General Əli ağa Şıxlinski və silahdaşları
256
sadə qəbirdaşı qoyulma xərclərinə belə bəs etməz, bu halda
mənim vəsiyyətim gülünc hal almış olar.
Lakin, ona əvəz olaraq, unudulmaz həyat yoldaşım Nigar xa-
nımın vəfatından sonra, siz məni qayğı ilə hərtərəfli əhatə edərək,
onsuz yaşadığım günləri mənim üçün mümkün və dözümlü
etdiyinizə görə, mənim Sizə qarşı olan minnətdarlığımın həddi-
hüdudu yoxdur.
Bu qəni minnətdarlığı mən özümlə qəbir evinə aparacağam.
Sizin mənə qarşı mərhəmətinizə görə Allah Sizdən razı olsun.
Sizi sevən Əli ağa Şıxlinski
Bakı, 30.X.1933-cü il
* * *
3 yanvar 1938-ci il
Vəsiyyətnamə yazılarkən, mənim bəzi qiymətli şeylərim var
idi ki, onlar Bahadır və Varyanın mənə göstərdikləri qayğı və
mənəvi köməklikdən əlavə, maddi yardımlarını qismən ödəyə
bilərdi.
Lakin mən gözlənildiyindən də artıq yaşadım, satmalı nə var-
dısa, satıb xərclədim və bununla da vəsiyyətnamə öz mənasını
itirmiş oldu.
Əgər evdə qalmış əşyaların dəyəri dəfn mərasiminə və sadə
qəbirdaşına kifayət edərsə, ona da şükür. Heç bir ehsan və elan
lazım deyil.
Qohumlara telefon vasitəsilə, telefon yoxsa, məktubla xəbər
vermək olar.
Qəbirdaşı yalnız onun üçündür ki, mənim adım unudulmaz
həyat yoldaşım Nigar xanımın adı ilə yanaşı yazılsın.
Əli ağa Şıxlinski
* * *
Son rica (xahiş)
1. Əgər mən yataqda qalası xəstə olsam, məni xəstəxanaya
göndərin.
Şəmistan Nəzirli
257
2. Əgər xəstəxanada ölsəm, nəşimi evə yox, xəstəxanadan
qəbiristanlığa aparın.
3. Qəzetdə elan verməyin.
4. Dəfnetmə xərclərinin az olmasına çalışın. Yorğan ağına bü-
külmüş cəsədi rənglənməmiş, üstünə ağ kilim salınmış tabuta
qoyun.
5. Heç bir ehsan verməyin, bunu etmək həmişə gərəksizdir,
müasir çətinlikləri nəzərə alsaq isə qəbahətdir.
6. Mənə əziz olan Nigar xanımın qəbri ilə yanaşı qəbri yastı
tava daşı ilə örtüb, üstünə yazarsınız: Əli ağa Şıxlinski – heç bir
tarix lazım deyil.
Əli ağa Şıxlinski
Bakı, 13.03.1942-ci il
* * *
Nə tabutun içinə, nə də tabutun üstünə bir dənə də olsun gül qoyul-
masın.
Əli ağa Şıxlinski
1943-cü il avqustun 18-də indiki Musa Nağıyev adına xəstə-
xanada kardiosklerozdan vəfat edən general Əli ağa Şıxlinskinin
dəfn olunma mərasimini filosof-alim Heydər Hüseynovun özü
təşkil etdi. Generalla heç bir qohumluğu olmayan alimin Ə.Şıx-
linski şəxsiyyətinə, onun sərkərdəlik fəaliyyətinə, xüsusilə lü ğət-
çilik sahəsindəki elmi-publisistik yaradıcılığına böyük rəğbəti
vardı.
Dəfn mərasimini Bakı Hərbi Qarnizonundan çağırılmış alay
orkestrlə müşayiət etdi. Qəbri üstündə topdan və avtomatlardan
yaylım atəşi atıldı. “Artilleriyanın allahı”nı görkəmli sərkərdələrə
məxsus hərbi qaydada torpağa tapşırdılar. Heydər Hüseynovun
özü, generalın yetirmələri və qohumları son vida nitqi söylədilər.
Tam artilleriya generalı Əli ağa Hacı İsmayıl ağa oğlu Şıxlins-
kinin adı və hərbi quruculuq tariximizdəki misilsiz xidmətləri
General Əli ağa Şıxlinski və silahdaşları
258
bu gün də unudulmamışdır. İndi Bakıda, Gəncədə, İmişli və Qa-
zax rayonlarında abad küçələr onun adını daşıyır.
Respublika Nazirlər Sovetinin 1990-cı il 28 iyul tarixli qərarı
ilə Sabirabad rayonundakı altı saylı pambıqçılıq kolxozuna və
Bakının yeddinci mikrorayondakı 135 saylı orta məktəbə Əli ağa
Şıxlinskinin adı verilmişdir. Vaxtilə yaşadığı Cəfər Cabbarlı
küçəsindəki binaya xatirə-barelyefi vurulmuşdur.
1990-cı il iyulun 23-də isə Respublika Prezidentinin fərmanı
ilə ali məktəb tələbələri üçün xüsusi general Əli ağa Şıxlinski
təqaüdü təsis edildi. Qazax Xeyriyyə Cəmiyyəti cəbhə bölgəsində
və orduda fəallıq göstərən əsgər və zabitlər üçün “General Əli
ağa Şıxlinski mükafatı” təsis edib. Hər il general Əli ağa Şıxlins-
kinin doğum və vəfatı günü qeyd olunur. Fəaliyyəti və şəxsiyyəti
haqqında kitablar və çoxlu məqalələr yazılır, xatirə günü keçiri-
lir.
Vətənin, doğma Azərbaycanın şərəf və azadlığı yolunda igid
bir sərkərdə kimi danılmaz xidmətləri olan tam artilleriya gene-
ralı Əli ağa Şıxlinski doğma xalqının ehtiramına tam mənada la-
yiq şəxsiyyətdir.
Şəmistan Nəzirli
259
GENERAL ƏLİ AĞA ŞIXLİNSKİNİN
HƏRBÇİ QARDAŞOĞULLARI
Ata yurdumuzdan ilham almasaq,
Zaman ağac kimi qurudar bizi.
Bu gün babaları yada salmasaq,
Sabah nəvələr də unudar bizi.
Hüseyn ARİF
xalq şairi
Sovet dövründə “qırmızı inqilab”dan əvvəl yaşamış bir çox
hərbiçilərimiz haqqında danışmaq bizə yasaq olmuşdu. Xüsusilə
də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ordusunun general və zabit
heyəti barədə. Bəzilərin adını bir yerdə çəksək də, yalan-gerçək
yazırdıq ki, filankəs yeni gələn şura hökumətini ürəkdən alqışla-
yıb.
Beləcə, yetmiş ildən çox bir müddətdə yüzlərlə, minlərlə oğul-
larımıza, qızlarımıza özümüz öz əlimizlə qara yaxmışıq. Bunla-
rın arasında elələri də olub ki, indiyə kimi adını heç yerdə
çəkməmişik. Hətta yaxın qohumları belə onların adını çəkməyə
ehtiyat ediblər. Bunu dövr, zaman belə tələb edib. Totalitar reji-
min ağır təzyiqinə məruz qalmış o qohumları bu gün biz günah-
landırmaq iddiasında deyilik. Bir quruluşda ki, ölüyə Quran
oxuyan mollanı Sibirə sürgün edirdilər, onda əmini necə günah-
landırmaq olar ki, istilaçı IX Qızıl Orduya qarşı vuruşan qarda-
şın oğlunun adını xatirələrində niyə yazmamısan? Təsəvvür
edin ki, “şanlı Qızıl Ordu” – deyə, şəninə nəğmələr qoşduğumuz
bir vaxtda o əminin aqibəti necə olardı?
Tam artilleriya generalı Əli ağa Şıxlinski 1942-ci ildə qələmə
aldığı “Xatirələrim” kitabının iyirmi ikinci səhifəsində yazır:
Dostları ilə paylaş: |