Microsoft Word Yeni kitab A5-son docx

97 
mümkün deyil. Baxmayaraq ki, yaşlı  nəsil “öz keçmişindən” 
heç də gülə-gülə yox, ürək ağrısı ilə ayrılır. Ç.Əlioğlu “Əlvida, 
on birlik heca şeirim...”də heca vəzninin meydanının daralma-
sına etiraz edir: 
 
Dəyişdi dövranın avazı, ritmi, 
Dedilər, bambaşqa ovqat doğulur. 
Vəzndə dedilər, nə əksən bitmir, 
Ciddi çərçivədə ahəng boğulur. 
 
...Açıldı şeirə yeni bir axın, 
Bəli, başqa dedik ovqat doğulur! 
Bəs niyə demədik, bir yaxşı baxın: 
Hər yüzdən tək biri babat doğulur. 
 
“Yenilik” aşiqi, naşı “şəyirdlər” 
Nəzmin ağ bəhrində sərbəst üzürlər. 
Bax, meydan sulayır, at səyirdirlər 
Sənə əski deyir, ağız büzürlər... 
 
Nəzərə alsaq ki, yeni dövr poeziyasında ənənə zəncirini qıran 
və postmodern düşüncə  tərzini ehtiva edən bir çox şeirlərin 
müəllifi də elə Ç.Əlioğlu olmuşdur, şeirdəki nostaljini, xəfif ki-
nayəni də başa düşmək olar. Yola saldığımız ildə heca vəznində 
rast gəldiyimiz uğurlu poetik nümunələr şairlərin bu kontekstdə 
mühafizəkarlıqlarını qoruduqlarını  sərgiləyir. V.Bəhmənli qoş-
manın, B.Sadiq gəraylının uğurlu örnəklərini təzə-tər duyğuların 
qanadında poetik müstəviyə çıxarırlar.  
 
Ömrə ölçü-biçi sözdü, 
Çölü sözdü, içi sözdü. 
Mənə düşən iki sözdü, 
Birin dedim, biri qaldı 
 
- yazan şairə F.Məmmədli ona düşən “iki sözü”ü ötən il çap 
olunan iki kitabla deməyə çalışdı: “Dərd üzünü gizləyir” və 
“İki damla dəniz” kitabları ilə. Birinci kitabda şairənin heca, 

---

 
98 
ikincidə isə sərbəst vəzndə yazdığı şeirlər yer alıb. F.Məmməd-
linin sərbəst vəzndə yazdığı  də  şeirlər poetik cəhətdən uğurlu 
alınır, demək olar ki, müəllifn hecada istila elədiyi yeri sər-
bəstdə qazanmaq imkanı real görünür.  
 
Yenə gözlərin  
dənizi  
çəkib gətirdi 
qəlbimin  
səhra quraqlığına. 
Yenə baxışların 
mavi göyləri endirdi  
içimin qaranlığına; 
cücərdi qəlbimdəki  
ümidlərim. 
Içərimin künc-bucağı  
işıqlandı. 
Qaldırdım  
dizlərimi yerdən. 
Ümidlərim pıçıldadı: 
“Dünya gözəldir!” 
 
Firuzə Məmmədli sözün məsuliyyətini dərk edən, özəl poe-
tik yaşamı ilə seçilən  şairlərdəndir. Hətta  əminliklə deyim ki, 
Qarabağla bağlı poeziyamızda yaranmış müharibə mövzulu 
şeirlər daha çox onun poetik düşüncəsində layiqincə  təcəssü-
münü tapa bilir. Son kitabları da müəllifin mövzuya həssas-
lığını bir daha təsdiqlədi. Məncə elə bu mövzunun şairədə ya-
ratdığı deqradasiyanın, ümidsizliyin nəticəsidir ki, Firuzə 
Məmmədlinin son şeirləri dünya işləklərinin, siyasət oyunları-
nın, ictimai, mənəvi tənəzzül məqamlarına həssasdır, şikayətçi-
dir, barışmazdır.  
 
Tükənmir də gün-güzəran dərd-səri, 
Yoxa çıxıb həyat-ölüm sədləri. 
Tanrım, elə ağırlaşıb şərtləri, 
Çəkmək olmur şələsini dünyanın. 

---

99 
Bir anadır, doğduğundan pərt olub. 
Yuxa qəlbi, yumşaq üzü sərt olub. 
Yerdən-Göyə bir çəkilməz dərd olub, 
Qarabağı, Fələstini dünyanın. 
 
Dünya konteksti poetik fikrimizdə daim narahat düşüncənin 
mərkəzində olub. Bu gün dünyada baş verən qarışıq proseslər, 
çalxanmalar, hədsiz informasiya bolluğunda yüklənən düşün-
cənin poetik dünyadüyumu bəlkə daha artıq zamana müvafiq 
çeviklik, hadisələrə yönəli olan münasibət fəallığı  tələb edir. 
Budur,  şeirlərində daim ekzistensial məqamlara, mətləblərə 
həssas olan Qulu Ağsəs çağın mənzərələri içrə gəzişir, bu gə-
zişmə mistik mənalar, simvolik atributlarla dünya iş(lək)lərlə-
rinin hesabatını dini-ilahi qatda arayır. Bəşərin qarışıq mən-
zərələri önündə çaşqınlığa uğramış insanlığı itirdiyi ilahi bağ-
lara bağlamağa çalışır: 
 
Sular sonası da su altda qalıb, 
Yağış havası da su altda qalıb... 
Örtüb üstümüzə bu yağış-ağı, 
Biləndə ölmüşük -enib aşağı  
Onda gələcək ki, haya Yaradan 
Sağ ikən görməsin onu bir adam...  
 
Dünya konteksti fonunda qabarmış  hər cür çalarlar- lirik, 
dramatik,  əxlaqi-didaktik, seyrçi-fəlsəfi notlar şair Vaqif Bəh-
mənlinin ötən il çap olunan “Hamı” adlı kitabında uğurlu təcəs-
sümünü tapır. 
 
Hansı namərd kəsib kəndiri görən, 
Tanrı niyə düşüb quyu dibinə? 
İndi ağırsa da, heç batma yasa, 
Axı nə faydası, Tanrını çağır? 
Əgər haray çatan bir quyu varsa, 
O quyu içindi, içinə bağır!  
 
V.Bəhmənlinin “Hamı”da yer alan qoşmaları isə klassik aşıq 
havasının, havacatının ritmini, ruhunu, bədii siqlətini o qədər 

---

 
100 
mükəmməl ifadə edir ki, oxucunu mil il əvvəlin aşıq şeirinə çəkib 
aparır.  
 
Sevda körükləyir iki sinəni, 
Nə yaman alışır köz aramızda. 
İsti sinən sini, sinəm səməni, 
Yavaş ol, əzilər yaz aramızda!..  
 
Lütf elə, bu sirri kimsə bilməsin, 
Kəsik baş gəzdirən kisə bilməsin, 
Məscid eşitməsin, kilsə bilməsin, 
Qalsın Allah ilə öz aramızda...  
 
Hecadan sərbəstə keçidi hələlik uğurla realizə edən şair Ba-
layar Sadiq bir çox şeirlərini metafora ilə, bədii sual, bədii 
xitablarla yükləyir, bəzən bu hədsiz (bəlkə  də yersiz) istifadə 
olunan ifadə vasitələrinin yükü altında müəllifin demək istədiyi 
mətləb görünmür. Şeirin sənin beynində doğurduğu assosiasi-
yaları yara-yara gedirsən və... üzünə heç nə hasil etmədiyin 
mənzərə açılır, xərclədiyin yolçuluq enerjisinə heyfin gəlir. 
 
Gördünmü heç 
Sükutun 
köynəyini çırıb, 
necə kişnəyir çöllər? 
Sörüşdünmu, gecələr niyə 
qaraltıya hürür 
ağaclar? 
Daşların  
yaddaş damarını tutub, 
ürək döyüntülərini 
saydınmı heç? 
Bu suallar  
palçıqlı kənd yoludur. 
Ayaqqabından 
uğursuz abituriyent 
əhvalı boylanır. 

---