Yer tuzishning ilmiy asoslari

3. Yer tuzishning davlat maqomi.
Davlatimiz yer tuzum i asosini yerning xalqimiz hayoti va faoiiyati 
asosi sifatidagi m aqom i tashkil etadi; unga fuqarolar, davlat, shirkat 
va jam oa korxonalari, muassasalar va tashkilotlar qonunga mos tarzda 
egalik qilishadi va undan foydalanishadi.
D avlat yer to £g‘ri ishlanishidan, uning unum dorlik xususiyatlari 
va boshqa foydali sifatlari to ‘xtovsiz yaxshilanishidan, h ar bir gektar 
qishloq xo‘jalik yeri iloji boricha k o ‘p m ahsulot berishidan, butun 
yer fondim iz va h a r bir ayrim yer uchastkasidan m am lakatim iz 
xalq xo‘jaligi, uning barcha tarmoqlari rivojlanishini ta ’minlab, oqilona 
f o y d a la n is h d a n m a n f a a td o r . B u m a s a la n i y e c h is h u c h u n
iq tiso d iy o tn in g obyektiv ta la b larin i k o ‘rsatadigan, harakatdagi

---

huquqiy m e’yorlarga mos davlatning yer siyosatini amalga oshiruvchi 
yer tuzish organlari tashkil etiladi.
Davlat yer tuzish organlari orqali va yer tuzish tadbirlari vositasida 
yerni xalq boyligi sifatid a h im o y a qiladi, y e rd an foydalanish 
shakllarini, ulardan eng ilg‘orlarini rivojlantirib va rag‘batlantirib, 
belgilaydi; uni xalq xo'jaligi tarm oqlari orasida taqsimlaydi; yangi 
yer egaliklarini va y erdan fo y d alan u v ch ilarn i tash k il etad i va 
mavjudlarini tartibga soladi; yerdan ishlab chiqarish vositasi sifatida 
jam iy atn in g iqtisodiy rivojlanishi m aqsadlariga erishish uch u n
foydalanishni tashkil etib, qishloq xo'jalik korxonalari hududlarini 
luzadi. Davlat shu m aqsadlarga mos ravishda qonunlar va m e’yoriy 
hujjatlar chiqaradi, ular asosida yer tuzish ishlari bajariladi; ularga 
qat’iy rioya qilish barcha korxonalar va tashkilotlar uchun majburiydir.
Yer tuzishning davlat m aqom i o ‘z ifodasini quyidagilarda topadi:
* davlat m am lakatning tashqi chegaralari ichidagi butun hududi 
uzra suverenitetni amalga oshiradi;
* yer tuzish davlat chiqargan qonunlarga asoslanadi va ularni 
amaliy bajarishga qaratilgan;
* yer tuzish organlari davlat tom onidan tashkil etiladi, uning 
nazorati ostida b o ia d i va davlatning yer siyosatini o ‘tkazishga 
m ajburdirlar; 
! 
:i :i
* yerlarni m ulkdorlar va yerdan foydalanuvchilarga berish va 
rasm iylashtirish davlat hokim iyati organlari to m o n id an am alga 
oshiriladi;
* yer tuzish (loyiha-qidiruv, tasvirga olish va izlanish ishlarini 
qo ‘shib) asosan budjet m ab lag lari hisobiga o ‘tkaziladi.
Shunday qilib, yer tuzish yordam ida davlat yerga egalik qilish, 
fo y d alan ish va ta s a rr u f etish n in g q o n u n iy m e ’yorlari asosida 
m am lakatda yerdan oqilona foydalanishni va uni m uhofaza qilishni 
tashkil etadi.
4. Yer