O‘zbekiston respublikasi

qilinishi.

20-aprel — Turkiya Respublikasi konstitutsiyasining qabul qilinishi.

1924—1927-yillar — Xitoydagi birinchi inqilobiy fuqarolar urushi.

1925-yil

12-mart — Sun-Yatsenning vafot etishi.

26-aprel — feldmarshal Gindenburgning Germaniya Respublikasi prezidentligiga

saylanishi.

1-iyul — Guanchjou hukumatining Xitoy Respublikasi milliy hukumatiga

aylantirilishi.

3-dekabr — Eron ta’sis majlisi tomonidan Kojarlar sulolasining ag‘darilishi va

Rizoshoh Pahlaviyning shoh deb e’lon qilinishi.

1926-yil

24-aprel — hujum qilmaslik va betaraflik to‘g‘risidagi sovet-german bitimining

tuzilishi.

1927-yil

12-aprel — Chan Kayshining aksilinqilobiy to‘ntarishi.

27-may — Buyuk Britaniya bilan SSSR o‘rtasida diplomatik munosabatlarning

to‘xtatilishi.

1-avgust — Xitoyda ikkinchi fuqarolar urushining boshlanishi.

1928-yil

Yanvar — qishloqqa «g‘alla»ning ortiqchasini tortib olish maqsadida favqulodda

choralar siyosati o‘tkazilishining boshlanishi. Rossiyada kollektivlashtirishga

o‘tilishi.

349

2-aprel — yapon qo‘shinlarining Xitoydagi Shandun provinsiyasiga bostirib

kirishi.

1929-yil

3-oktabr — Buyuk Britaniya bilan SSSR o‘rtasida diplomatik munosabatlarning

tiklanishi.

24-oktabr — AQSHda birja tanazzuli. Jahon iqtisodiy inqirozining boshlanishi.

1930-yil

Yanvar — SSSRda «yalpi kollektivlashtirish» va «quloqlarni sinf sifatida tugatish

» boshlandi.

25-yanvar — Hindistonda Mustaqillik kunining e’lon qilinishi.

1931-yil

14-aprel — Ispaniyada monarxiyaning ag‘darilishi. Respublikaning e’lon qilinishi.

8-sentabr — yapon qo‘shinlarining Manjuriyaga bostirib kirishi.

7-dekabr — ishsizlarning Vashingtonga birinchi milliy yurishi.

9-dekabr — Ispaniyada respublika konstitutsiyasining qabul qilinishi.

1932-yil

9-mart — Manchjou-Go davlatining e’lon qilinishi.

29-noyabr — hujum qilmaslik haqida sovet – fransuz paktining imzolanishi.

1933-yil

30-yanvar — Gitlerning reyxskanslerlikka tayinlanishi. Germaniyada fashistik

diktatura o‘rnatilishi.

27-fevral — Berlinda fashistlar tomonidan reyxstag binosining yoqib yuborilishi.

27-mart — Yaponiyaning Millatlar Ligasidan chiqishi.

14-oktabr — Germaniyaning Millatlar Ligasidan chiqishi.

16-noyabr — SSSR bilan AQSH o‘rtasida diplomatik munosabatlar o‘rnatilishi.

1934-yil

19-may — Bolgariyada davlat to‘ntarishi va fashistik diktatura o‘rnatilishi.

25-iyul — Avstriyada fashistlar fitnasi.

2-avgust — Gitlerning «german xalqining fyureri va reyxkansleri» deb e’lon

qilinishi.

18-sentabr — SSSRning millatlar Ligasiga kirishi.

1935-yil

2-mart — Fors davlatiga yangi rasmiy nom — Eron nomining berilishi.

31-avgust — AQSHda «Betaraflik haqida qonun»ning qabul qilinishi.

350

11-oktabr — Millatlar Ligasi tomonidan Efiopiyaga bostirib kirganligi uchun

Italiyaga iqtisodiy sanksiyalar qo‘llash haqida qaror qabul qilinishi.

13-dekabr — Misrda 1923-yilgi konstitutsiyaning tiklanishi.

1936-yil

7-mart — Germaniya qo‘shinlarining Reyn viloyatiga bostirib kirishi va

Germaniya tomonidan Lokarno bitimining buzilishi.

18-iyul — Ispaniyada 1936-yil iyuldan 1939-yil martgacha davom etgan fuqarolar

urushi boshlanishiga olib kelgan fashistlar isyonining boshlanishi.

26-avgust — Angliya va Misr o‘rtasida ittifoqchilik va ingliz istilochi qo‘shinlarining

Misrda qoldirilishi to‘g‘risidagi bitimning tuzilishi.

25-oktabr — «Berlin – Rim» ittifoqining rasmiylashtirilishi.

1937-yil

20-mart — Ispan respublikachi qo‘shinlari tomonidan Gvadalaxara ostonasida

isyonchi va interventlarning tor-mor keltirilishi.

Iyun — Qizil armiyada ommaviy terrorning boshlanishi.

7-iyul — Yaponiyaning Xitoyga bostirib kirishi va yapon-xitoy urushining

boshlanishi.

1937—1938-yillar — SSSRda ommaviy qatag‘on.

1938-yil

12-mart — Avstriyaning Germaniya qo‘shinlari tomonidan bosib olinishi

(Avstriyaning «anshlyus» qilinishi).

29-iyul — 11-avgust — SSSR hududiga bostirib kirgan yapon qo‘shinlarining

Hasan ko‘lida tor-mor keltirilishi.

28-sentabr — Germaniyada harbiy safarbarlikning boshlanishi.

29—30-sentabr — Myunxen bitimining imzolanishi.

30-sentabr — Angliya va Germaniya o‘rtasida hujum qilmaslik va bahsli masalalarni

tinch yo‘lga solish to‘g‘risidagi deklaratsiyaning imzolanishi.

10-noyabr — Turkiya Respublikasi asoschisi va birinchi prezidenti Kamol

Otaturkning o‘limi. Ismet Inenyuning prezident qilib saylanishi.

6-dekabr — Fransiya va Germaniya o‘rtasida hujum qilmaslik va bahsli masalalarni

tinch yo‘lga solish to‘g‘risidagi deklaratsiyaning imzolanishi.

1939-yil

27-fevral — Angliya va Fransiya tomonidan Ispaniyadagi Franko fashistlar

hukumatining tan olinishi.

12-mart — Sovet – fin urushining tugashi.

15-mart — Germaniya qo‘shinlarining Chexiyani bosib olishi.

22-may — Yaponiyaning Germaniya va Italiya bitimiga qo‘shilishi («Po‘lat

bitim»).

11-may — 31-avgust — Yaponiyaning Xalxin-Golda Mongoliya Xalq Respublikasi

hududiga bostirib kirishi.

351

23-avgust — SSSR va Germaniya o‘rtasida hujum qilmaslik to‘g‘risidagi

bitimning 10 yilga imzolanishi.

1-sentabr — fashistlar Germaniyasining Polshaga bostirib kirishi.

3-sentabr — Fransiya va Angliyaning Germaniyaga urush e’lon qilishi.

17-sentabr — SSSR qo‘shinlarining Polsha hududiga kiritilishi.

22-sentabr — Brest — Litovskda Polshani tor-mor keltirish operatsiyasining

tugatilishi sharafiga sovet va nemis qo‘shinlarining qo‘shma paradi o‘tkazildi.

28-sentabr — SSSR va Germaniya o‘rtasida do‘stlik va chegaralar to‘g‘risida

shartnoma imzolandi.

30-noyabr — Sovet-fin urushining boshlanishi. 1940-yil 12-martgacha davom etdi.

13-dekabr — Millatlar Ligasi SSSRni agressiyachi davlat deb e’lon qilib, uni

Ligaga a’zolikdan chiqardi.

1940-yil

9-aprel — Germaniya qo‘shinlarining Daniya va Norvegiyaga bostirib kirishi.

19-may — Germaniya qo‘shinlarining Belgiyaga (28-mayda Belgiya armiyasi

taslim bo‘ldi) va Gollandiyaga (14-mayda Gollandiya armiyasi taslim bo‘ldi)

bostirib kirishi.

26-may — 3-iyun — Dyunkerkda ingliz va fransuz qo‘shinlarining evakuatsiya

qilinishi.

14-iyun — nemis-fashist qo‘shinlarining Parijni ishg‘ol qilishi.

1-iyul — 19-avgust — Italiya qo‘shinlarining Shimoliy Afrikadagi hujumi.

13-avgust — Germaniya aviatsiyasining Angliyaga ommaviy hujumlarni boshlashi

(«Angliya uchun jang»).

16-sentabr — AQSHda umumiy harbiy majburiyat to‘g‘risidagi qonunning

qabul qilinishi.

27-sentabr — Berlinda Germaniya, Italiya va Yaponiya tomonidan fashist

davlatlari Uch tomonlama bitimining imzolanishi.

12-oktabr — fashist qo‘shinlarining Ruminiyaga bostirib kirishi.

28-oktabr — Italiyaning Gretsiyaga bostirib kirishi.

14—19-noyabr — Germaniya aviatsiyasining Birmingem va Koventrini bombardimon

qilishi.

18-dekabr — Gitler tomonidan SSSRga qarshi urush to‘g‘risidagi 21-son direktiva

(«Barbarossa rejasi»)ning imzolanishi.

1941-yil

11-mart — AQSH kongressi tomonidan «Qurol-yarog‘ni qarzga yoki ijaraga

berish (lend-liz) to‘g‘risida»gi qonunning qabul qilinishi.

5-aprel — Germaniya va ittifoqchilari qo‘shinlarining Yugoslaviya va Gretsiyaga

bostirib kirishi.

13-aprel — Yaponiyaning SSSR bilan o‘zaro betaraflik to‘g‘risidagi bitimni

imzolashi.

352

22-iyun — Germaniyaning SSSRga hujum qilishi. 1905—1918-yillarda tug‘ilgan

harbiy xizmatga majburlarni safarbar qilishning boshlanishi.

12-iyul — SSSR va Buyuk Britaniya o‘rtasida Germaniyaga qarshi birga harakat

qilish to‘g‘risidagi bitimning imzolanishi.

29-sentabr — 1-oktabr — SSSR, AQSH va Buyuk Britaniya vakillarining

Moskvadagi konferensiyasi.

7-noyabr — AQSH prezidentining SSSRga lend-liz bo‘yicha harbiy va moddiy

yordam ko‘rsatish to‘g‘risidagi deklaratsiyasi.

6-dekabr — Angliyaning Finlandiya, Vengriya va Ruminiyaga urush e’lon qilishi.

7-dekabr — Yapon flotining Pirl-Xarborga hujumi.

8-dekabr — Angliyaning Yaponiyaga urush e’lon qilishi.

11-dekabr — Germaniya, Italiya va Yaponiya tomonidan AQSH va Angliyaga

qarshi urushda hamkorlik qilish to‘g‘risidagi bitimning imzolanishi.

1942-yil

1-yanvar — Vashingtonda 26 davlat tomonidan Uch tomonlama bitim davlatlari

— Germaniya, Italiya va Yaponiyaga qarshi urushda hamkorlik qilish

to‘g‘risidagi bitimning imzolanishi.

22-avgust — Braziliyaning Germaniya va Italiyaga urush e’lon qilishi.

23-oktabr — Angliya qo‘shinlarining Al-Alamayn (Misr) ostonasida hujumga

o‘tishi.

8-noyabr — Angliya-Amerika qo‘shinlarining Shimoliy Afrika portlariga tushirilishi.

1943-yil

10-yanvar — Stalingrad ostonasida Paulyus qo‘mondonligidagi qo‘shinlar

guruhining qurshovga va asirga olinishi.

13-yanvar — Germaniyada yalpi safarbarlikning e’lon qilinishi.

17-iyul — fevral — Stalingrad jangi. Ikkinchi jahon urushida hal qiluvchi

burilishning yasalishi.

24—28-iyul — Italiyada fashist hukumatining ag‘darilishi va Mussolinining

hibsga olinishi.

8-sentabr — Italiyaning taslim bo‘lishi.

13-sentabr — Italiya (Badolo hukumati)ning Germaniyaga urush e’lon qilishi.

19—30-oktabr — SSSR, AQSH va Buyuk Britaniya tashqi ishlar vazirlarining

Moskvadagi konferensiyasi.

28-noyabr — 1-dekabr — SSSR, AQSH va Buyuk Britaniya hukumat

rahbarlarining Tehron konferensiyasi.

1944-yil

26-mart — sovet qo‘shinlarining Prut daryosi bo‘ylab SSSR davlat chegarasiga

chiqishi.

4-iyun — ittifoqchilar qo‘shinlarining Rimga kirishi.

353

6-iyun — ittifoqchilar qo‘shinlarining Fransiyaga tushirilishi. Ikkinchi frontning

ochilishi.

19-oktabr — Germaniyada 16 yoshdan 60 yoshgacha bo‘lgan aholiga harbiy

safarbarlikning e’lon qilinishi.

1945-yil

4—11-fevral — SSSR, Buyuk Britaniya va AQSH hukumat rahbarlarining Qrim

(Yalta) konferensiyasi.

23-fevral — Turkiyaning Germaniya va Yaponiyaga urush e’lon qilishi.

1-aprel — 21-iyun — Amerika qo‘shinlarining Okinava orolini egallashi.

16-aprel — 8-may — Berlin uchun jang.

25-aprel — sovet va amerika qo‘shinlarining Torgau (Elba bo‘yidagi) shahri

yaqinida uchrashuvi.

30-aprel — Gitlerning o‘z joniga qasd qilishi.

2-may — vermaxt Berlin gruppirovkasining tor-mor qilinishi.

8-may — Karlsxortda Germaniya qurolli kuchlarining so‘zsiz taslim bo‘lishi

to‘g‘risidagi hujjatning imzolanishi.

9-may — fashistlar Germaniyasi ustidan g‘alaba qozonilgan kun.

15-may — Yaponiya hukumati tomonidan Gitler Germaniyasi bilan tuzilgan

bitimlarning bekor qilinishi.

24-may — AQSH prezidenti Trumen tomonidan Yaponiyaga qarshi atom

bombasini jangovar ravishda qo‘llash to‘g‘risidagi buyruqning imzolanishi.

16-iyun — AQSHda atom bombasining sinov sifatida portlatilishi.

26-iyun — San-Fransiskodagi konferensiyada BMT Nizomining imzolanishi.

17-iyul — urush tugaganidan so‘ng demobilizatsiya qilingan askarlarning

birinchi esheloni Toshkentga keldi.

17-iyul — 2-avgust — uch davlat — SSSR, Buyuk Britaniya va AQSH rahbarlarining

Potsdam konferensiyasi.

8-avgust — AQSH, Angliya va Fransiya hukumatlari tomonidan Yevropa

mamlakatlarining bosh harbiy jinoyatchilarini sud qilish uchun Xalqaro harbiy

tribunalni ta’sis etish to‘g‘risidagi bitimning imzolanishi.

9-avgust — SSSRning Yaponiyaga qarshi urushga kirishi.

21-avgust — AQSHning lend-liz bo‘yicha qurol-yarog‘ yetkazib berishni

to‘xtatishi.

2-sentabr — Yaponiya vakillari tomonidan Tokioda yapon qurolli kuchlarining

so‘zsiz taslim bo‘lishi to‘g‘risidagi hujjatning imzolanishi.

3-sentabr — Ikkinchi jahon urushining tugashi.

24-oktabr — BMT Nizomining kuchga kirishi. Bu kun Birlashgan Millatlar

Tashkiloti tashkil topgan kun sifatida nishonlanadi.

1946-yil

1945-yil 20-noyabr — 1946-yil 1-oktabr — Asosiy harbiy jinoyatchilar ustidan

Nyurenberg jarayoni.

10-yanvar — Londonda BMT Bosh Assambleyasining birinchi sessiyasi ochildi.

31-yanvar — Yugoslaviyada federatsiya tarkibida oltita mustaqil respublika

tashkil etildi (Serbiya, Chernogoriya, Xorvatiya, Sloveniya, Bosniya va Gersegovina,

Makedoniya).

23 — Jahon tarixi

354

5-mart — Fultonda U. Cherchillning «sovuq urush» boshlanishiga sabab bo‘lgan

chiqishi.

27-aprel — Tokioda Ikkinchi jahon urushi yillaridagi asosiy jinoyatchilar ustidan

sud jarayoni boshlandi. 1948-yil 12-noyabrgacha davom etdi.

2-dekabr — Germaniyaning Bizonda okkupatsiya qilingan zonalarini 1947-yil

1-yanvardan qo‘shib yuborish haqidagi ingliz-amerika bitimi.

11-dekabr — BMTning bolalarga yordam berish jamg‘armasi (YUNISEF)

tashkil topdi.

1947-yil

10-fevral — Parijda Ikkinchi jahon urushidagi g‘olib davlatlar o‘rtasida va

Germaniyaning sobiq ittifoqchilari — Italiya, Ruminiya, Vengriya va Finlandiya

bilan tinchlik shartnomasining imzolanishi.

12-mart — AQSHda Trumen doktrinasining e’lon qilinishi.

5-iyun — AQSH davlat kotibi J. Marshall Garvard universitetida so‘zlagan

nutqida Amerika iqtisodiy yordami (Marshall rejasi) ko‘rsatish orqali Yevropani

tiklash va rivojlantirish dasturini bayon qildi.

15-avgust — Mustaqillikning e’lon qilinishi va Hindistonning bo‘linishi

(Pokistonning tashkil topishi). J. Neru Hindiston Bosh vaziri lavozimini egalladi.

18-sentabr — AQSHda Markaziy razvedka boshqarmasi (MRB)ning tashkil

topishi.

1948-yil

20-yanvar — Hindistonda Maxatma Gandini ekstremist-hind suiqasd qilib

o‘ldirdi.

20-iyul — Li Sin Man Janubiy Koreya Prezidenti etib saylandi.

2-aprel — AQSH kongressi tomonidan «Marshall rejasi»ning qabul qilinishi.

14-may — Isroil mustaqil davlati tashkil topganligining e’lon qilinishi.

14-iyun — E. Beneshning iste’foga chiqishi. K. Gotvald Chexoslovakiya

prezidenti etib saylandi.

2-oktabr — AQSH prezidentlik saylovlarida G. Trumenning g‘alabasi.

10-dekabr — BMT Bosh Assambleyasi Inson huquqlari umumjahon

deklaratsiyasini qabul qildi.

1949-yil

25-yanvar — O‘zaro Iqtisodiy Yordam Kengashi (O‘IYOK)ning tashkil

topishi.

4-aprel — Vashingtonda Buyuk Britaniya, Fransiya, Italiya, Belgiya, Niderlandiya,

Lyuksemburg, Kanada, Daniya, Islandiya, Norvegiya, Portugaliyadan iborat

Shimoliy Atlantika pakti (NATO) tashkil topdi.

8-may — GFR Konstitutsiyasining qabul qilinishi. GFRning tashkil topishi.

25-sentabr — SSSRda birinchi marta atom bombasi sinab ko‘rildi.

1-oktabr — Xitoy Xalq Respublikasi e’lon qilindi.

355

1950-yil

26-yanvar — Hindiston Respublikasi e’lon qilindi.

25-iyun — KXDR hududiga Janubiy Koreya qo‘shinlarining hujumi. Koreyada

urush boshlanishi.

1951-yil

1-sentabr — San-Fransiskoda AQSH va Yaponiya o‘rtasida Xavfsizlik bo‘yicha

Tinch okean paktining imzolanishi. Yaponiyadan AQSH qo‘shinlari olib chiqib

ketildi.

1952-yil

18-fevral — Gretsiya va Turkiyaning NATOga qo‘shilishi.

26-fevral — Buyuk Britaniya atom bombasi yaratganligini e’lon qildi.

4-noyabr — AQSH prezidentlik saylovlarida D. Eyzenxauer g‘alabasi.

1953-yil

5-mart — I. V. Stalin o‘limi.

18-iyun — Misrning respublika deb e’lon qilinishi.

19-iyun — AQSHda atom bombasini yaratish sirlarini SSSRga sotganlikda

ayblangan er-xotin Yulius va Emel Rozenberglar qatl qilindi.

20-avgust — SSSRda vodorod bombasi sinovi o‘tkazildi.

1954-yil

21-iyul — Jeneva bitimiga muvofiq Vetnam 17-parallel bo‘yicha bo‘lindi.

8-sentabr — Manilada Janubi-Sharqiy Osiyo (SEATO) mudofaasi to‘g‘risidagi

Shartnoma imzolandi.

1955-yil

9-may — G‘arbiy Germaniya NATOga qabul qilindi.

14-may — Yevropadagi sotsialistik mamlakatlar o‘rtasida do‘stlik, hamkorlik

va o‘zaro yordam to‘g‘risida Shartnoma (Varshava shartnomasi) imzolandi.

1956-yil

25-fevral — N. S. Xrushyov shaxsga sig‘inish va uning oqibatlari to‘g‘risida

ma’ruza qildi.

23-mart — Pokiston Islom Respublikasi e’lon qilinishi.

24-iyun — polkovnik Jamol Abdul Nosir Misr Prezidenti etib saylandi.

19-oktabr — Diplomatik munosabatlarni tiklash to‘g‘risida sovet-yapon

Deklaratsiyasining imzolanishi.

30-oktabr — Isroil-Misr urushining boshlanishi.

30-oktabr — Vengriyadan sovet qo‘shinlarining olib chiqib ketilishi.

356

1957-yil

6-fevral — Isroil qo‘shinlari G‘azo sektorini BMT qurolli kuchlari nazorati

ostiga topshirdi.

25-mart — Yevropa iqtisodiy kengashi («Umumiy bozor»)ni tashkil etish

to‘g‘risida Rim protokollarining imzolanishi.

4-oktabr — SSSR birinchi sun’iy Yer yo‘ldoshini uchirdi.

1958-yil

8-yanvar — Fransiyada general Sharl de Goll Beshinchi respublika Prezidenti

deb e’lon qilindi.

15-may — Angliyada birinchi marta vodorod bombasi sinab ko‘rildi.

14-iyul — Iroqdagi inqilob. Monarxiya qulab, respublikaning e’lon qilinishi.

1959-yil

1-yanvar — Kubada inqilob g‘alaba qozondi.

1960-yil

1-may — Amerikaning Garri Pauers boshqarayotgan o‘ta balandlikda uchuvchi

U-2 razvedkachi samolyoti urib tushirildi (19-avgustda Pauers ayg‘oqchiligi uchun

10 yil muddatga qamoq jazosiga hukm qilindi).

8-noyabr — J. Kennedining AQSH prezidentlik saylovlaridagi g‘alabasi.

14-noyabr — neftni eksport qiluvchi mamlakatlar tashkiloti — OPEK tashkil

topdi.

1961-yil

12-aprel — SSSRda Yu. Gagarin kosmik kemada uchirildi (insonning ilk bor

fazoga uchishi).

17-aprel — Fidel Kastro dushmanlarining Play-Xiron rayoniga hujumi.

13-avgust — Sharqiy Germaniya Brandenburg darvozasi orqali o‘tiladigan

Sharqiy va G‘arbiy Berlin o‘rtasidagi erkin o‘tish chegarasini yopib qo‘ydi.

29-sentabr — Suriya Arab Respublikasining e’lon qilinishi.

1962-yil

18-mart — Fransiya va Jazoir o‘rtasida o‘t ochishni to‘xtatish to‘g‘risidagi

Evian bitimi imzolandi.

22-oktabr — 28-oktabr — Karib tangligi.

1963-yil

15-oktabr — Konrad Adenauer iste’foga chiqdi.

22-noyabr — Dallasda (Texas shtati) AQSH Prezidenti Kennedi o‘ldirildi.

357

1964-yil

14-may — Misrda Asvon to‘g‘onining ochilishi.

16-oktabr — Xitoyda birinchi bor atom quroli sinab ko‘rildi.

3-noyabr — AQSHdagi prezidentlik saylovlarida Lindon Jonson g‘alabasi.

1965-yil

7-fevral — VDR hududining AQSH aviatsiyasi tomonidan ommaviy bombardimon

qilinishining boshlanishi.

1966-yil

19-yanvar — Hindiston Bosh vaziri lavozimini Indira Gandi egalladi.

9-mart — Fransiya Prezidentining NATOdan chiqish to‘g‘risidagi arizasi.

1-dekabr — GFRda «katta koalitsiya» hukumati — XDI/XSI va GSDP tashkil

topdi.

1967-yil

10-may — Harbiy tribunal Stokgolmda Vetnamga qarshi operatsiyada AQSHni

aybladi.

5-iyun — Misr, Iordaniya va Suriyaga qarshi Isroil harbiy agressiyasi boshlandi

(olti kunlik urush).

17-iyun — XXRda vodorod bombasining ilk bor sinovi o‘tkazildi.

1968-yil

21-avgust — Chexoslovakiyaga Varshava shartnomasi tarkibidagi beshta

mamlakat qo‘shinlari kirib bordi.

5-noyabr — AQSHdagi prezidentlik saylovlarida Richard Nikson g‘alaba

qozondi.

1969-yil

3-fevral — Yosir Arofat Falastin ozodlik tashkiloti raisi etib saylandi.

28-aprel — Fransiya Prezidenti Sharl de Goll iste’foga chiqdi.

15-iyun — Jorj Pompidu Fransiya Prezidenti etib saylandi.

1-sentabr — Liviya respublika deb e’lon qilindi.

1970-yil

29-sentabr — Anvar Sadat Misr Prezidenti etib saylandi.

24-oktabr — Chili prezidentligiga Salvador Alyende saylandi.

7-dekabr — G‘arbiy Germaniya va Polsha Oder-Neysa bo‘yicha chegaralarni

tan olish to‘g‘risidagi Shartnomani imzoladi.

358

1971-yil

28-oktabr — Angliyaning «Umumiy bozor»ga kirishi.

3—17-dekabr — Hind-pokiston urushi. Bangladeshning tashkil topishi.

1972-yil

22-yanvar — Bryusselda Angliya, Daniya va Irlandiyaning 1973-yil 1-yanvardan

YEIIga kirishi to‘g‘risidagi shartnoma imzolandi.

1973-yil

27-yanvar — AQSH tomonidan Shimoliy Vetnamga qarshi harbiy operatsiyalarning

to‘xtatilishi.

17-iyul — Afg‘onistonda monarxiyaning ag‘darilishi va respublika deb e’lon

qilinishi.

11-sentabr — Chilida general A. Pinochet boshchiligidagi harbiy to‘ntarish,

Chili Prezidenti S. Alyende o‘ldirildi.

18-oktabr — G‘arbiy va Sharqiy Germaniya BMTga qabul qilindi.

1974-yil

25-aprel — Portugaliyada fashistlar rejimi ag‘darildi.

16-may — Broz Tito Yugoslaviya Prezidenti etib saylandi.

9-avgust — R. Nikson «uotergeyt ishi» sababli iste’foga chiqdi. Vitse-prezident

Jerald Ford AQSHning 38-prezidenti etib saylandi.

1975-yil

1-avgust — Xelsinkida Yevropada xavfsizlik va hamkorlik bo‘yicha Kengashning

yakunlovchi akti imzolandi.

10-noyabr — Angolaning mustaqil davlat deb e’lon qilinishi. Agostinyu Neto

Prezident etib saylandi.

1976-yil

2-iyul — Ikkala Vetnam qo‘shilishining tugallanishi va VSRning tashkil topishi.

4-iyul — AQSH mustaqilligining 200 yilligi.

9-sentabr — Mao Szedun o‘limi.

2-noyabr — Jeyms Karter AQSH Prezidenti etib saylandi.

1977-yil

30-iyun — SEATOning rasmiy yopilishi.

7-oktabr — SSSR yangi Konstitutsiyasining qabul qilinishi.

1978-yil

28-aprel — Afg‘onistonning respublika deb e’lon qilinishi. N.M. Taraqqiyning

davlat rahbari etib saylanishi.

359

1979-yil

11-fevral — Eronda islom inqilobi g‘alaba qozondi. Shohlik rejimining ag‘darilishi.

4-may — Margaret Tetcher Buyuk Britaniya Bosh vaziri etib saylandi.

16-iyul — Saddam Husaynning Iroq Prezidenti etib saylanishi.

27-dekabr — H. Amin rejimining qulashi, mamlakat rahbari — Babrak Karmal.

28-dekabr — Sovet qo‘shinlarining Afg‘onistonga olib kirilishi.

1980-yil

18-aprel — Rodeziyaning Zimbabve mustaqil respublikasi deb e’lon qilinishi.

iyul — Polshada siyosiy krizisning boshlanishi. «Solidarnost» kasaba uyushmasi

tashkil topishi.

4-may — YUSFR prezidenti B. Tito vafot etdi.

4-noyabr — AQSHda prezidentlik saylovlarida Ronald Reygan g‘alaba qozondi.

sentabr — Eron va Iroq o‘rtasida urushning boshlanishi (8 yil davom etdi).

1981-yil

6-oktabr — Misr Prezidenti A. Sadat o‘ldirildi.

14-oktabr — Misr Prezidenti etib Husni Muborak saylandi.

17-noyabr — Chexoslovakiyada «bahmal inqilob»ning boshlanishi.

1982-yil

28-aprel — Argentina qo‘shinlari Buyuk Britaniya mustamlakasi bo‘lgan

Folklend orollariga tushirildi.

25-aprel — Isroil qo‘shinlarining Sinay orollaridan olib chiqilishi yakunlandi.