan geniş keçidlər vardı. Bütöv divarlar boyunca
yerləşdirilmiş böyük dolab və rəflərə səliqə ilə kitablar yığılmışdı. Hər birinin üstündə rəqəm yazılmış
lövhə vardı. Bu rəqəmlərin, kataloqda gördüyümüz rəqəmlərlə eyni olduğuna şübhə yox idi. Otağın
ortasında üstü yenə kitablarla dolu olan masa qoyulmuşdu. Bütün kitabların üstündə nazik toz təbəqəsi
vardı - deməli, onları müntəzəm olaraq silib təmizləyirdilər. Döşəmə də nisbətən təmiz idi. Divarların
birində, tağın üstündə iri hərflərlə yazılmışdı: Apocalypsis İesu Christi'. Hərflər köhnə olsa da, yazı
silinməmişdi. Sonralar gördük ki, buna xüsusi üsulla nail olunurdu: hərflər daşın üzərində
99
99
İsa Məsihin vəhyi (latınca)
203
oyularaq yazılır, sonra bu oyuqların içorisi boyalarla doldurulurdu. Belə işləmələrə kilsələrdə tez-tez rast
gəlinir.
Tağlı keçidlərin birindən içəri girdik. Özümüzü şüşə əvəzinə gips təbəqələrlə örtülmüş təkpəncərəli,
iki divarı bütöv, bir divarında isə az öncə içindən keçdiyimiz otaq kimi keçidi olan başqa bir otaqda
gördük. Buradan isə iki divarı bütöv, bir divarında pəncərə, bir divarında isə keçid olan başqa bir otağa
girilirdi. Hər iki otaqda da birinci otaqda gördüyümüzə bənzər, eyni hərflərlə yazılmış, lakin məzmunca
fərqli olan yazılar vardı. Birincisi belə idi: “Super thronos viginti quatuor”' , ikinci otaqda isə belə
yazılmışdı: “Nometı illi ırıors"
100 101
. Bu iki otaq birinci otaqdan həm kiçik, həm də onun kimi yeddiguşəli
yox, dördkünc idi. Lakin əşyalar fərqli deyildi: kitab dolu rəflər və ortada bir masa.
Üçüncü otağa girdik. Bura boş idi: kitablar və yazılı lövhələr yox idi. Fəqət pəncərənin altında daş
mehrab vardı. Biri indicə çıxdığımız, biri ilk girdiyimiz yeddiguşəli otağa açılan, üçüncüsü isə bizi yeni
bir otağa çıxaran üç qapı vardı. Bu yeni otaq da əvvəlkilərə oxşayırdı, lakin lövhənin üstündə başqa
kəlmələr yazılmışdı: “Obscuratus est sol et aer”
102
. Buradan “Facta est grando et ignis”
103
yazılmış
növbəti otağa keçid vardı. Bu otaqda isə başqa qapı yox idi, yəni bura girdikdən sonra irəliyə getmək
mümkün deyildi, yalnız geriyə yol vardı.
“İndi düşünək, - Vilhelm dedi. - Hər birinin bir pəncərəsi olan dördkünc, daha doğrusu, trapesiya
şəklində beş otaq... Bu otaqlar pilləkəni olan, yeddiguşəli, pəncərəsiz otağı əhatələyir... Çox sadədir, əziz
Adso. Biz şərq qülləsindəyik. Hər bir qüllənin xaricdən beş divarı və beş pəncərəsi vardır. Vəssalam. Bu
boş otaq, doğrudan da, şərq tərəfə baxır - kilsənin xonı kimi - və sübh çağı günəşin şəfəqləri ilk öncə
mehrabı işıqlandırır. Zən-
100
Taxtların üstündə iyirmi dörd qoca (latınca)
101
Onun adı ölüm (latınca)
102
Günəş və hava qaraldı (latınca)
103
Od və dolu yağdı (latınca)
Dostları ilə paylaş: |