Qulu məHƏRRƏMLİ

 

 

                                                           

215 

mikrofonla    yazılmış lentdən istifadə şəxsiyyətin 

toxunulmazlığı 

prinsipinə xələl gətirə bilməz;    3) Amerikanın XX 

əsrin 60 illərində 

Avropada geniş yayılan sənədli    TV seriyası. Bu 

serialların çəkilişi 

zamanı gizli kameralardan və mikrofonlardan 

istifadə edilirdi. 

      GİZLİ MİKROFON (candid microphone) - bax   

Gizli kamera. 

      GİZLİ    REKLAM    (candid advertisement)    -   

reklam    məqsədi 

güdən, lakin reklam kimi açıq elan olunmayan 

görüntülər, aynca 

süjet, subtitr və s. 

      GORHER (gorher) - kompüterdə menyu sistemi 

vasitəsilə mətn 

fayllarmın axtarışı və ötürülməsi üsullarmdan biri.   

G. protokolu və 

onun    proqram təminatı    informasiyanın harada   

yerləşməsini 

bilmədən istifadəçiyə informasiya resurslan ilə 

işləməyə imkan verir. 

      GÖRÜNMƏ (vision) - obyektin, yaxud 

hadisənin qavrayışmda 

saxtalıq anım ifadə edən anlayış. G.-nin iki 

mənbəyi    var.    Bir 

tərəfdən, hadisə səviyyəsində olan predmet, yaxud 

prosesin obyektiv 

xassələrinin məcmusu,    digər tərəfdən,    bu   

xassələrin      subyekt 

---

 

 

                                                           

216 

tərəfındən izahı üsulu, yaxud onlar haqqında 

məlumatın alınması 

prosesində dəyişdirilməsidir. 

      GÖRÜNMƏZ    ŞÜALARDA     

KİNOÇƏKİLİŞ    (invisible      ray 

shooting) - spektrin görünməz şüalarının 

(ultrabənövşəyi, infra- 

qırmızı, qamma-şüaların, rentgen şüalannın və s.) 

fotoqrafik təsirinə 

əsaslanan kinoçəkiliş üsullan.    Bu üsullarla 

çəkilişlər obyektlərin adi 

gözlə, yaxud adi kinoçəkilişlə üzə çıxanlması   

mümkün    olmayan 

detallannı,    rənglərini və materiallarını aşkar 

etməyə imkan verir. 

      GÖRÜNTÜNÜN SÜNİ      DƏYİŞKƏNLİYİ   

(solarisation)    - 

videotəsvirin xüsusi    effektlərlə açıq rənglərin 

əksəriyyət təşkil etdiyi 

romantik bir şəkildə verilməsi. 

      GÖRUNTU YADDAŞI    (canıera   

memory/camera    eye)    - bax 

Eşitmə yaddaşı. 

      GÖY KARANDAŞ, GÖY QƏLƏM (blue 

pencü, blue penciling) - 

çap, yaxud yayım proqramları üçün nəzərdə 

tutulan mətnlərin də- 

yişdirilməsinin, çıxanlmasının, ixtisannın rəmzi 

işarəsi.    Demokratik 

mətbuatda    redaktorların, yaxud prodüserlərin 

mətnə müdaxiləsinə 

---

 

 

                                                           

217 

yalnız onu yaxşılaşdırmaq    məqsədi ilə yol verilir, 

amma həmin 

düzəlişlər senzor özbaşınalığına çevrilməməlidir. 

      GÖZÜN    ADAPTASİYASI    (eye   

adaptation)    - görmə    qabiliy- 

yətinin müxtəlif parlaqlıqlı əşyaları müşahidə 

etməyə uyğunlaşması. 

insan gözü müxtəlif işıqlanma şəraitində 

«işləməli» və bir-birindən 

parlaqlığma görə kəskin fərqlənən əşyaları ayırd 

etməli olur. 

      GÜCLƏNDİRİCİ (amplifıer)    - TV siqnallärmı   

gücləndirərək 

təsvirin və səsin daha keyfiyyətli alınmasını təmin 

edən qurğu. 

      GÜCLƏNDİRİCİNİN TEZLİK 

XARAKTERİSTİKASI (boos- 

ter frequency    characteristics)    -    gücləndiricinin   

qüwətləndirmə 

əmsalının gücləndirilən sinusiodal siqnalın 

tezliyindən asılılığı. 

      GÜCLƏNDİRMƏNİN    AVTOMATİK   

TƏNZİMLƏNMƏSİ 

(auto    boost)    - giriş siqnalının intensivliyinin 

əhəmiyyətli dərəcədə 

dəyişdiyi hallarda    çıxış siqnalının verilmiş 

hüdudlarda avtomatik 

saxlanılması. 

      GÜNDÜZ    TELESERİALI    (daytime    serial)   

-      müəyyən 

kateqoriya tamaşaçılar üçün gündüz saatlarında 

verilən çoxseriyalı 

---

 

 

                                                           

218 

TV filmləri. Bu filmlər sırasında "sabun operaları" 

əsas yer tutur. 

      GÜNDÜZ TV PROQRAMLARI (daytime 

television) - yalnız 

gündüz    vaxtı    göstərilən    teleproqramlar.    Bir 

qayda olaraq,    bu 

proqramlara «sabun operaları» və tədris filmləri 

daxildir. 

      GÜNƏŞ TIXACI (sun hood) - təsvirin əmələ 

gəlməsində iştirak 

etməyən      əlavə,    lazımsız    şüalardan    qorumaq   

üçün    obyektivə 

bərkidilən qurğu.    Silindr,    konus,    ya da    içərisi   

qara    kəsilmiş 

piramida    şəklində    hazırlanır.    Təsvir    sahəsini 

kənar    işıqlanmadan 

qoruyan    və    çətir vəzifəsini    görən bu tıxaclar 

təsvirin keyfıyyətini 

nəzərə çarpacaq dərəcədə yaxşılaşdırır. 

      GÜNLUKLƏR    (caps) - kino çəkilişləri 

zamanı gərəksiz işıqdan 

qaçmaq, yaxud çəkiliş obyektini birbaşa günəş 

şüasından qorumaq 

üçün    istifadə    edilən işıqkeçirməyən    tənəkələr -   

metal lövhələr. 

Müxtəlif ölçülü belə tənəkələrin xüsusi tutacağı da 

olur. G.-i çəkiliş 

meydançasmın bir    hissəsinə    kölgə salmaq üçün 

döşəmə dayaqlanna 

və başqa avadanlığa bərkidəndə bu tutqaclar 

köməyə çatır. 

---

 

 

                                                           

219 

      GÜZGÜLƏNMƏ,    YAXUD    İNİKAS   

(mirror    effect)    -    şüa 

axınının    hamar, cilalanmış səthdən inikası.   

Düzgün inikas    qa- 

nunlanna tabe olan güzgülü səth müstəvisindən 

inikas edən    şüa 

axınlan öz formasını    saxlayır    (cəmləşən, 

dağılan), yaxud paralel 

şəkildə qalır.    Diffuz    əksdən    fərqli olaraq sırf 

güzgü    inikasımn 

xüsusiyyəti ondadır ki, bu zaman biz güzgünün 

səthini deyil, şüaları 

güzgüdən inikas edən işıqlanan cismi görürük. 

Buna görə də güzgülü 

səthin    parlaqhğı    güzgünün işıqlanmasından 

deyil,    işıqlandıran 

mənbənin parlaqlığmdan as'b olur. 

---