T. C. Kara harp okulu savunma bġLĠmlerġ enstġTÜSÜ GÜvenlġk bġLĠmlerġ anabġLĠm dali

 
 
120 
kaydedilmemiĢtir.  Daha  sonra  ise  1900
-
1926  arasında  1.900,  1935‟te  is
e 
2.500 Yahudi Filistin‟e göç etmiĢtir (Brauer, 1993: 17).
 
Sayıları  1988  rakamlarına  göre  180.000  olduğu  düĢünülen  bu 
topluluğun büyük bölümü, Ġsrail Devleti kurulduktan sonra Ġsrail‟e göç etmiĢtir 
(Özdağ,  1999:  225).  1949
-
1952  yılları  arasında,  “Ezra  ve  N
ehemiah 
Operasyonları”  ile  gerçekleĢtirilen  bu  göçle  birlikte  yaklaĢık  100.000  kiĢinin 
göç  ettirildiği  belirtilmektedir  (Farrell,  2008:  2).  Bu  topluluğun,  Ġsrail‟e 
götürülmesinde,  Yahudilerin  tarihi  vatanına dönme ülküsü  ile  birlikte  Ġsrail‟in 
kurulması  il
e  artan  Arap-
Ġsrail  gerginliği  ve  akabinde  geliĢen  Arap
-
Ġsrail 
savaĢları  ile  birlikte,  Iraklı  Yahudilerin  de  baskı  altında  kalması  ve 
hayatlarının tehlikede olmasının da etkili olduğunu ifade etmek mümkündür. 
 
Sonuç olarak Yahudiler ve Kürtler arasındaki iletiĢimin antik çağlardan 
beri  gerçekleĢtiğini  ve  Irak‟ın  kuzeyinde  tarihi  sürecin  bir  sonucu  olarak 
dikkate değer miktarda Yahudi‟nin bulunduğunu; bununla birlikte Ġsrail Devleti 
kurulduktan  sonra  bu  Yahudilerin  neredeyse  tamamının  Ġsrail‟e  göç  ettiğini 
i
fade etmek mümkündür.
 
(2)  Ġsrail  Devletinin  Kurulması  Sonrasında  Yahudi
-
Kürt 
ĠliĢkileri
 
       
Ġsrail  Devleti  kurulmadan  önceki  geliĢmeler  dikkate 
alındığında Ġsrail Devletinin kurulduktan sonra, Araplarla sorun yaĢayacağı ve 
hatta  bu  sorunların  çatıĢmaya  yol  açacağını  tahmin  etmek  zor  değildi.  Zira 
Ġsrail, Arap Devletleri ile kuĢatılmıĢ bir coğrafyada kurulmuĢ ve bu durum da 
kendisinde  adeta  bir  paranoya  yaratmıĢtır.  Ġsrail  bu  politik  psikoloji  içinde, 
Arap olmayan ya da Araplara muhalif devlet ve topluluk
larla iletiĢim kurma ve 
ittifak  yapma  politikasını  geliĢtirmiĢ;  bu  politikayı  da  bölge  içinde  dengelerin 
değiĢtiği  1979‟a  dek  sürdürmüĢtür  (Özdağ,  1999:  224
-
225).  Ġsrail‟in  bu 
politikası,  “Çevre  Stratejisi  (
Periphery  Strategy)
”  olarak  adlandırılmıĢtır. 
Nit
ekim Ġsrail‟in Türkiye ile iliĢkileri ve ġah Dönemindeki Ġsrail
-
Ġran iliĢkileri, bu 
doğrultuda değerlendirilebilecektir. 
 

---

 
 
121 
Ġsrail Irak‟ı, Ġsrail‟e karĢı düĢmanca yaklaĢımı sebebiyle her dönemde 
tehlikeli bir ülke olarak görmüĢ, bu amaçla gerek Arap
-
Ġsrail çatıĢmasında bir 
müttefik  arayıĢı  içinde  olması  gerekse  Irak‟tan  doğrudan  tehdit  algılaması 
sebebiyle,  Irak‟ı  zayıflatmak  üzerine  politikalar  geliĢtirmiĢtir.  Bu  politika 
doğrultusunda  Irak‟ın  karmaĢık  ve  provokasyona  açık  yapısından 
faydalanarak,  Irak‟ı  kendi  iç  sorunları  ile  angaje  etmek  en  önemli  Ġsrail 
stratejileri arasında yer almıĢtır. 
 
ġekil
-
6‟da  Irak‟ın  etnik  yapısını  gösteren  haritada  da  Irak‟ın  ne 
derecede  karmaĢık  ve  provokasyona  açık  bir  etnik  yapıya  sahip  olduğu 
görülmektedir (Rollins Üniversitesi Resmi Ġnternet Sitesi [web], 2011):
 
 
ġekil
-6: 
Irak‟ta Dini ve Etnik Grupların Dağılımı
 
               

---

 
 
122 
Haritadan  da  anlaĢılacağı  üzere  Irak‟ta  çoğunluk  kesimi  oluĢturan 
topluluklar Araplar ve Kürtlerdir. Bununla birlikte, iki grup arasında mezhepsel 
açıdan  da  farklı  topluluklar  bulunmakta;  bu  farklılıklar  sebebiyle  ayrı  birer 
etnik  grup  biçiminde  örgütlenilmektedir.  Bu  gruplar  tarihsel  süreç  içinde 
asimile  olmamıĢlar  ve  kendi  benliklerini  sürdürmüĢlerdir.  Nitekim  aynı 
özelliklere sahip toplulukların genelde aynı coğrafyada yaĢamayı tercih ettiği, 
gruplar  arasında  kaynaĢmanın  ve  bir  arada  yaĢamanın  yalnızca  belirli 
bölgelerde gerçekleĢtiğini ifade etmek mümkündür. 
 
Haritada  da  görülebileceği  üzere;  Iraklı  Yahudilerin,  günümüzde 
sadece  Bağdat  çevresinde  yaĢadığını  ve  yerleĢimlerinin  küçük  olması 
dolayısıyla çok küçük bir nüfusa sahip olduklarını ifade etmek mümkündür. 
 
1958‟de  Ġngiliz  yanlısı  monarĢinin  General  Kerim  Abdül  Kasım‟ın 
önderliğinde devrilmesiyle  birlikte,  Ġsrail açısından doğu kanadı,  tehdit hali
ni 
almıĢtır.  Ġlerleyen  dönemde,  Suriye‟de  (1963)  ve  Irak‟da  (1968)  Baas 
Partisinin iktidara gelmesi ve bu iki rejimin Mısırla “Üçlü Birlik AntlaĢmasını” 
imzalaması  üzerine  Ġsrail‟in  stratejisi,  Kürtleri  kullanarak,  Irak‟taki  rejimi 
zayıflatmak olmuĢtur (Er
demli, 2000: 220-221).  
Kasım,  iktidara  sahip  olduğunda,  SSCB‟de  sürgünde  bulunan  Molla 
Mustafa  Barzani‟yi  Irak‟a  davet  etmiĢ  ve  bu  davetle  birlikte,  Merkezi 
hükümetle Kürtler arasında bir barıĢ havası hakim olmuĢtur. Bununla birlikte 
kısa  süre  sonra  bu  olumlu  hava  dağılarak,  iki  grup  arasında  daha  kanlı 
çatıĢmalar  yaĢanmaya  baĢlamıĢtır.    ÇatıĢmalar  bazen  de  Barzani AĢiretinin 
sahip  olduğu  güçlerle  Hükümet  yanlısı  Kürt    aĢiretler  arasında  yaĢanmıĢtır. 
Bu süreçte Kasım güçlerinin, bir yıl içinde (1958
-1959)  
500 Kürt Köyü‟nü yok 
ettiği,  80.000  kiĢiyi  evsiz  bıraktığı  ifade  edilmektedir  (Cooley,  2005:  81). Bu 
rakamlar,  Irak  Merkezi  hükümeti  ile  Kürtler  arasındaki  sorunun  hafife 
alınamayacak kadar büyük olduğunu göstermektedir. 
 
Bu  süreçte  Ġsrail,  Iraklı  Kürtlerin  merkezi  hükümete  karĢı 
mücadelelerinde  temel  destek  unsuru  olmuĢtur.  Ġsrail‟in  bu  desteği,  silah 

---