161
gəlməyə bilər. Unutma ki, bu müharibədə bizdən başqa kral
notariusu da iştirak edir. O, isə hər bir şeyi krala çatdırmağa
məcburdur.
- Əlahəzrət II Filipp məni ekspedisiya başında Yeni
Dünya sahillərinə göndərəndə, İspaniyaya yalnız qaləbə ilə
qayıtmağı tövsiyə edib. - deyə polkovnik sağ əlini qardaşı-
nın sol çiyninə qoyaraq ciddi halda dilləndi. - Mən də onun
tapşırığını
nəzərə alıb İspaniyaya yalnız və yalnız qələbə ilə
qayıdacağam. Heç kimə dəxli yoxdur, mən həmin qələbəni
hansı üsullarla əldə edəcəm. Düzdür, bu söz sizlərə şamil
edilmir. Çünki siz döyüş əməliyyatlarında yaxından iştirak
edirsiniz.
- Don Alonso, aborigenlər sizin humanist addımınızı
başqa cür başa düşəcəklər. - deyə qraf Xuan ehtiramla
dilləndi. - Araukanların 131 nəfəri yaralıdır. Onlar sağal-
salar böyük dəstə təşkil edə bilərlər. 131 nəfəri məğlub
etmək üçün biz nə qədər döyüşçü itirməliyik. Heç şübnəsiz
ki, onlar sağalandan sonra, yenidən silaha sarılaraq bizim
üzərimizə hücum edəcəklər.
- Biz ilk növbədə öz ümidimizi itirməməliyik. - polkov-
nik soyuqqanlıqla dilləndi. - Əgər, biz onların həyatına
toxunmuruqsa, deməli bizə qarşı olan nifrət hissi
aradan
qaldırılacaq. Çox güman ki, bizim humanist addımımız
bütün Araukaniyaya yayıla bilər. Mülki əhalinin bizə qarşı
162
olan düşmənçilik münasibəti kəskin surətdə dəyişər. Yaralı
araukanlara həyat verilməsi, bir çox dəyişikliklərə səbəb
ola bilər. Kim bilir, bəlkə də onlar öz silahlarını yerə qoyub
öz rəhbərlərindən müharibənin dayandırılmasını tələb edə-
cəklər? Artıq bu məsələ üzrə bir çox işlər görülüb. Kapitan
Alonso bura gələn kimi bir neçə araukan kəndindən
keçərək, orada yaşayan mülki əhalini incitməmişdir. Mülki
əhali bizimkilərdən belə bir xeyirxah addımı gözləmirdi.
Çay keçidləri zamanı araukanlarla toqquşmalar olanda,
qardaşım Xuanın göstərişi ilə bütün yaralılar əfv edilmişdir.
- Araukanlar yaxşılıq qanan tayfa deyil. - deyə kapitan
Filipp ikrah hissilə dilləndi və bir az tərəddüd edəndən
sonra sözünə davam etdi. - Bəs, indi araukanların bu hərə-
kətinə nə ad vermək olar? Görürsən ki, onlar hiddətlə bizim
üstümüzə gəlirlər.
- Kim bilir, bəlkə onlar döyüş meydanından öz silahdaş-
larını götürmək üçün bura gəlirlər. - deyə Ernando Ramires
polkovnikin fikrini dəstəkləməyə çalışdı.
- Mən onlara sonuncu şansı verirəm. - deyə polkovnik
qürurla dilləndi. - İstəyirəm ki, bu torpaqda yaşayan bütün
əhalinin münasibəti bizə qarşı dəyişsin. Bəlkə, sonuncu
qələbə əldə etmək üçün bizə növbəti döyüş gərək olmaya-
caq. İlk növbədə biz əhalinin etimadını qazanmalıyıq.
163
Alonso peşəkar bir döyüşçü və uzaqgörən bir siyasətçi
kimi öz humanist hərəkətləri ilə bu müharibəyə tezliklə son
qoymaq istəyirdi. Araukaniyanın mülki əhalisi döyüşçü
hindulara öz yardımlarını dayandırsalar, onda hər şey
ispanların xeyrinə dəyişə bilər. Döyüşçülər yerli əhaliyə,
ispanların amansızlığnı və vəhşiliyi barəsində kifayət qədər
təbliğat aparmışdılar. Amansız və vəhşi
konkistadorlar mül-
kü əhaliyə və kömək-siz yaralılara heç vaxt aman verməz
və öz qəddarlıqlarını nümayiş etdirməliydilər. Sözsüz ki,
belə olan halda yadelli işğalçılara qarşı münasibət dəyişil-
məliydi. Lakin belə bir məsələlər bir gün ərzində həll
olunmurdu.
Artıq araukanların ilkin dəstələri döyüş meydanına gəlib
çıxmışdılar. Onlar ilk növbədə oradakı yaralılara kömək
etməyə başladılar.
Hər iki dəstə döyüş meydanında birləşəndən sonra ispan-
ların mövqe tutduqları kəndə tərəf üz tutdular. Polkovnik
elə bilirdi ki, hindular öz yaralı silahdaşlarını götürəndən
sonra döyüş yerindən geri çəkiləcəklər. O, fikrində yanıl-
mışdı. Araukanların inadkarlığından sonra Filipp qardaşı
Alonsonun düzgün mövqedə olmadığına görə irad tuqmağa
başladı. Bu vaxt kapitan Alonso, leytenant Ernando və qraf
Xuan onun yanında idilər. Lakin heç kim polkovnikə irad
tutmağı məsləhət
bilmədi. Çünki polkovnik hər an öz səhvi-
164
ni düzəltməyi bacaran bir sərkərdə idi. Kapitan Filippin də
irad tutmağı əbəs yerə idi. Nəhayət polkovnik Alonso
özünü saxlaya bilməyib, öz hökmünü nəinki ətrafdakılara,
hətta qardaşına da nümayiş etdirmək üçün əzmlə dedi:
- Filipp, mən nə
etdiyimi çox yaxşı bilirəm. Araukanlar
mənim humanistliyimi nəzərə almaq istəmədilər. Onlar
növbəti dəfə əzilmək üçün bizim üstümüzə gəlirlər. Həm də
yadda saxla ki, mən cəllad deyiləm, peşəkar bir döyüşçü-
yəm. Yaralı, köməksiz, yarı şikəst adamları qılıncdan yal-
nız cəlladlar keçirməyə qadirdilər. Mənim isə peşəm yalnız
əli silahlı düşmənə qarşı mübarizə aparmaqdır. Arxayın ola
bilərsən, biz Araukaniyanı qalib kimi tərk edəcəyik. Bu
onların son müqavimətidir.
- Don Alonso, bu müharibədə uğur qazanmaq üçün
sonuncu döyüşdə yalnız qələbə əldə etmək lazımdır. - deyə
kapitan Alonso təmkinlə dillənli. - Bu qüvvə ilə biz çətin
ki, qələbə qazanaq. Araukanlar fürsətdən istifadə edərək
bizim üstümüzə hücum edəcəklər. Onlar bu üstünlüyü
əldən verməyəcəklər.
- Sinyor Alonso, heç də ruhdan düşmək lazım deyil. -
deyə polkovnik təəssüflə başını tərpədərək həmsöhbətinə
təsəlli verməyə başladı.
- Araukanlar elə başa düşməsinlər ki, üstünlük onların
tərəfindədir. Məndə olan məlumata görə bu hücumda
Dostları ilə paylaş: |