Qulu məHƏRRƏMLİ
Yüklə 1,65 Mb.
|
226
HOLLİVUD ÜSLUBU (Hollywood style) - Amerika kino sənətinin mərkəzinə çevrilmiş Hollivudun istehsal və yaradıcılıq üslubunun məcmusu. ABŞ kinematoqrafıyasının başlıca xüsusiy- yətlərini («kino ulduzları» sistemi, standart kinodramaturgiya, filmlərin axm istehsalı) özündə əks etdirən sistem. HOLOQRAFİYA (holography) - dalğaların interferensiyasma əsasən, obyektin həcmli xəyalının alınma üsulu. Bu ideyanın texnikada tətbiqi lazerlərin kəşfindən sonra meydana çıxmışdır. Adi fotoşəkilçəkmədə obyektdən əks olunan işıq dalğalannın yalnız intensivliyi (yəni amplitudu) fıksə edilir. Həm amplitud, həm də faza münasibətlərinin yazıldığı holoqram adi fotoşəkil çəkməyə nisbətən obyekt haqqında daha tam məlumat verdi. HOLOQRAM (hologram) - işığa həssas lövhədə yazılmış interferensiya mənzərəsi. Mikroskopla baxdıqda H. rəngli və qara zolaqlann növbələşən sistemi kimi görünür. H.-ı alındığı şüa ilə işıqlandırdıqda həqiqi xəyalı görmək olur. Fotoşəkildən fərqli olaraq H.-da neqativ və pozitiv eynidir, informasiya tutumu isə 227
xeyli böyükdür. HÜDUD TEZLİKLƏRİ (limit frequency) - spektri məhdud olan harmonik siqnalların maksimal və minimal tezlikləri.
228 XAOS (chaos) - tam qarışıqlıq, nizamsızlıq, hərc-mərclik, qaydasızlıq, sistemsizlik. XARAKTER (nature/character) - 1) şəxsiyyətin ictimai həyat şəraiti və tərbiyə təsiri ilə formalaşan mühüm, əsas fərdi xüsusiyyətlərinin məcmusu. Bu fərdi xüsusiyyətlər insanm iradi fəallığında, ətraf aləmə, həmçinin öz-özünə münasibətində ifadə olunur və onun psixoloji simasına müəyyənlik verir; 2) incəsənətdə, o cümlədən EE-də insanın sabit, mühüm psixi xüsusiyyətlərinin məcmusunun bədii cəhətdən təcəssüm etdirilməsi. Bu xüsusiyyətlər insan üçün müxtəlif şəraitdə, onun digər adamlara münasibətində, həyat hadisələrini qiymətləndirməsində, fərdi hərəkət tərzində təzahür edir; 3) xasiyyət; hər hansı bir adamın hərəkət və X 229
davranışında təzahür edən psixi xüsusiyyətlərin məcmusu. Ədəbi əsərlərdə, teleradio tamaşalannda ruhi, mənəvi xüsusiyyətləri qabanq şəkildə fərqləndırilən insan surəti. X. surətin ətrafındakı adamlara, mühitə, tarixi şəraitə münasibətinin göstərilməsi yolu ilə yaradılır. Sənətkann fıkirləri, əsasən xarakterlər vasitəsilə ifadə edilir, əsərin forma və məzmun özünəməxsusluğunu şərtləndirir. Sənətin ayrı-ayrı tarixi inkişaf mərhələlərindəki cərəyanların özünəməxsus insan X.-i konsepsiya olmuşdur. XARAKTERİSTİKA (characteristic/response) - xasiyyət, cizgi, əlamət, xüsusiyyət, xarakter; gerçəklik predmet və hadisələrinin, insan xarakterlərinin fərqləndirici əlamətlərinin, xassələrinin, məziyyətlərinin və nöqsanlannın məcmusu. Obraz müəllifin verdiyi
230 və qəhrəmanın portretini, davramşmı, müəyyən vəziyyət və şəraiti əks etdirən X.-sından, qəhrəmanm özünün, onun fərdi xüsusiyyətini aşkara çıxaran nitqin xarakteristikasından yaranır. M u s i q i x a r a k t e r i s t i k a s ı - obrazm xarici dinamikası və ya daxili inkişafını ifadə edən melodiyaların, ritmlərin, harmoniyalann müxtəlif birləşmələrindən əmələ gəlir. T e a t r v ə T V t a m a ş a s ı n d a x a r a k t e r i s t i k a rolun mətnindən, həmçinin bu rolun rejissor, aktyor tərəfindən yaradıcı surətdə ifa olunmasından, onun səhnədə təcəssüm etdirilməsindən doğur (aktyorun oyunu, qrim,
X 231
paltar və s.). K i n o d a x a r a k t e r i s t i k a , bir tərəfdən, elə teatrdakı amillərlə (ssenarinin mətni, bu mətnin şərhi və s.), digər tərəfdən isə spesifik vasitələrlə: müxtəlif planlann birləşməsi ilə, hərəkət, zaman və məkan hüdudunu genişləndirməyə imkan verən montajm, müxtəlif rakurslann tükənməz imkanlan ilə müəyyən edilir. XATIRLATMA ANONSLARI (back announcement) - uzun çəkən proqramlann gedişində radionu yenicə açmış dinləyicilər üçün verilişdə olmuş və olacaqlan xatırladan anons. XƏBƏR (news) - ölkədə və dünyada baş verən, ilk növbədə, ən mühüm hadisələr haqqında yeni məlumat, yenilik; yeni olan, ictimai əhəmiyyət kəsb edən fakt və hadisə, yeniliyin cazibə və mahiyyətini ifadə etmək, aktual hadisə barədə mətbuat, TV və radioda verilən operativ məlumat. İngiliscə "news" sözü müxtəlif rabitə informasiya kanalları ilə xəbərlərin toplanması, işlənməsi və yayılması ilə məşğul olan jurnalistlərin peşə əlamətini bildirən əksər terminlərin məntiqi Yüklə 1,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|