Journal of new century innovations wsrjournal com Volume – 10 Issue-3 August 2022

 
 

---

JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS 
WSRJournal.com


Volume-10_ Issue-3_August_2022 
39 
Xulosa: 
Fizik kattalikning berilgan birliklar tizimidagi asosiy fizik kattaliklar oʻlchamlari 
bilan bogʻlanishi ifodasiga shu kattalikning oʻlchamliligi deb ataladi. SI tizimida asosiy 
kattaliklar uzunlik, massa, vaqt, elektr toki kuchi, termodinamik temperatura, yorugʻlik 
kuchi, modda miqdori oʻlchamliklari mod ravishda L, M, T, I, Q, J, L^ belgilari orqali 
ifodalanadi.Birliklar tizimi, fizik kattaliklarning birliklar tizimi — oʻlchov birliklari 
toʻplami. Biror kattalikning boshqa kattaliklarga bogʻliqligini ifodalovchi fizik 
qonunlar baʼzi kattaliklar uchun oʻlchov birliklari belgilashga imkon beradi. 
Bularasosiy oʻlchov birliklari deyiladi. Shulardan foydalanib boshqa kattaliklar uchun 
topiladigan birliklar hosilaviy oʻlchov birliklari deb ataladi.Shunday qilib, fizik 
qonuniyatlarni aniqlashda o'lchamlari katta ahamiyatga ega ekan. 
 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
1. Fizika. 7-sinf (2017, P.Habibullayev, A.Boydedayev)[1]. 
2. Fizika. 6-sinf (2017, N.Turdiyev)[2] 
3. www.ziyonet.uz[3] 

---

JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS 
WSRJournal.com


Volume-10_ Issue-3_August_2022 
40 
«KOMMUNA» FARG`ONA DAVRIY MATBUOTI SIFATIDA 
 
Hakimjonov Elyorjon Voxobjon o`gli 
Farg`ona davlat universiteti O`zbekiston tarixi mutaxasisligi
1-bosqich magistranti 
 
Annotatsiya:
Ushbu maqolada Farg`ona viloyati ijtimoiy - siyosiy matbuti 
bo`lgan «Kommuna»gazetasining qachondan boshlab chiqarilganligi borasida fikrlar 
bayon etilgan. 
Kalit so`zlar:
Axborot, «Kommuna», matbuot, «to’rtinchi hokimyat», 
Dunyo matbuot tarixiga e’tibor qaratilsa, ommaviy axborot vositalaridan biri 
bo’lgan gazetaning paydo bo’lishi bilan jamiyatda axborot almashinuvi jarayonlari 
jadallashib ketganligini ko’rishimiz mumkun. Zotan voqealar shiddat bilan kechayotga 
bir paytda zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan, internetning 
beqiyos imkoniyatlaridan keng foydalanishga tayyor bo’lish matbuot, axborot va 
media tarmoqlari, jumladan, televideniya va radio sohasida xizmat qilishga o’zini 
bag’ishlagan, yetuk mutaxassis bo’lishga ahd qilgan va bu sohada o’z kelajagini 
ko’rmoqchi bo’lgan ommaviy axborot vositalari hodimlarining faoliyat mezoniga 
aylanishi zarurligini barchamiz yaxshi anglaymiz. 
Tarixda birinchi bosma gazeta Pekinda chiqqan «King pao»(Markaziy shahar 
bildirishi) gazetasi edi
1
. Turkustonda esa milliy matbuotning tug’ilish, shakllanish
va rivojlanish tarixi yuz yildan ziyodroq vaqtni o’z ichiga oladi. Bu davr oralig‘ida 
barcha sohalar qatori matbuot va boshqa ommaviy axborot vositalari jamiyatda o’ziga 
xos ijtimoiy institut sifatida shakllandi. Matbuot chinakam hayot ko’zgusi, «to’rtinchi 
hokimyat»darajasiga ko’tarilmoqdi. Oʻzbekistonda soʻz va matbuot erkinligini 
taʼminlash borasida “Jamiyatimiz hayotining barcha jabhalarini erkinlashtirish, so‘z va 
matbuot erkinligi, ochiqlik va oshkoralik tamoyillarini chuqur qaror toptirish, davlat 
1
Shadmanova S., Alimova N., Bazarbayev A. XIX asr oxiri – XX asr boshlarida Turkiston tarixiga oid manbalar. –T. 2020. 
– B .48 

---