Saçmalıklar Çağı
Yüklə 1,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
"Tek başınalık" sözcüğünü, sanki Çöl Münzevilerinin bekâret yemini etme veya kıldan hırka giyme türü bir uygulamasıymış gibi gösteren antika bir çınlama çoktan basmıştır. Bir grup psikolog, yaptıkları bir araştırmada insanlardan tercih sırasına göre genel faaliyetleri sıralamalarını istediklerinde yalnız başına zaman geçirmek, patron tarafından sorgulanmanın hemen üstünde, sondan ikinci gelmiştir. [165] Bu sonucun birçok muhtemel nedeni vardır. Kopuş gibi, yalnızlık da korkutucu gelebilir. Yalnız kalmak, saklamak için onca didindiğimiz önemsizliği, çirkinliği ve boşluğu ortaya çıkarabilir. İlişkilerdeyse yalnız kalma arzusu eş tarafından reddediliş veya aranan sürekli eşlik etmeyi sunmada başarısızlık ya da ikisi birden diye yorumlanabilir. Bu durumda eş, diğerinin yalnız kalmasını önlemek için planlar yapacak, zorbalaşacak ve müdahale edecektir. Sonra bir de akrabaların, meslektaşların ve dostların talepleri vardır ki son ikisi gittikçe önem kazanmaktadır. Az evvel bahsettiğim araştırmada en yeğlenen faaliyet olarak arkadaşlarla vakit geçirmek seçilmiştir. Peki, günümüzdeki arkadaşlık olgusunu araştıran hiç çıkmış mıdır? Şahsen gençlerin gittikçe daha fazla genişleyen arkadaş çevrelerinin bulunduğu, bu arkadaşlarla birlikte gittikçe daha fazla zaman geçirdiği, gittikçe daha sık iletişim
kurduğu ve arkadaşları gittikçe daha fazla akrabalarla ve eşlerle ortak veya onlardan daha üstün gördükleri fikrindeyim. Amerikalı şair Robert Bly bunun kabahatini "Arkadaş Toplumu" diye tanımladığı, arkadaşlara sadakatte onay bulan narsist zevk düşkünlüğü uğruna sorumluluk ve olgunluğu reddeden yarı-yetişkin kültüründe buluyor. [166] Yakın dönemin en beğenilen televizyon komedi dizilerinden birinin adı sadece Friends (Arkadaşlar) idi ve bu dizi, arkadaşlığı yeni aile olarak destekliyor, eski aileyi talep edici ve bela çıkarıcı, yenisiniyse ebedi grup eğlencesi sunan birim diye gösteriyordu. Kimsenin büyümesi veya yuvadan ayrılması gerekmiyordu. Arkadaşlar sürekli iletişim isterler ve teknoloji cep telefonlarıyla, skype'la, kısa mesajlarla, sohbet odalarıyla, e- postalarla ve sosyal ağ siteleriyle hizmetini güle oynaya sunar. Bugün sanki herkes herkesle arkadaştır ve herkes herkesle sürekli iletişim halindedir. Mesela, 16 erkek ve 16 lezbiyen arasında açtığı A Shot at Love with Tila Tequila adlı yarışmaya kendisini ödül koymasıyla meşhur yeni televizyon ünlülerinden Tila Tequila, 1.771.920 arkadaşının olmasıyla övünmektedir. [167] Bugün eğilim, gittikçe daha fazla arkadaş edinip bu arkadaşlarla gittikçe daha fazla şey paylaşmak yönünde. Yakın zamana kadar cinsel hayattan uluorta söz edilemezdi. Bugünse önceki gece yaşanan seksten önceki gece izlenen bir televizyon programı kadar sıradan bir biçimde söz edilebiliyor ki bu da cinselliğin kudret ve şaşaasının azalmasındaki nedenlerden biridir. Ve mahrem konuların son tabusu para da gittikçe daha fazla uluorta konuşulmaya başlanmıştır (gerçi paranın güç ve şaşaa kaybı fena değildir). Bu lüks olgusunun iş hayatındaki paraleliyse "işbirliğine" tapınmadır. Bu yeni put, yakın dönemde yayınlanan Biz Benden Daha Akıllı, Karşınızda Herkes, Kitlesel Üretim Değil Kitlesel Yenilikçilik, Kalabalıkların Bilgeliği, Wikinomi: Kitlesel İşbirliği Nasıl Her Şeyi Değiştirir ve Düşünüyoruz (yazan Charles Leadbetter ve 257 başka kişi) gibi kitaplarla yüceltilmiştir. Bugünkü işbirliği türü, geçen yüzyıldaki takım ruhunun bir uzantısıdır. Engin görüşlü savunucularına göre dünya halkı sonunda, bir sürü heyecan verici proje üzerinde işbirliği yaparak çalışacak dev bir takıma dönüşecektir. Kamu tarafından alınan kararlarla belirlenen bir sürü "reality show"uyla televizyon çoktan işbirliğine girmiştir ve işbirliğini artırmaktadır. Çevrimiçi televizyonun temeliyse seyircinin dizilerin içeriklerine doğrudan etki etmesi hatta dizilere katılması fikridir.
Tüm bunlar son dönem bireyciliğinde ilginç bir gelişme yarattı: bireye olan inancın azalması. Oysa tüm düşünürler kurtuluşun başkalarından değil, bireyin içinden geldiğini söylerler. Rilke: "Tek elzem şey yalnız olmak, çocukken büyükler etrafımızda, kendileri öyle göründükleri için bize büyük ve önemli görünen şeylere dalmış koşturur ve biz çocukların ne yaptıklarına dair hiçbir fikri yokken yaşanan yalnızlık türünde yalnız olmaktır." [168] Yalnız çocuk büyüklerin işleri ve gevezeliklerinin saçmalığını içgüdüsel olarak bilir ama büyüyüp işlere ve gevezeliklere daldıkça sihri unutur. Dünya insandan devamlı ve hepten içine dalma talep eder ama tıpkı çocukların dırdırcı, müdahaleci ebeveynlerinden sakladığı gizli benliği gibi, çok can alıcı bir şeyi saklamaya dayanan bir mutluluk türü vardır. Bu saklayış yalnızlıkla beslenip güçlenir ve yıllar geçip ışıltılar söndüğünde çocukluktaki vecde benzer bir coşku bir kez daha yaşanabilir. Çağdaş onaylamazlıklar yalnızlığı daha da heyecan verici, kokain çekmek gibi (ama tehlikeli suçlular, polis, karşılığında ödenecek bedeller ve eriyip giden burun endişeleri olmadan) yasadışı ve kötü kılabilir. Gizli benlik dünyaya ve değişkenliklerine karşı, içsel ve görünmezliğiyle çok daha etkin bir zırh, bedenden çok ruha güvenlik sağlayan bir mektup zinciridir. Yüklə 1,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|