O zbekiston respublikasi

261
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
O‘quv dasturi
2. Ertalabki gigiyenik gimnastika mashqlaridan 8-10 tasini mustaqil
bajarish.
3. 10 daqiqagacha yugurish.
4. Arg`amchida 3 daqiqagacha sakrash.
5. Chap va o`ng oyoqda galma-galdan sakrash.
6. Ikki oyoqda har xil usulda yuqoriga sakrash.
7. Yuqorida osilgan predmetga qo`lni tekkizish uchun 15-20 marta
sakrash.
8. Turnikda osilib 4-7 marta gavdani ko`tarish.
9. Polga qo`l bilan tayanib, qo`llarni bukish va yozish.
10. 2 kg gacha bo`lgan gantellar bilan 4-5 marta mashqlar qaytarish.
QO`L TO`PI
Nazariy ma`lumotlar:
Jismoniy mashqlar bilan shug`ullanilayotgan davrda tibbiy nazoratda
bo`lib turishning ahamiyati. O`yin davomida yuklamaning taqsimlanishi.
O`yin va musobaqa qoidalari.
O`quvchilarga qo`yilgan talablar:
1. Himoyada yakkama-yakka harakat qilishni bilish.
2. To`pni darvozaga pastdan, yuqoridan uloqtirishda to`siq hosil qilishni
bilish.
3. Kuchni rivojiantirishga qaratilgan mashqlarni bajarish.
O`quv mezonlari:
1. To`pni 30 metrgacha yerga (polga) urib yurish, yugurish.
2. Qator qo`yilgan to`siqlardan (ustunchalar, bayroqchalar, to`ldirma
to`plar) aylanib o`tish: O`g`il bolalar uchun - 20 soniya, qiz bolalar
uchun - 25 soniya.
3. Aniq nishonga uloqtirish: O`g`il bolalar 20 martadan 18, 16, 14
tasini, qiz bolalar esa 16, 14, 12 tasini tushirishi lo`zim.
4. Tennis koptogini aniq nishonga tushirish: O`g`il bolalar 10 tadan
7 ta, qiz bolalar 10 tadan 6 ta.
Uyga beriladigan topshiriqlar:
Kuchni rivojlantiruvchi mashqlar. To`pni yerga urib yurish. Uloqtirish
va ushlash (sherik bo`lib), uchib kelayotgan to`pni oyoq bilan qaytarish.

---

262
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
O‘quv dasturi
FUTBOL
Nazariy ma`lumotlar:
O`quvchilarning harakat sifatlari haqida tushuncha berish (kuch,
tezkorlik, epchillik, chidamlilik). Yurakning qisqarish tezligini mustaqil
o`lchash. Musobaqa qoidalarini bilish. Futbol texnikasi va taktikasi.
O`quvchilarga qo`yilgan talablar:
Jismoniy mashqlar bilan shug`ullanish (futbol) jarayonida o`z-
o`zini nazorat qilish asoslarini bilish, to`pni olib yurish va to`pni
oyoq yuzasining ichki tomoni bilan tepishni bilish. To`pni tepish
texnikasini bajarish. "Bo`sh o`rinni  tanlash" taktik harakati.
O`quv mezonlari:
1. 30 metr ga yugurish: 5,0 - 5,2 - 5,5 soniya.
2. Baland turnikda tortilish: 7-6-5 marta.
3. Turgan joyda uzunlikka sakrash: 170-160-140 sm.
4. To`p bilan janglyor qilish: 8 - 6 - 5 marta.
5. 4 x 10 metrga mokisimon yugurish: 10,5 - 10,8 -11,3 soniya.
Uyga beriladigan topshiriqlar:
1. Ertalabki gigiyenik gimnastika (10 mashq).
2. Turgan joyda arg`amchida 70 marta sakrash.
3. 9-10 daqiqa davomida asta-sekin yugurish.
4. To`p bilan oyoqda janglyorlikni bajarish.
5. O`rindiqda qo`llarda tayanib yotgan holda qo`llarni bukish va yozish
(20 marta).
6. Kuch, tezlikni, sakrovchanlikni va boshqa rivojlantirishga
yo`naltirilgan mashqlarni bajarish.
HARAKATLI  O`YINLAR
Nazariy ma`lumotlar:
Harakatli o`yinlarni bolalarning turmush faoliyatiga yordam beradigan
aqliy va irodaviy xislatlarini tarbiyalashda qo`llash, ularda turli o`yinlarga,
jismoniy mashqlarga, kun tartibiga rioya qilishga qiziqishni uyg`otish.
Harakatli o`yinlarni mustaqil ravishda tashkil qilish va o`tkazish
uchun zarur bilim va malakalar hosil qilish.
O`quvchilarga qo`yilgan talablar:
Maktab kun tartibida - jismoniy tarbiya darslarida, sinfdan tashqari
paytlarda harakatli o`yinlarni mustaqil tashkil qilishda va o`tkazishda

---

263
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
O‘quv dasturi
ishtirok etish, harakatli o`yinlarni hamda sport o`yinlariga tayyorlovchi
o`yinlarda qoidalarga rioya qilgan holda ishtirok etish, yugurish, sakrash,
uloqtirish, tirmashib chiqish, turnikda osilishni aniq mezonlari bo`yicha
topshirish.
Harakatli o`yinlar va estafetalar:
"Man etilgan o`yinlar", "Mashqni bajar va eslab qol", "Oq suyak",
"Soqqa", "Chirgizak", "Otishma", "Qirqtosh", "Chirkash", "Matematik
o`yin", "Doira bo`ylab estafeta", "To`rtta ustun", "Bo`ron", "Balandllikka
va uzunlikka sakrash estafetasi", "Futbol estafetasi", "Chavandozlar",
"Tun va kun", "Cho`pon", "Ommaviy to`p", "Basketbol estafetasi",
"Qo`l to`pi estafetasi", "Nomerni chaqirish", "Bo`sh o`rin", "Qovun
polizida", "Sehrli kataklar", "Chizmadan shakl yasash estafetasi" va
boshqa o`yinlar.
KURASH
Nazariy ma`lumotlar:
1. Kurashning tarixi.
2. Kurash qoidalari haqida ma`lumot.
3. Kurashchilarning xalqaro musobaqalarda Osiyo va Jahon
birinchiliklaridagi muvaffaqiyatlari.
4. Kurashchilar kun tartibi, ovqatlanish va gigiyenasi.
5. Kurash texnikasi va taktikasi.
O`quvchilarga qo`yilgan talablar:
Sinov imtihon:
- 7 turkumli kurash usullarini nazariy to`g`ri aytib bersa, 5 ball;
- 7 turkumli kurash usullarini nazariy beshta usulini to`g`ri aytsa 4
ball;
- 7 turkumli kurash usullarini nazariy to`rttasini to`g`ri aytsa 3 ball;
- 7 turkumli kurash usullarini nazariy uchtasini to`g`ri aytib bersa,
2 ball.
RAQS ELEMENTLARI
Milliy raqs elementlarini uyg`unlashtirish: "Barigal", "Tanovor",
"Chittigul", "Askariy", "Gulsara", "Bal raqslari". Ritmik gimnastika
elementlari. Badiiy gimnastika elementlari.

---