Genealoji TƏHLİLİ (Azərbaycan tatlarının dilinin materialları əsasında)

107
Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Azqun -  azğın Azmiş 
birə -  azmış Azmiş birən 
-  azmaq Azmiş soxtən -  
azdırmaq
Azullo-əzillo -  ordan-burdan 
Azunsəri -  o başdan
B
Badə /bədə -  sonra 
Badələrəm ki -  sonrasıda ki 
Badi -  hind toyuğu 
Bafo -  vəfa Bafolı -  
vəfalı Bagəstən -  
qayıtmaq Bağala -  
böyürtkən
Bağala xırsi -  qırmızı böyürtkən
Bağır -  başqa,  savayı
Bağişləmiş soxtən -  bağışlamaq
Baxt -  bəxt
Baxş -  bəxşiş, hədiyyə
Baxş soxtan -  bağışlamaq
Bakardən -  açmaq
Balbali -  camış balası
Balustun -  dirək
Balnisə -  xəstəxana
Bambazi -  pamazı (parça növü)
Bar -  yük
Bar saxtən -  yükləmək, vurmaq,
tutmaq
Bara -  orada
Baranqu -  badımcan

---

108
Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Baristən -  yağmaq Barunda -  
şumlanmış Barundan -  
şumlamaq Barunda soxtən -  
şumlatmaq
Basənis soxtən -  basmış, basmaq
Basta -  bağlı
Bastan -  bağlamaq
Basta soxtan -  bağlatdırmaq
Başburt -  pasport
Başçi -  başçı
Başçi birən -  başçı olmaq
Başçigəri -  başçılıq
Başçigəri soxtən -  başçılıq etmək
Başirən -  minmək (ata)
Başkun/böşgü -  olsun, eybi yoxdur,
eyb  etməz
Başlamış birən -  başlamaq 
Batan/bətən -  demək 
Batmiş birə -  batmış 
Batmış birən -  batmaq 
Baydəq/beydoğ -  bayraq 
Bazargəri -  bazarlıq 
Bazari -  bazarlıq 
Bazu -  əl
Beançi -  niyə, nə üçün, nəyə görə 
Berixtən -  qaçmaq 
Bey -  bu
Beybut -  xəncər, behbud (arx.) 
Beyistan -  donmaq 
Beyki -  kimin üçün, kimə 
Beyquş -  bayquş

---

109
Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Bə -  istiqamət bildirən önqoşma 
Bəcə -  hara
Bəçəxor -  uşaqlıqda şiş,ur 
Bədbaxt -  bədbəxt 
Bədbəxti -  bədbəxtlik 
Bədbaxtgəri -  bədbəxtçilik 
Bədək -  tısbağa 
Bədmozoli -  bədbəxlik 
Bədgimon -  bədgüman 
Bədgimun biran -  bədgüman olmaq 
Bədhisob -  haqq-hesabsız,
bədhesab
Bədnom -  bədnam
Bədnom biran -  bədnam (biabır) olmaq, biabırçılıq
Bədnomgəri -  bədnamçılıq
Bədnom soxtan -  bədnam etmək
Bəhərfürüş -  meyvəsatan
Bəhs -  bəhs
Bəhs soxtan -  bəhs etmək 
Bəhüraz -  onunla 
Bəlalə -  baldıran 
Bələgün -  ot adı 
Bəli -  gilas 
Bəlidor -  gilas ağacı
Bəməl amarən -  əmələ gəlmək, böyümək
Bəminkə -  ortasında
Bənd biran -  ilişmək, bənd olmaq
Bəndənə -  bəndəm
Bənd soxtan -  ilişdirmək, bənd etmək
Bənguftən -  götürmək
Bənqəstən -  salmaq

---

Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Bənqəstə -  salınmış
Bənqəstə soxtən -  saldırmaq
Bənno -  bənna
Bənnogəri -  bənnaçılıq
Bənövşe pəşmuna qafar -  bənövşə gülü
Bə pusa -  geridə,  arxada,  dalda
Bəpüşö -  öndə,  qabaqda, irəlidə
Bərbod -  bərbad
Bərbod birə -  bərbad olunmuş
Bərbod soxtən -  bərbad etmək,  dağıtmaq
Bərdan -  aparmaq
Bərdəgor -  aparan
Bərdə soxtan -  apartdırmaq
Bərey/bərə -  üçün
Bəmi -  borni
Bərq -  ildırım, bərq
Bərobər -  bərabər
Bərobər biran -  bərabər olmaq
Bərobəri/bərobərgəri -  bərabərlik
Bərobərsizi -  bərabərsizlik
Bəsər amaran -  başa gəlmək
Bəsti -  güyüm,  səhəng
Bəyəm -  məgər, bəyəm (dan.)
Bəyən -  bəyənmə 
Bəyən birə -  bəyənilmiş 
Bəyən soxtan -  bəyənmək 
Bəzənmiş soxtan -  bəzəmək 
Bəzəmiş biran -  bəzənmək 
Bəzəy birə/dora -  bəzədilmiş 
Bəzəy dora -  bəzənmiş 
Bəzəy doran -  bəzəmək

---

Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Bəziro  -   aşağıda 
Bibinə  -   çimdik 
Bic -  bic 
Bici -  biclik
Biehtiyotgəri -  ehtiyatsızlıq
Bicigəri -  biclik
Bicö -  hədər
Bicöyi -  əvəzinə
Bih -  heyva
Bihdor -  heyva ağacı
Bihərəkət -  hərəkətsiz
Bihəyo -  həyasız, abırsız
Bihişt -  behişt,  cənnət
Bihin -  heyvalı
Bıho -  baha
Bihöl -  halsız
Bihüş -  huşsuz
Bihüş biran -  huşunu itirmək 
Bihüşdori -  behuşdarı 
Bıxoğ -  buxaq 
Biinsof -  biinsaf, insafsız 
Bıqədi -  arasında 
Bikef -  kefsiz 
Bikefgəri -  kefsizlik 
Bikəs -  gözsüz, kor 
Bikor -  bekar 
Bikorgəri -  bekarçılıq 
Bikori -  bekarlıq 
Bil -  qoy (ədat)
Bildirmiş saxtən -  bildirmək 
Bilinc -  yaba

---

Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Bilind -  hündür
Bilindi -  hündürlük
Bilmə -  boşqab
Bıloystan -  çalxamaq
Binə -  əsas, təməl, binə, bünövrə
Binə nohran -  əsasını, bünövrəsini,
təməlini qoymaq
Binəli -  əsaslı, təməlli Binəsiz
-  əsassız, təməlsiz Binəgüşi -
şillə,  qulaqburması Binəhrə -
ayaqyalın
Binəkor -  yerqazan 
Bimənö -  mənasız
Bin -  bu
Birargil -  dost 
Birargili -  dostluq 
Biran -  olmaq, baş vermək 
Birar -  qardaş 
Birarle -  qardaşcığaz 
Birc -  qaş 
Birə -  olmuş
Birəhm -  rəhmsiz, birəhm
Birəğ -  ildırım
Birəgor -  olan
Birən -  olmaq
Birinc -  düyü
Birincin -  düyülü
Biriştan -  bişmək
Biriştəni -  bişməli
Biriştə -  bişmiş
Biriştə soxtan -  bişirtdirmək

---