Microsoft Word ìàíáà ëàò ëåê. doc
Yüklə 1,14 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 18.2. Say
ё x va elchilarni esdaliklari tavsifi. 18.2. 1. ”Risola” ”Risola” nomli asarni X asrning birinchi yarmida yashab wtgan arab say ё h’i va jug’rofiy fanlar bilimdoni olim va ё zuvchi Ah’mad ibn Fadlan ё zgan. İ bn Fadlanni 921-922 yillari Bulg’or, yani Volga bwyi podshoh’ining iltimosiga binoan, bulg’orlar orasida islomni mustah’kamlash, bulg’or podshoh’ligini qwshni xazar h’oqonlarining h’ujumidan h’imoya qilish uchun qalalar bino qilishda ё rdam berish uchun xalifa Muqtadir (908-932 y.) Bag’doddan yuborilgan elchi bilan uning kotibi vazifasida Bulg’orga yubordi. Bag’dod elchilari Bulg’orga Hamadon, Ray, Domg’on, Nishopur, Marv, Poykand, Buxoro, Xorazm, Ustyurt, Ё yiq (Urol) orqali bordilar. İ bn Fadlan ana shu sa ё h’at vaqtida kwrgan va eshitganlari h’aqida “Risola” deb ataluvchi bir kitob ё zib qoldirgan. Asar etnografik malumotlarga boy, unda turli xalqlar, ularning turish-turmushi, mashg’ulotlari xususida qimmatli malumotlar bor. İ bn Fadlanning ushbu asari XII-XIII asrlardan bu ё n jamoatchilikning diqqat etiborini tortgan, tarixchi olimlar undan birinchi manba sifatida foydalanganlar. “Risola”ning aslidan ayrim parchalar Ё qut Hamaviyning “Mwjam ul-buldon” asarida saqlanib qolgan. 1923 yili uning qisqartirilgan tah’riri qwl ё zmasi Mashh’ad kutubxonalarining birida topilib, asarni yaqindan, bevosita wrganishga ywl ochildi. 209 İ bn Fadlan “Risola“cining arabcha matni 1823 yili Peterburgda, Ё qut Hamaviy asarida saqlangan parchalar asosida va 1959 yili Damashqda nashr qilingan. Asar rus tilida (tarjimon A.P.Kovalevskiy) 1939 yilda nashr qilingan. Yüklə 1,14 Mb. Dostları ilə paylaş:
|