Saçmalıklar Çağı
Yüklə 1,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
Yıllar yılı, çoğu olgun ve profesyonel işlerde çalışan ve bir işletme problemini tanımlamaları, analiz etmeleri ve çözüm önermeleri talep edilen yüksek lisans öğrencilerine danışman öğretim görevlisi oldum. Öğrencilerin yaptıkları her dönem bir öncekinden daha fazla betimlemeye dönüştü. Her seferinde "analiz, analiz, analiz" diyor, yüksek lisans seviyesinde bir projenin özgün analiz barındırmadığı sürece geçer not alamayacağı uyarısında (doğru değil aslında) bulunuyordum. Öğrenciler oflaya puflaya çekiliyor, birkaç hafta sonra nihayet manyak hocalarını tatmin etmeyi başarmanın sırıtışıyla gelip elime otuz sayfa daha betimleme tutuşturuyorlardı. Elbette uzmanca kesilip yapıştırılmış resimlemelerle dolu betimlemelerinde sunum harikaydı. Ama hepsi içeriksiz, baştan aşağı imajdan ibaretti. Böylece "üstünde yazılı" değer, yegâne değere dönüşmekteydi ve yüzeyin altında yatana yönelik farkında oluş diye bir şey kalmıyordu. Hatta "altında" kavramı, tıpkı zorluk ve anlama kavramları gibi, ortadan kalkıyordu. Artık altında diye bir şey yoktu; sadece yüzey vardı. Artık karmaşık makine yok, sadece parlak bir ara-yüz vardı. Sonuçsa kibar meslektaş veya komşunun azılı bir terörist veya seri katil çıkması karşısında şaşalayıp şok geçirmekti: "Ama hep cana yakın ve nazikti... Hep gülümser ve günaydın,
derdi..." Aynı durum iş görüşmesine gelen neşeli adayın işe alındıktan sonra yetersizin, uyuşmazın ve kötünün önde gideni çıkması veya güller, çikolatalar, ayıcıklar yağdıran romantik âşığın tecavüzcü çıkmasında da geçerlidir: "Ama öyle tatlıydı ki..." Ve bu safdiller, mesela kariyerlerinde bir sorunla ya da ilişkilerinde ihanetle karşılaşmak türü kişisel zorluklar yaşadıklarında idrak, önsezi ve anlama yoksunlukları, tepkilerinin şok ve öfke olmasına yol açar. Kişisel "derinlik" yoksunlukları soruna farklı perspektiften bakabilmelerini ve güçlü bir şekilde karşı çıkabilmelerini sağlayacak iç yaşama sahip olmadıklarını gösterir. Ellerinde yaslanacak hiçbir şey yoktur; depresyona sürüklenirler. İmajın yeni gücüne yönelik dersimi "İmajlar" adlı bir hükümet yayınının açılışına katıldığımda aldım. Söz konusu açılış Kuzey İrlanda sorununun doruğa çıktığı dönemdeydi ve girişimin amacı, sorunları anlamak ve üzerlerine düşünmek yerine sorunlara bölgede yaşanan iyi şeylerin büyük bedellerle üretilmiş imajlarıyla (yakaladıklarını sevinçle gösteren yılanbalığı avcıları, coşkuyla keman çalan sakallı halk müzisyenleri ve tekerlekleri üstünde ciddiyetle kil yoğuran çömlekçiler) karşılık vermekti. Bu olumlu mesajın yayılabilmesini sağlamak için açılışa kültür veya medyayla ilgili
kim varsa davet edilmişti. Davet edilenlerin çoğuysa bedava içki ve kanepeler uğruna gelmişti. Birden kalabalık dalgalandı; Kuzey İrlanda'dan sorumlu bakan gelmişti. Aman, politikacı işte deyip arkamızı döndük, içmeye ve tıkınmaya devam ettik. Ama biraz sonra bu sefer tüm salonu kaplayan, daha büyük bir dalgalanma oldu. Herkes döndü ve öylece kalakaldı. Gelen bir haber spikeriydi... On Haberleri'nin spikeri. Yetkililer minnettarlıklarını göstermek için
koşturdular, adamın etrafını sardılar ve böylesi önemsiz bir açılışı şereflendirdiği için teşekkürler yağdırmaya başladılar. Manzara şok edici bir gerçeği ortaya koyuyordu: Haberleri sunanlar artık yapanlardan daha önemliydi. Ardından öz-imaj dersim geldi. Kalabalıkta tek tanıdığım, hayatımda gördüğüm en mutsuz görünüşlü kişinin, Bob Shaw adlı bilimkurgu yazarının yanına gitmiştim. Romanlarından birini okuduğumu öğrenmekten mutluluk duyacağını sanmıştım. Duymadı ama. Homurdandı ve endişeli bakışlarla kalabalığı taramaya koyuldu. Nihayet yaklaşan bir fotoğrafçı gördü. Adam bize kısa bir bakış attıktan sonra uzaklaştı. Güldüm. "Yeterince ünlü değiliz tabii" dedim. Ama Bob gülmedi. Öfkeyle söylenerek fotoğrafçının ardından atıldı ve adamı kolundan yakaladı. "Kusura bakma ama" dedi, "ben dünyaca ünlü bilimkurgu yazarı Bob Shaw'um." Fotoğrafçı da gülmedi. Özür diler bir ifadeyle dönüp makinesini kaldırdı. Bob poz vermeye başladı. Ardından yanında, dünyaca ünlü yazara yakın durmaktan fayda sağlayabilecek kişilerin yokluğuna kaş çattı. Bir daha homurdanarak yakında duran bir gruba yanaştı ve bana muzaffer ve kibirli bir bakış atarak başkalaştırıcı flaşı patlayacak fotoğraf makinesine döndü. Duygusal şımarıklık uğruna akıl terkinin belleklerdeki en taze örneğinin (Leydi Diana Spencer'ın ölümünün) ardında yatan da şöhretin başkalaştırıcı gücüydü. Görünüşü ortalama, şöhret ışığıyla aydınlanmasa sokakta dönüp bakılmayacak bir kadına birdenbire Truvalı Helen'den sonra gelmiş geçmiş en göz kamaştırıcı güzel diye tapılmaya, el bebek gül bebek şımartılarak yaşayan bir kadına birdenbire kurbanların en mazlumu diye acınmaya, son derece zengin bir adamın çapkın oğlu uğruna kocasını ve çocuklarını terk etmiş bir kadına birdenbire Avilalı Teresa'dan bu yana gelmiş geçmiş en büyük azize gözüyle bakılmaya başlandı. Tüm bu saydıklarımı ima bile etmeye kalkansa derhal saldırıya uğradı ve kalpsiz alçak damgası yedi. Sanki bütün ülke –bütün Batı dünyası– aklını kaçırıvermişti. Her daim rasyonel kuşkucu
Yüklə 1,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|