Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏt pedaqoji universiteti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ Təhsildə İKT
- İBTİDAİ SİNİFLƏRDƏ İNFORMATİKANIN TƏDRİSİ MƏQSƏDLƏRİ NECƏ DƏYİŞMİŞDİR
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ Təhsildə İKT 89 zamanını əlindən almırıqmı?” Başqa sözlə biz uşaqları öz anlamımızda uşaqlıqdan bu qarışıq dünyaya cəlb etməklə ayırmırıqmı? Şübhəsiz ki, bu suallar çox vacibdir. Bu sualların cavabı, nöqteyi-nəzərimizcə informatikanın əsaslarını öyrətməyə çalışdığımız məktəblilərin - bugünkü uşaqların quracaqları gələcək həyat olacaqdır. Biz əvvəlki kimi özümüzə sual verməliyik: İnformatika dərslərində uşaqlara nəyi öyrətməliyik? İnformatika fənni üçün ayrı bir dərs ayırmağa gərək varmı? İnformatikanı kim tədris etməlidir – ibtidai sinif müəllimləri və ya informatika müəllimləri? Lakin əsas sual – uşaqları necə öyrətməliyik? Məlumdur ki, istənilən fənnin tədrisinin metodiki sistemi beş tərkib hissəsindən ibarətdir: təlimin məqsədləri, məzmunları, metodları, vasitələri və təşkilatı formaları. Ümumi orta təhsilin məzmununu təşkil edən təlim fənlərinin metodiki sistemləri onillər ərzində məktəb praktikasında yoxlanılaraq və 10-15 illik bir dövrdə nəzərəçarpan dəyişikliklərə məruz qalaraq əsasən emprik olaraq formalaşmışdır. İnformatika üçün onun öyrənilməsinin metodiki sisteminin dəyişməsinin dinamikliyi xarakteriktir. Keçdiyimiz illərdə İnformatika dərslərində nəyi və necə öyrətmə təsəvvürləri dəfələrlə dəyişmişdir. İBTİDAİ SİNİFLƏRDƏ İNFORMATİKANIN TƏDRİSİ MƏQSƏDLƏRİ NECƏ DƏYİŞMİŞDİR? İbtidai siniflərdə İnformatikanın tədrisi məqsədləri praktik olaraq dəyişikliyə məruz qalmamışdır. Pedaqoq, psixoloq, metodistlər birmənalı olaraq bu kursu hazırlıq kimi qəbul edirlər. Terminologiya probleminə aid olan yeganə fərq isə “kompüter savadı” və “informasiya mədəniyyəti” terminlərinin bu və ya digər formada istifadə edilməsidir. Hələ bu yaxınlara qədər məktəblilərin “kompüter savadı” əldə etmələri aktual idi, bugün isə onların “informasiya mədəniyyəti”nin formalaşmasının vacibliyi bildirilir. Aparıcı mütəxəssislər bu anlayışlara müxtəlif təriflər verirlər, daha doğrusu, onları məktəblinin qabiliyyətlərinə olan son tələblərlə doldururlar. İbtidai siniflərə münasibətdə, bizə elə gəlir ki, kompüter savadının əsaslarının öyrənilməsini söyləmək məqsədəuyğundur. İbtidai məktəbdə İnformatika kursunun əsas məqsədlərini qısaca olaraq növbəti şəkildə formalaşdırmaq olar: - kompüter savadının əsaslarının öyrənilməsi; - məntiqi təfəkkürün inkişaf etdirilməsi; METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ Təhsildə İKT 90 - tapşırığın həllində alqoritmik bacarıq və sistemli yanaşmanın inkişaf etdirilməsi; - elementar kompüter vərdişlərinin formalaşdırılması (kompüterlə, informasiya texnologiyaları sahəsində sadə anlayışlarla tanışlıq). Anlamaq lazımdır ki, ibtidai məktəbdə bütün təlim prosesində formalaşan kompüter savadının məzmununu təyin edərkən “İnformatika” fənni çərçivəsində məhdudlaşmaq olmaz. Əksinə, bu məsələni, bütün məktəb fənlərinin, dərsdən xaric fəaliyyətlərin və valideynlərin köməyinin maksimal cəlb edilməsi ilə həll etmək lazımdır. Başlanğıcda İnformatikada alqoritmləşdirmənin əsaslarının kütləvi tədrisi orta məktəbin yuxarı siniflərində həyata keçirilirdi. İndi aydın olur ki, alqoritmik dərketmə üslubunun formalaşması üzrə məqsədyönlü işə ibtidai siniflərdən başlamaq məqsədəuyğundur, belə ki, yuxarı sinif şagirdlərində dərketmə üslubu artıq formalaşmışdır və yeni dərketmə formaları onlar tərəfindən çətinliklə qəbul edilir. Kiçik yaş dövrü məktəblinin bütün sonrakı təhsili və həyatı üçün vacib olan və öz növbəsində alqoritmik dərketmə üslubunun formalaşmasında əsas rol oynayan refleks, daxili fəaliyyət planı kimi psixi proseslərin inkişafı üçün daha əlverişlidir. Əgər bu yaş dövrü müvəffəqiyyətlidirsə, daha yuxarı yaş dövrlərində bu keyfiyyətləri inkişaf etdirmək çox çətindir, bəzən isə sadəcə mümkün deyildir. Nəzəri informatika və kompüter texnologiyalarının əsaslarının təliminin qarşılıqlı əlaqəsi problemi ibtidai siniflərdən də yan ötməmişdir. Hesab edirik ki, məktəbdə kompüterdən praktik istifadənin öyrənilməsinin vacib olması tədricən informatika dərsləri çərçivəsindən qırağa çıxmalıdır. Kompüterin təlim vasitəsi kimi istifadəsi bütün dərslərə, məktəblilərin dərsdən xaric fəaliyyətlərinə və s. daxil edilməlidir. Bunun səbəbləri bir neçədir. Son zamanlar fərdi kompüterlər məktəbdən çox məktəblilərimizin evlərində peyda olur. Bundan başqa, hətta ən imkanlı məktəb belə hər bir məktəbli üçün kompüter əldə edə bilməz. Ev şəraitində uşaqlar məktəbin yardımı olmadan, maus və klaviatura ilə iş, menyu əmrinin seçilməsi və hətta faylın saxlanılması kimi texniki problemlərin öhtəsindən asanlıqla gələ bilirlər. Bunu bir çox valideynlərin təcrübəsi göstərir. Bundan başqa, instrumental vasitələrin yenilənməsi elə bir sürətlə baş verir ki, onların 8-11-ci siniflərdən əvvəl mənimsənilməsinin elə də bir əhəmiyyəti yoxdur. Məlumdur ki, maraqlı olan istifadəçi mətn redaktorunu bir neçə gündə, yəni 30-40 saat ərzində mənimsəmə imkanına malikdir. Əgər nəticənin əldə edilməsində motivasiya əskikdirsə, həmçinin saatlar bir neçə aya dağıdılarsa, o zaman mənimsəmənin səmərəliliyi çox aşağı olur. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|