Üzeyir hacibəYLİ
Yüklə 5,8 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İkinci məclis gələn səfər. ATA VƏ OFUL
__________________Milli Kitabxana___________________ 393
Q a t i l. Bu da yalan demir! Sən çaxır içirsən! Ş ə r m i s a r b ə y. Doğrudur, mən çaxır içirəm və günah eləyirəm, amma bəzi vaxt olur ki, ayıq da oluram. Bundan əlavə, nə sənin kimi, hacı dörd arşında arşınyarım kəf gedib, puluma haram qatmıram, nə də sənin kimi cəllad olub xalqın başını kəsmirəm. H a c ı. Doğrudan, birdən olur ki, arşında səhv düşür, çünki ölçüdə adam karıxa bilər. Amma sən onu de ki, hər cümə axşamı oruc tuturam və bir tələbə gətirib qarnını doydururam, amma sən qumar da oynayırsan. Q a t i l -- Doğrudur, mən az adam öldürməmişəm. Bunu da hər kəs bilir və polisiyaya da yəqindir, amma sən orasını da de ki, ömrüm olanı bir dəfə də üzümə ülgüc dəyməyibdir. Həddi-büluğa yetəndən bəri bir kərə də olsun ajaq üstə bövl eləməmişəm! Amma sən çaxır içirsən, qumar oynayırsan, üzünü qırxdırırsan və üzdən iraq, saldat kimi də ayaq üstə divarın dibini gözləyirsən. H a c ı -- Hələ təharət almağından da şəkkim vardır! Ş ə r m i s a r b ə y. Mən hər nə eləyirəm öz nəfsimə eləyirəm. Amma siz xalqın evini yıxırsınız! Mənim ömrümdə əlimdən tək bircə danə xəta çıxıbdır ki, bir gün keflənib butulka ilə Sərkis bəyin başını yarmışam və ayılandan sonra da çox peşiman olub, ondan "izvineniya istəmişəm. Amma siz.... Ux, allah heç kafir bəndəsini də sizə rast eləməsin, yamanca ev yıxansınız. H a c ı. Bəs sən özün qumar oynayıb, xalqın pulunu udub evini yıxmırsan? Ş ə r m i s a r b ə y. O məni udmasın, mən də onu udmayım! Q a t i l . Əcəb! Onda o məni öldürmək üçün gizlənməsin, mən də onu öldürməyim! H a c ı. Vallah, o adama ki, mən səhvən arşında ona kəf gedirəm ha ... hərgah onu buraxsan, o saat mənim dükanımı yarar. Mən bilirəm bu camaatı! Ş ə r m i s a r b ə y. Qərəz, adam gərək insaflı olsun. Əgər mən günahkaramsa, sən də günahkarsan, o da günahkardır. O biri də günahkardır.... Dünyada günahsız adam yox dur. H a c ı. Bəs, günahı da savab yuyar! Odur mən bir günah buraxıramsa da iki savab edirəm. Çox vaxt üç rükət axşam namazı əvəzinə mən qəsdən dörd rükət qılıram ki, biri də artıq olsun. İndi o artıq rükətin savabı bir köpükdən hesab olunsa, gör onun pulu hara vurar?
__________________Milli Kitabxana___________________ 394
Q a t i l. Əşi, vallah, öldürdüklərim adamların hamısının qanı mənim üçün dəryaca günah olsa da, bir adam öldürmüşəm ki, onun savabı hamısını yuyub aparar.
Məlun oğlu Qara Vəlini deyirəm ey, deyirlər istəyirmiş babi olsun! Ş ə r m i s a r b ə y. Canım, günah eləmək bir günah, günahı da danmaq iki günah. Hamısından yaxşısı budur ki, şək-şübhədə və qorxuda qalınca, duraq burdan gedək axundun yanına, öz əhvalatımızı ona söyləyək və hər nə lazımdır, ona verək, baxsın, görsün hərgah günahımız savabımızdan çoxdursa, o halda bundan sonra başlayaq ulduz yerə düşənə qədər ibadətə məşğul olaq. Elə ki, ulduz gəlib bizdən ötdü getdi, yenə də öz işimizdə davam edərik. H a c ı və Q a t i l. Çox əcəb, artıq danışmaq nə lazım, gedək axundun yanına.
A t a (təkcə). Kordur yurdum! Kor, kor! O günə daş düşeydi ki, mən evləndim. O günə ildırım düşeydi ki, mən belə nəslə rast gəldim! Kaş heç əvvəldən məni evləndirməyəydilər. A r v a d (daxil olur). A, kişi, yenə nə var öz-özünə söylənirsən? A t a. Kəs səsini, kəs! O günü olmayaydı ki, sən mənə düçar olub mənim üçün bala doğmadın, bir bəla doğdun! A r v a d. Axı yenə bir de görüm nə olubdur, balam sənə nə eləyibdir? A t a. Nə olacaq? Laməzhəb oğlun məni soymaq istəyir! A r v a d. Neyçün, məgər quldurdur? A t a. Quldurdan da pisdir! Bayaq evdə namaz qıldığım yerdə adam göndərib ki, filan yerdə yığılıb qiraətxana açırıq, tez on manat pul versin. Acığımdan namazı da alayarımçıq qılıb, indiyə qədər acığımı soyuda bilmirəm.... Vay, kor olan yurdum! A r v a d. Belə, təqsir sənin özündədir! Kim sənə dedi ki, oğlunu dərsə qoy? Mən min dəfə sənə dedim ki, kişi, uşağımı xarab eləmə, məktəbdə min cür biclik öyrənər, sən qulaq asmadın!
__________________Milli Kitabxana___________________ 395
A t a. Əşi, allah sənin qardaşına lənət eləsin ki, mən boyda yekə kişini yoldan çıxartdı, zorla gədəni aparıb məktəbə qoydu, yoxsa mən olam, uşaq oxudam ki, axırda da belə laməzhəb ola? Hər gah oxutmaq istəsəydim, İrana göndərərdim ki, gedib tələbə olub gəlsin. Mən heç yerli-dibli oxutmaq istəmirdim. Hər nə başıma bəla gəlirsə, səndən və sənin qohumlarından gəlir. Allah sizin nəslinizi üzsün? A r v a d. Yaxşı, pul verdin, yoxsa yox? A t a. Lənət şeytana də! Ay heyvan nəslindən əmələ gəlmiş, mən xəzinəçiyəm? O ğ u l (daxil olur). Yaxşı, pul vermədiyin bəs deyil, birdə göndərdiyim adamı söyürsən, o da gəlib xalqın içində mənə deyir ki, atan məni söydü, qovdu, mən də xalqdan xəcalət oluram. A r v a d. Doğru deyir, pul vermədin-vermədin, daha nə söyürsən? A t a. Arvad, arvad! Ey məluni-xəsərətdünya! İndicə sən mənə tərəf dəyildin? İndi oğlunu görüb o tərəfə dönürsən, ay bimürvət? Sən o dünyada ruzi-məhşərdə nə cavab verəcəksən? O ğ u l. Cavab verəcəkdir ki, ərim məni söyürdü! A t a. Oğul, sən hər nə desən de, amma mənim dinimə, məzhəbimə sataşma. O ğ u l. Mən din və məzhəbə sataşmıram. Ancaq onu deyirəm ki, hərgah sən o dünyada anamdan şikayət etsən, o da səndən edəcəkdir! A t a. Deməli, sənin sözündən bu çıxır ki, heç o dünya yerli-dibli yoxdur? Bilirəm, bilirəm nə deyirsən, eşşək deyiləm, anlayıram.
A r v a d. Oğul, başına dönüm, sən o cürə şeylərə sataşma, dilim qurusun, gözün tutular.... O ğ u l. Ay ana, məgər mən burda dinə bir pis söz dedim? Deyirəm ki, hərgah o dünyada.... A t a. Görürsən, arvad? "Hərgah o dünyada", yəni "əgər o dünya varsa" -- demək istiyir! Əstəğfürullah rəbbivə əttövbə ileyh! Bari pərvərdigar, sən mənim günahımdan keç! Mən yazığam, bu cürə nacins ucundan məni cəhənnəm oduna yandırma. O ğ u l. Ey on manat, sənsən bu kişini belə danışdıran! A t a. Əstəğfürulla rəbbi və təbəileyh. Arvad, pambıq gətir qulaqlarıma tıxıyım və bu cürə küfr sözləri eşitməyim. Bu laməzhəb deyir ki, məni danışdıran puldur, yəni pul allahdır. Ay camaat, bu cürə küfrü mən heç yerdə eşitməmişdim. Bu müşikdir, pulu allaha şərik bilir. Yüklə 5,8 Mb. Dostları ilə paylaş:
|