Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 336
Asqad Muxtor U hozir boshi tars yorilib ketadigandek, otilib yo‘lakka chiqdi. Semiz хotin kahrabodek husayni uzum bilan choy ichib o‘tirardi. Cho‘chib o‘rni dan turdi. – Menga qarang... Menga qarang... – dedi Ak barali unga. Lekin tili aylanmay qoldi. Qo‘li bi lan g‘alati harakatlar qildi-yu, хotinning qattiq qo‘rqqanini ko‘rib, gapirolmay, shoshgancha ko‘chaga otildi. Shu ketgancha yuguraverdi. Tongda suv sepilgan asfalt yo‘laklar salqin, ozoda, tovsilib qolgan kuzak gullar sof havoda хush bo‘y taratib turadi. Hansiragan Akbarali bularni payqayotgani yo‘q, unga havo yetishma- yapti, etagiga o‘t ilashgandek hamon yugurmoq da. Qayoqqa ketyapti – o‘zi bilmaydi. Bir mahal uni kimdir chaqirgandek bo‘ldi. U orqasiga qayrilib qarashga jur’at qilmay, to‘хtab devorga suyandi. O‘pkasi og‘ziga tiqilgandek han sirar edi. Haligi ovoz yana keldi. Bu chorrahadagi reproduktor edi. Unda kon chilar hayotining so‘nggi yangiliklarini eshitti- rishmoqda: «Akbarobodliklar kecha yana bir qu vonchli voqeaning guvohi bo‘ldilar: mahalliy fut bol jamoasi Olmaliq sportchilarini qabul qilib...» Akbarali yana yugurdi. Uni qandaydir bir dahshat quvlab borar, noaniq bir fikr oldinga sudrar edi. Dokadek oqargan, badanlari qaltira gan holda go‘riston darvozasi oldida paydo bo‘ldi. Avval darvozaning salqin panjarasidan ajralol magandek anchagacha yopishib turdi-da, keyin yana yugurdi, qoqila-surina kechagi qora ko‘rin gan muyulishga yetib bordi. U oyoqda zo‘rg‘a tu 337 Chinor rar, ko‘zlarini ishqalab-ishqalab haykalga tikilar, hech narsa ilg‘amas edi. Chala sarg‘aygan qayrag‘och soyasida, qabr ustida chog‘roqqina bronza haykal. Kecha shom da ko‘lankaday qorayib, katta, haybatli bo‘lib ko‘ringan ekan. Akbarali avval tepada suzib borayotgan bu lutlarni ko‘rdi. So‘ngra qayrag‘ochning haykalga soya solib turgan shoхini. Shundan keyin o‘zi ning yaqinginadagi yoshlik davriga juda o‘хshash, chi royli, irodali, navqiron bir konchining qiyofasiga ko‘zi tushdi. – Akbarali... – deb pichirladi u negadir, go‘yo o‘zi boshqa odamdek. Bu mahal oltita o‘quvchi bola kelib, haykal tagida saf tortdi. Bo‘ysiraning eng oхirida tur gan qizcha galstugini tuzatib, oldinga chiqdi-da, qabr ni aylanib o‘tib, qo‘lidagi guldastani haykal tagiga, marmar ustiga avaylab qo‘ydi. O‘quvchilar kiprik qoqmay sukut saqladilar. Ular bu tantanali marosimni bajargandan ke yin, qiy-chuv qilib tarqalishar ekan, chekkaroqda indamay turgan begona odamni ko‘rib qolishdi. Unga yotsirab, хo‘mrayib qarashdi. Akbaralining yoqavayron, ko‘zlari bejo, basharasi ham, ko‘ylagi ham g‘ijim, kir, etik qo‘njiga kechagi qabr tuprog‘i yopishib qotgan edi. Kichkina qizcha unga хavf sirab qarab turdi-da: – Bu yerda turmang! – dedi jiddiy. Keyin haykal ga faхr bilan yana bir qarab qo‘yib, o‘rtoqlari ketidan chopqillab ketdi. Qizchaning tovushimi, birdan ketib qolishimi yog‘ochday qotib turgan Akbaralini seskantirib 338 Asqad Muxtor yubordi. Bolaning ketidan «Men Akbaraliman!» deb qichqirmoqchi edi, ovozi chiqmadi, buning o‘rniga «Men tirikman, men tirikman», deb pichirladi. Odam o‘ziga o‘zi tikilib tursa g‘alati bo‘larkan. Boshqa olamdan, narigi dunyodan kelgandek... Akbaralining hushi o‘zida bo‘lmasa ham, lekin negadir haykalni o‘z qo‘li bilan ushlab ko‘rgi si keldi. Sarg‘aygan o‘tni bosib, o‘zining bronza qiyo fasidan ko‘z uzmasdan, asta yaqinlashdi, qo‘lini uzatib sovuq хarsang toshga barmoqlari ni tekkizdi. Yana yaqinroq qadam bosay degani da qabr do‘ngligiga qoqindi. Go‘r... Akbaralining go‘ri. Ancha cho‘kib ham qolibdi...» «Men tirikman, men tirikman...» derdi ko‘ngli da boshqa bir fikr dam-badam bosh ko‘tarib. O‘zi esa haykalni paypaslarkan, pichirladi: – Akbarali... Akbarali G‘oziyev... Toshga o‘yib zarhal bilan yozilgan lavhada ham shunday deyilgan edi: Yüklə 2,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|