113
Ənvər Əliverdi
oğlu Əlibəyov
1916-cı il aprel ayının 1-də Bakıda
anadan olmuşdur. Əvvəl tibb tex-
nikumunda, sonra ADU-nun (indi-
ki BDU) fəhlə fakültəsində, Azər-
baycan Dövlət Pedaqoji İnstitutu-
nun (indiki APU) Filologiya fakül-
təsində təhsil almışdır.
1938-ci ildən II Dünya Müharibəsi başlayana qədər
Azərbaycan radiоsunda çalışmışdır. Müharibə dövrün-
də 416-cı atıcı diviziyasının tərkibində döyüş yоlu
keçmiş, Qafqazın və Ukraynanın azad оlunmasında iş-
tirak etmiş, оrden və medallarla təltif оlunmuşdur.
1944-cü ildə ağır yaralandıqdan sоnra Bakıya qayıdıb
yaradıcılığını davam etdirmişdir. Bir müddət “Vətən
uğrunda” jurnalında məsul katib, sonra Azərbaycan
KP MK-da təlimatçı, “Təbliğat” jurnalının, “Ədəbiy-
yat” qəzetinin redaktoru, “İnqilab və mədəniyyət” jur-
nalında şöbə müdiri, nəhayət, 1964-1968-ci illərdə
Azərbaycan Radiо və Televiziya Verilişləri Kоmitə-
sinin sədri оlmuşdur. Cəbhəçi-şairin “Qaranquş” adlı
ilk şeirlər kitabı 1947-ci ildə buraxılmış, sonrakı illər-
də ona qədər kitabı işıq üzü görmüşdür. Onların ara-
sında “Sənin adınla”, “İlk məhəbbət”, “Dostluq körpü-
sü” və başqalarını qeyd etmək olar. Bütün vəzifələrin
öhdəsindən layiqincə gələn şair üçün poetik yaradıcılıq
daha önəmli mahiyyət daşıyırdı.
Şeirlərinə musiqi bəstələnib. Dünya şöhrətli Rəşid
Behbudovun ifasında bəstəkar Rauf Hacıyevin “Azər-
baycanım” mahnısı hər dəfə
səslənəndə xəyallarda ölkə-
mizin al-əlvan təbiət mən-
zərələri - uca dağlar, sıldı-
rım qayalar, gur şəlalələr,
üfüqə doğru uzanan bərə-
kətli düzlər, bəhrəli çöllər,
möhtəşəm sənaye müəssisə-
ləri, neft buruqları canlanır.
Sevgidən süzülüb gələn,
ürəkləri oxşayan, xalqımı-
zın vətənpərvərlik simvolu-
na çevrilmiş həmin nəğmə-
nin sözləri şair Ənvər Əli-
bəylinindir. O, doğma el-
obamızı minbir həvəslə tə-
rənnüm etmiş, insan qəlbi-
nin dərinliklərinə varıb incə
duyğuları, zərif hissləri aş-
kar edən, onları mənalandı-
rıb poetik təsvirlərə çevir-
məyi məharətlə bacaran əsl
söz sərrafı idi.
Şair, tərcüməçi, ictimai
xadim, Əməkdar incəsənət
xadimi Ənvər Əlibəyli 1968-
ci il mayın 7-də vəfat et-
mişdir.
Aprel
95 illiyi
Ənv
ər
Əlib
əyli
1916-1968
Şair
1
114
Ədəbiyyat
Seçilmiş əsərləri /Ə.Əlibəyli; red. M.Şükür.- Bakı: Azərnəşr, 1975.- 286 s.
Ürəyimdəsən: şeirlər, nəğmələr və poemalar /Ə.Əlibəyli.- Bakı: Gənclik, 1971.-
110 s.
Hacıyev, A. Gənclik və gözəllik şairi /A.Hacıyev //Yazıçı şəxsiyyəti və bədii
qanunauyğunluq.- Bakı, 1986.- S.58-65.
Mehdixanlı, T. Nəğməyə bənzər ömür: Ənvər Əlibəyli - 90 /T.Mehdixanlı
//Azərbaycan.- 2006.- S.4.
Məhərrəmova, T. Dağlarda duman gözəldi /T.Məhərrəmova //Kaspi.- 2008.-
2 dekabr.- S.11.
İnternetdə
www.anl.az.
www.az.wikipedia.org
www.kinozal.az
www.medeniyyet.az
Nailə Alışova
115
...Kəlbəcər həm təbii sərvətlərlə zənginliyinə görə, həm iqliminin gözəlliyinə
görə, həm də orada yaşayan insanların fədakarlığına görə respublikada həmişə çox
hörmətə, ehtirama layiq olubdur. Kəlbəcər Azərbaycanın ayrılmaz bir parçasıdır,
hissəsidir. Heç şübhəsiz, o gün gələcək ki, Kəlbəcər rayonu Ermənistanın silahlı
qüvvələrinin işğalından azad olacaq və Kəlbəcərin vətəndaşları, sakinləri, bizim
soydaşlarımız öz yerlərinə, yurdlarına qayıdacaqlar.
Heydər Əliyev, ümummilli lider
Kəlbəcər Azərbaycanın ən yüksək dağ rayonudur.
Ən hündür zirvə Kamış dağındadır (3724m). Ərazisinin
çox hissəsi meşəlikdir. Kəlbəcər rayonunun gözəl və
zəngin təbiətə, yeraltı və yerüstü sərvətlərə, münbit tor-
paqlara malikdir. Kənd təsərrüfatında əsasən heyvan-
darlıq və əkinçilik inkişaf etmişdir.
Rayonun ərazisi 1993-cü ildə erməni silahlı dəstələ-
ri tərəfindən işğal edilmişdir. İşğala qədər rayonda 132 yaşayış məntəqəsi var idi.
Düşmənlər strateji əhəmiyyətli bir neçə yüksəkliyi tutdular. Təkəqaya, Zağalar,
Çıraq kəndlərinə soxulub, evlərə od vurub, dinc əhalini diri-diri yandırmışdılar. Ən
əhəmiyyətli Keçiliqaya yüksəkliyinə sahib çıxdılar. Aprelin 2-də Kəlbəcər artıq er-
məni quldurlarının əlində idi.
İşğal nəticəsində Kəlbəcərdə: 511 nəfər şəhid olmuş, 231 nəfər itkin düşmüş, 100-
lərlə adam şikəst olmuşdur. 130 yaşayış məntəqəsi, dünya şöhrətli, “İstisu” sanatori-
yası, 500-dən artıq sənaye, tikinti, məişət, ticarət obyekti, 172 mədəniyyət obyekti,
96 ümumtəhsil məktəbi, 76 səhiyyə obyekti, 1 muzey darmadağın edildi. 100 min
baş qaramal, 500 min baş qoyun-quzu, 100-lərlə maşın, texnika, avadanlıq talan
olundu. Kəlbəcər rayonunda erməni təcavüzü nəticəsində 24279 uşaq zərər çəkmiş,
onlardan 734 nəfəri yetim qalmışdır.
1993-cü ilin qiymətləri ilə Kəlbəcərə azı 761 mln. ABŞ dolları dəyərində ziyan
dəydi. Mənəvi ziyanlar isə heç deyiləsi deyil. Kəlbəcər faciəsi Ağdamın, Füzulinin,
Qubadlının, Cəbrayılın işğalına yol açdı. Bu artıq Qarabağın iflası demək idi.
Aprel
Kəlbəcərin işğalı günü
2
Ərazisi - 3054 km
2
Əhalisinin sayı – 79,0 min nəfər
İnzibati mərkəzi – KƏLBƏCƏR
İşğal tarixi - 02 - 04 aprel 1993-cü il