258
Qaranın yaĢadığı küçəyə çatanda bir anlığa
ürəyim sürətlə döyündü. ġəkurənin bu hərifə ərə
getməsini istəyirəmmi? ġəkurəni Hasanla həm
bağlı, həm də uzaq tutmağı bacarıram, amma bəs
bu Qaranı? ġəkurəyə eĢqindən baĢqa hər Ģeyi çox
düzgündü.
«Boğçaçııı!»
Tənhalıqdan, arvadsızlıqdan, ərsizlikdən
səfehləĢmiĢ aĢiqlərin əlinə məktub verməyin
xoĢbəxtliyini heç bir Ģeylə dəyiĢmərəm. Ən pis
xəbəri alacaqlarına əmin olsalar belə, məktubu
oxumağa baĢlayan kimi hamının qəlbini ümid
çırpıntısı çulğayır.
ġəkurə ona ərinin qayıtmasından qəti söz
açmadığına, «heç ümid eləmə» deyib Ģərt
qoyduğuna görə Qara, təbii ki, ümid eləməkdə çox-
çox haqlıydı. Məktubu oxumasına ləzzətlə göz
qoydum. XoĢbəxtlikdən təlaĢa düĢdü, hətta qorxdu.
Cavab yazmaq üçün içəri girəndə mən də ağıllı
boğçaçı qadının eləyəcəyi kimi yalançı boğçamı
açdım, içindən qara pul kisəsi çıxarıb Qaranın baĢ
verənlərə maraqla baxan ev sahibəsinə göstərdim.
«Ən yaxĢı Əcəm məxmərindəndi», – dedim.
«Oğlum Əcəm savaĢında öldü», – dilləndi.
«Sən Qaraya kimdən məktub gətirib-aparırsan?»
Öz çirkin qızını, ya da, kim bilir, kimin qızını
Ģir kimi Qaraya sırımaq üçün planlar qurduğunu elə
downloaded from KitabYurdu.org
259
üzündəncə oxuyurdum. «Heç kəsdən», – dedim.
«BayrampaĢa Odalarında ölüm ayağında olan kasıb
bir qohumu pul istəyir».
«Vah-vah», – inanıb-eləmədən dedi. «Kimdi
o bəxtsiz?»
«Sənin oğlun savaĢda necə ölüb?» – inadla
soruĢdum.
Bir-birimizə
düĢməncəsinə
baxmağa
baĢladıq. Dul, tək-tənha arvad idi; həyatı nə qədər
çətindi! Boğçaçı, məktubdaĢıyan Ester olsanız,
həyatda görərsiniz ki, insanları yalnız var-dövlət,
iqtidar və rəvayətlərdən çıxma ağlagəlməz eşq
hekayətləri maraqlı eləyər. Sonra da: kədərlər,
ayrılıqlar,
qısqanclıqlar,
tənhalıqlar,
düşmənçiliklər, göz yaşları, dedi-qodular, bitib-
tükənməyən yoxsulluqlar eynilə evlərin içindəki bu
əşyalar kimi bir-birinəcə oxşayır. Bir köhnə, solğun
ala-bula kilim, boĢ xingəl məcməyisinin üstündə
çömçə və sapılca, ocağın yanında maĢa və gül
qutusu, biri böyük, biri kiçik iki köhnəlmiĢ sandıq,
evdə tənha dul arvadın yaĢadığı baĢa düĢülməsin
deyə hələ saxlanan baĢlıq, oğru qorxutmaq üçün
qədim qılınc.
Qara ətəkləri yellənə-yellənə kisəylə geri
qayıtdı. «Boğçaçı qarı, – məndən çox maraqlanan
ev sahibəsinə eĢitdirə-eĢitdirə dedi, – al, bunu
bədbəxt xəstəyə apar. Cavabı varsa, dərhal
downloaded from KitabYurdu.org
260
gözləyirəm. Sonra, bütün günü ƏniĢtə Çələbinin
yanındayam».
Bütün bu oyunlara heç ehtiyac yox idi. Qara
kimi cavan igidin iĢarələr alıb, yaylıq, məktub
yollayıb, özünə qız seçməsində gizlədiləcək bir Ģey
yoxdu ki. Yoxsa, həqiqətən, ev sahibəsinin qızında
gözümü var? Bəzən Qaraya qəti etibar eləyə bilmir,
ġəkurəni pis halda aldatmasından qorxuram. Bütün
günü ġəkurəylə eyni evdə keçirməsinə baxmayaraq,
iĢarə yollamaqda acizdi.
Küçədə kisəni açdım, içindən on iki ağca və
bir məktub çıxdı. Məktubla elə maraqlandım ki,
Hasanın yanına yüyürə-yüyürə getdim. Alverçilər
dükanlarının
qabağına
kələmlər,
Ģüyüdlər
sərmiĢdilər. Amma mənim «gəl bizi əlləĢdir, Ester»
deyən iri kəvərlərə toxunmağa halım belə yox idi.
Küçəyə çatanda kor tatarın yenə söz atacağını
sezdim. «Tfu!» Ona doğru tüpürdüm, vəssalam. Bu
soyuqlar belə alçaqları niyə dondurub öldürmür?
Hasan məktubu öz-özünə oxuyanda çətinliklə
səbir elədim. Axırda özümü saxlaya bilməyib «hə?»
demiĢdim ki, mənə də oxudu:
«Canım Şəkurə xanım, məndən atanın
kitabını başa çatdırmağımı tələb eləyirsən. Bil ki,
bundan başqa bir məqsədim yoxdu. O evə, bundan
əvvəl dediyin kimi, səni narahat eləmək üçün yox,
bu məqsədlə gəlirəm. Sənə olan eşqimin öz dərdim
downloaded from KitabYurdu.org
261
olduğunu çox gözəl başa düşürəm. Amma bu eşq
üzündən də atanın, əniştəmin istədiyi kimi, kitabı
üçün lazım olan yazını heç cür qələmə ala
bilmirəm. Evin içində nə vaxt sənin varlığını hiss
eləyirəmsə,
donub-qalır,
atana
kömək
eləyəmmirəm. Çox düşündüm, bunun bircə səbəbi
var: on iki il sonra üzünü yalnız bir dəfə, pəncərədə
peyda olanda gördüm. İndi o xəyalı qeyb
eləməkdən çox qorxuram. Səni bir dəfə də yaxından
görsəydim, üzünü itirməkdən qorxmaz, atanın
kitabını asanlıqla başa çatdırardım. Şövkət dünən
məni asılmış yəhudinin boş evinə apardı. Həmin
boş evdə bizi heç kəs görməz. Bu gün istədiyin vaxt
gedib səni orada gözləyərəm. Şövkət dünən dedi,
sən yuxunda ərini ölmüş görmüsən».
Hasan məktubu bəzi yerlərdə elə cır səsini
qadın kimi əməlli-baĢlı incəldə-incəldə, bəzi
yerlərdə ağlı baĢından çıxmıĢ aĢiqin titrək
yalvarıĢlarına
bənzədib,
qəhqəhə
çəkə-çəkə
oxumuĢdu. «Səni bircə dəfə görmək» istəyinin
farsca deyilməsinə lağ elədi. «ġəkurənin ona ümid
verdiyini görər-görməz Qara dərhal bazarlığa
baĢladı», – dedi. «Bu haqq-hesab əsl aĢiqin iĢi
deyil».
«O, doğrudan, ġəkurəyə
aĢiqdi»,
–
səmimiyyətlə dedim.
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |