O zbekiston respublikasi

270
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
O‘quv dasturi
11. Turnikda tortilish, o`g`il bolalarga - 8 marta, past turnikda qizlarga
- 8-10 marta.
12. Og`irligi 2 kg gacha bo`lgan gantellar bilan 6-7 ta mashq bajarish.
QO`L TO`PI
Nazariy ma`lumotlar:
1. O`rta yoshdagi maktab o`quvchilari bilan olib boriladigan jismoniy
mashg`ulotlarning xususiyatlari.
2. Maktabda qo`l to`pi bo`yicha musobaqalarni tashkil qilish.
3. Qo`l to`pi o`yinining qoidalari.
4.9 metrli jarima chizig`idan  to`pni  darvozaga yo`naltirish
O`quvchilarga qo`yilgan talablar:
1. To`pni yerga urib mokisimon yugurish.
2. O`yinchilarning maydon bo`ylab joylashish tartibini (markaziy
o`yinchi, yarim hujumchi, chekkadagi hujumchi, shuningdek,
(himoyachilar) bilish.
O`quv mezonlari:
1. 30 metrga to`pni polga urib yugurish:
- o`g`il bolalar - 7,2 -7,4 - 7,6 soniyada;
- qiz bolalar - 7,6 - 7,8 - 8,0 soniyada;
2. To`pni devorga aniq 20 marta otish:
- o`g`il bolalar pastga - 12, 10, 8 marta;
- qizlar - 10, 8, 6 marta;
- o`g`il bolalar tepaga - 14, 12, 10;
- qiz bolalar - 12, 10, 8.
Uyga beriladigan topshiriqlar:
1. To`pni yerga urib yurishdan keyin ikki oyoqda to`xtash va to`p
bilan yugurishni (o`ngga, chapga, orqaga) davom ettirish.
2. Yerdan qaytgan to`pni ilib olish. Devor oldida pastdan otilgan
to`pni oyoq bilan qaytarish. Uzoq masofaga to`pni uloqtirish.
KURASH
Nazariy ma`lumotlar:
1. Kurash tarixi va falsafasi.
2. Ustoz va shogird odobi tamoyillari haqida.
3. Kurash qoidalari va hakamlik haqida tushuncha.
4. Kurash mashg`ulotlarinig gigiyenik asoslari.
5. Kurash texnikasi va taktikasi.

---

271
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
O‘quv dasturi
Sinov imtihon:
-
7 turkumli kurash usullarini nazariy va amaliy imitatsiyasini
aniq bajarsa, - 5 ball;
-
7 turkumli kurash usullarini nazariy aniq bajarib va amaliy
imitatsiyasini bajarishda bitta xatoga yo`l qo`ysa, - 4 ball;
-
7 turkumli kurash usullarini nazariy aniq aytib lekin amaliy
bajara olmasa, - 3 ball;
-
7 turkumli kurash usullarini nazariy va amaliy bajara olmasa, - 2 ball.
FUTBOL
Nazariy ma`lumotlar:
Sport bilan shug`ullanishda shaxsiy namuna bo`lish. Futbol o`yini
qoidalari haqida tushuncha.
O`quvchilarga qo`yilgan talablar:
Maktab futbol maydonchasini qurishda faol qatnashish. To`pni oyoq
yuzasining ichki va tashqi qismida olib yurishni bilish. Uchib kelayotgan
to`pni urib qaytarishni va yon chiziqdan to`pni o`yinga kiritishni bajarish.
O`quv mezonlari:
1. 30 metrga yugurish: 4,9 - 5,1 - 5,3 soniya.
2. Baland turnikda tortilish: 8-7-6 marta.
3. Turgan joydan uzunlikka sakrash: 175 - 165 - 145 sm.
4. 30 metrga to`pni olib yurish: 6,2 - 6,4 - 6,8 soniya.
5. To`pni oyoqda janglyor qilish.
6. 4 x 10 metrga mokisimon yugurish: 10,3 - 10,6 - 10,8 soniya.
 Uyga beriladigan topshiriqlar:
1. Ertalabki gigiyenik gimnastika(10-12 mashq).
2. Turgan joyda arg`amchida 80 martagacha sakrash.
3. 10 daqiqagacha asta-sekin yugurish.
4. 4 x 10 metrga mokisimon yugurish (2-3 daqiqa dam olish bilan 3-
4 marta takrorlash).
5. To`pni oyoqda janglyor qilish.
6. 3-5 to`siqni aylanib to`pni olib yurish.
7. To`pni uzoqqa tashlash.
8.Tezkorlik-kuchlanish bo`yicha mashqni bajarish.
9. Qo`llarga tayanib yotgan holda qo`llarni bukish va yozish (15 marta).
HARAKATLI O`YINLAR
Nazariy ma`lumotlar:
Harakatli o`yinlarning tashkiliy tuzilishi, ularning mazmuni

---

272
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
O‘quv dasturi
murakkabligi, sport turlari elementlari bilan uzluksiz bog`liqligi hamda
sport o`yinlariga tayyorlanadigan xususiyatlari (masalan, "To`p uchun
kurash", "To`p kapitanga" va h.o.).
O`quvchilarga qo`yilgan talablar:
Sport turlari elementlariga o`rgatishda o`quvchilardan o`yinni mustaqil
tashkil qilishni talab etish. Masalan, gimnastika o`rindiqlaridan yugurib
o`tish, sakrab tushish, gimnastik tayoqchalarni olib hatlab o`tish, sakrab-
yugurib olib kelish, estafetalar. Sport o`yinlaridan voleybolga taalluqli
bo`lgan o`yinni mustaqil tashkil qilib o`tkazish va h.o.
Harakatli o`yinlar va estafetalar:
"Olimpiya globusi", "Sehrli kataklar", "Podachi", "Chirgizak",
"Qo`riqchi", "Qirq tosh", "Oq suyak", "Doira", "Doira bo`ylab katta
estafeta", "To`p uchun kurash", "To`p kapitanga", "Tun va kun",
"Qarmoqcha", "G`ildirak", "Arqon tortish", "Mergan", "To`pni tez
ol", "Havoi to`p", "Chavandozlar", "Taqiqlangan harakat", "Kechib
o`tish", "To`pga tegib ketma", "Tez olib ot", "Otishma", "Bo`ron" va
shular qabi o`yinlar yordamida o`quvchilarda hayotiy fazilatlarni
tarbiyalash va rivojlantirish.
RAQS ELEMENTLARI
Milliy raqs elementlarini uyg`unlashtirish: "Tanovor", "Rohat",
"Bayot", "Farg`ona ruboiysi", "Do`stlik valsi" va boshqalar. Ritmik
gimnastika. Badiiy gimnastika elementlari.
SUZISh
Suzishning brass usulini o`rgatuvchi maxsus mashqlar.
Elementlari bo`yicha brass usulida suzish. Brass usulida suzish vaqtida
burilishlar. Suzishning bir turini tanlash. Tanlangan usulda 300 metr
masofaga suzish, dam olish oralig`i bir daqiqadan 30 soniyagacha bo`lib,
25-50-75 va 100 metrli masofani o`zgaruvchan har xil tezliklarda suzish.
Suvdagi o`yinlar "Chexarda", "G`ovvoslar".
O`quvchilarga qo`yilgan talablar:
Vaqtni hisobga olmagan holda 25, 50 metr suzishni bilish.
Uyga beriladigan topshiriqlar:
-
Ba`zi tana mushaklar guruhini rivojlantirish uchun maxsus 6-8
ta mashqlarni mustaqil bajarish.
-
Bir oyoqda navbatma-navbat o`tirib turish ("To`pponcha"), o`g`il
bolalar 8-10 marta, qiz bolalar 6-8 marta.

---