145
hindu məhv etmişdi. Yarım saatlıq bir döyüş üçün bu
böyük nəticə sayılırdı.
Bu döyüşdə iki arbalyotçunun həlak olmasına baxmaya-
raq, kapitan Alonso növbəti döyüşdə də həmin hücum
taktikasını tətbiq etməyə qərara aldı. Həmin taktika konkis-
tadorların uğur qazanması üçün böyük üstünlük yaradırdı.
İndi burada artıq vaxt itirmək lazım deyildi. Aydın gözlə
görmək olurdu ki, araukanlar hər tərəfli polkovnik Alonso-
nun başçılıq etdiyi dəstəni mühasirəyə alaraq, onları bütün
manevrlərdən məhrum etmişdilər. Belə getsə, konkista-
dorlar böyük itkiyə məruz qala bilərlər. Bunun üçün kapitan
əlindəki qılıncı yuxarı qaldıraraq üzü şimala tərəf qışqırdı:
- Kral naminə irəli! İspaniya uğrunda irəli!
Üzü şimala tərəf şığıyan süvarilər arxada böyük tözlu-
duman yaratdılar. Bu dəfə onlar silahdaşlarını mühasirədən
qurtarmaq üçün döyüşə can atırdılar. Lakin zərbəni endir-
mək üçün burda münasib yer tapmaq lazım idi. Şimali-
şərqdəki kənd bir qədər hündürdə yerləşirdi və oradan
gələn yolun özü də başqa yerlərə nisbətən hündürdə idi. Elə
zərbəni də məhz oradan endirmək sərfəli idi. Süvarilər
həmin yolun üstünə çıxaraq elə oradan da hücuma keçdilər.
Lakin bu hücum onlara uğur gətirməyə bilərdi. Çünki
süvarilər azacıq da olsun, nə döyüşdən sonra, nə də ki, qısa
olmayan keçiddən sonra dincəlmişdilər.
146
Hamı yorğun, əzgin, narahat idi. Xüsusən də arbalyot-
çuların vəziyyəti çox pis idi. Onlar ağır döyüşdən sonra öz
silahları ilə düşməni dəqiqliklə nişan alıb istədikləri kimi
vura bilməyəcəklər. Çünki yarım saat dalbadal düşmənə
qılınc zərbəsi endirən qollar, düşməni arbalyotla nişan
almaq üçün sahiblərinin sözünə qulaq asmayacaq. Daimi
hərəkətdən və əzələlərin şişməsindən qollar əsməyə
başlayacaq. Lakin kapitan Alonso nə etdiyini çox yaxşı
bilirdi. Arbalyotçular elə dəqiq nişan almadan da uğur
qazana bilərdilər. Orada o qədər düşmən qüvvəsi vardı ki,
heç bir ox kiməsə dəymədən yerə düşə bilməzdi. Oxun hər
hansı bir düşmənin bədəninə sancılması labüd idi.
Artıq hücum əmri verilmişdi. Öz funksiyalarını yerinə
yetirən arbalyotçular düşmənə yavaş-yavaş xəsarət yetir-
məyə başladılar. Arbalyotçuların sərbəst fəaliyyətinə son
qoymaq üçün araukanlar qabaqdakı sıraya öz oxatanlarını
gətirməyə başladılar. Onlar nəinki arbalyotçuları, ümumiy-
yətlə süvarilərin hamısını məhv etmək istəyirdilər. Süvari-
lər nəyin bahasına olursa-olsun, onların bu planını alt-üst
etməl idilər. Yoxsa, onlar döyüşün ilkin dəqiqələrində
fəlakət ilə üzləşə bilərdilər. Arbalyotçular ikinci dəfə hücu-
ma keçmək istəyirdilər ki, kapitan Alonso - ”kral naminə
irəli!” – şüarını səsləndirərək, bütün dəstəni öz ardınca
hücuma apardı.
147
Araukanlar süvarilərin nizə daşıyanları ilə toqquşmaq-
dan çəkinərək, konkistadorlar üçün ensiz dəhliz açmaq
məcburiyyətində qaldılar. Süvarilərin ikisi odlu silahla qətlə
yetirildi. Hiddət və qəzəb içində olan süvarilər qarşılarına
çıxan hər bir düşməni elə birinci həmlədən məhv edirdilər.
Bu döyüşdə iştirak edən hindular süvariləri tezliklə məhv
etmək üçün çalışırdılar ki, onları bir-birilərindən lazımi
qədər uzaqlaşdırsınlar. Süvarilərlə toqquşmaqdan çəkinmə-
yən araukanlar xüsusi fədakarlıqla və əzmkarlıqla döyüşür-
dülər. Aborigenlər çoxluqdan istifadə edərək konkistador-
ları burada hərtərəfli sıxışdırmaq istəyirdilər. Lakin köməyə
gələn süvarilər düşmənin təzyiqlərinə heç bir əhəmiyyət
vermədən mühasirədə olan öz silahdaşları ilə birləşməyə
can atırdılar.
Hazırda bütün konkistadorlara aydın olmuşdu ki, əlavə
qüvvə olmadan onlar bu döyüşdə qələbə əldə edə bilməyə-
cəklər. Onlar isə heç bir yerdən kömək gözləmirdilər. Kapi-
tan Karl Kesada hücumçu piyada dəsqəsilə Araukaniyanın
şərq hissəsində,
kapitan qraf Ferdinand isə ehtiyat qüvvəsilə
Anqud körfəzinin şimal sahilində idi. Onlar bilavasitə
polkovnik Alonsonun verdiyi tapşırıqları yerinə yetirirdilər.
Burdakı döyüşçülərin özləri ağır vəziyyətdən çıxış yolları
tapmalı idilər. Hələlik onlar öz bacarıqlarına, təcrübələrinə,
fərasətlərinə, cəsarətlərinə, rəşadətlərinə, qeyrətlərinə və
148
yenilməzliklərinə bel bağlamalı idilər. Bacardıqları qədər
düşmənin canlı qüvvəsinə xeyli xəsarət yetirmək lazım idi.
Buna baxmayaraq, onsuz da düşmən bu döyüşdə canlı
qüvvə sarıdan xeyli itki vermişdi. Unutmaq lazım deyil ki,
polkovnik Alonsonun başçılıq etdiyi dəstə sırf atıcılardan
ibarət idi. Araukanlar onları mühasirəyə alana qədər xeyli
itki verməli olmuşdular. İndi isə süvari dəstəsi düşmənə
sarsıdıcı zərbələr endirərək qarşılarına çıxan hər kəsi xüsusi
qəddarlıqla məhv
edirdilər. Burda da qan su yerinə axırdı.
Yaralıların ah-naləsi adamın ətini ürpədirdi. Çünki onlar
köməksiz halda tapdaq altında qalmışdılar. Ağır yaralılar
şok vəziyyətinə düşərək, qanaxma nəticəsində bir neçə
dəqiqənin ərzində göz qabağında keçinirdilər. Lakin heç
kim onların bu iztirabına əhəmiyyət
vermirdi. Hamı öz
hayında idi. Hərə qarşısındakı rəqibini məhv etməklə, öz
həyatını ölümün pəncəsindən qurtarmış olurdu.
Aydın görmək olurdu ki, araukanların ox atanları ispan-
ların süvariləri ilə bacarmırlar. Məsafə qısa olduğundan
onlar öz silahlarından səmərəli istifadə edə bilmirdilər.
Çünki nişan almağa imkan verilmirdi. Hindu rəhbərləri baş-
qa tədbirlərə al atmalıydılar. Konkistadorlar ağır da olsa,
onların üzərində qələbə qazana bilərdilər. Bir sözlə,
araukanlar növbəti dəfə hücum hazırlaşdılar.
Dostları ilə paylaş: |