Guide on Article 6 : Right to a fair trial (civil limb) aze
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Nümunələr: presedent hüququ çoxsaylı halları əhatə edir, o cümlədən
K ONVENSIYANIN 6- CI MADDƏSI ÜZRƏ TƏLIMAT – MÜLKI HÜQUQI ASPEKT
məhkəmənin sərəncamında olan sənədləri öz təşəbbüsü ilə açıqlaması tələb olunur. Buna görə də, ərizəçinin müvafiq sənədlərin açıqlanmamasından şikayət edib-etməməsi və ya işin materiallarına çatımı əldə etmək üçün təşəbbüsü öz üzərinə götürməsi əhəmiyyət kəsb etmir (
, § 42). Sadəcə ərizəçinin işin materialları ilə tanış olmaq və nüsxələrini əldə etmək imkanı özlüyündə yetərli təminat deyil ( Göç Türkiyəyə qarşı [BP],
§ 57). 176. İnzibati orqanların öhdəlikləri: Apellyasiya şikayəti verən şəxsin zərurət olduqda sənədlərin açıqlanması proseduru vasitəsilə, inzibati orqanların sərəncamında olan müvafiq sənədlərə çatımı olmalıdır ( McGinley və Egan Birləşmiş Krallığa qarşı , §§ 86 və 90). Cavabdeh Dövlət, üzrlü səbəb olmadan, sərəncamında olan və ərizəçilərinn iddialarının müdafiəsinə köməkola biləcək sənədlərin əldə olunmasına mane olarsa və ya bu sənədlərin mövcudluğunu yalandan inkar edərsə, bu, 6-cı Maddənin 1-ci bəndini pozmaqla ədalətli məhkəmə araşdırmasından imtina edilməsi təsirinə malik olacaq (yenə orada.). 177. Məhkəmə prosesinin bütövlükdə qiymətləndirilməsi: prosesin ədalətli olub-olmaması onu bütövlükdə təhlil etməklə müəyyən olunur ( Ankerl İsveçrəyə qarşı , § 38;
Centro Europa 7 S.R.L. və di Stefano İtaliyaya qarşı [BP], § 197). 178. Nəticə etibarilə, məhkəmə prosesinin ədalətlililiyi ilə bağlı istənilən nöqsan müəyyən şərtlər daxilində daha sonraki mərhələdə, ya eyni məhkəmə ( Helle Finlandiyaya qarşı ,§ 54) və yaxud yuxarı məhkəmə tərəfindən aradan qaldırıla bilər ( Schuler-Zgraggen İsveçrəyə qarşı , § 52; əksi Albert və Le Compte Belçikaya qarşı , § 36;
Feldbrugge Hollandiyaya qarşı , §§ 45-46). 179. İstənilən halda, əgər nöqsana yuxarı instansiya məhkəməsində yol verilibsə - məsələn bu məhkəmənin gəldiyi nəticələrdən sonradan şikayət etmək imkanı yoxdursa - ədalətli məhkəmə araşdırması hüququ pozulmuş olur (
, §§ 65-
67). 180. Prosessual səhv ancaq o halda aradan qaldırıla bilər ki, sözügedən qərar tam yurisdiksiyaya malik olan və 6-cı Maddənin 1-ci bəndinin tələb etdiyi təminatları təqdim edən müstəqil məhkəmə orqanının nəzarətinə məruz qalsın. Bu məsələlərə baxılması apellyasiya məhkəməsinin səlahiyyətlərinin dairəsinə daxildir və işin halları işığında araşdırılır ( Obermeier Avstriyaya qarşı , § 70).
13
181. Ədalətli məhkəmə araşdırması təminatlarını təmin etməyən əvvəlki qərarlar: bu cür işlərdə ərizəçi işi tam yurisdiksiyaya malik olan və 6-cı Maddənin 1-ci bəndinin tələb etdiyi təminatları təmin edən müstəqil məhkəmə qarşısında qaldırmaq üçün hüquqi müdafiə vasitəsinə malik idisə, pozuntusu barədə məsələ qalxmır (
, §§ 53-58; British-American Tobacco Company Ltd Hollandiyaya qarşı , § 78). Əhəmiyyətli olan kifayət qədər təminatlar təmin edən bu cür hüquqi müdafiə vasitəsinin mövcud olmasıdır (
, § 62). 182. Apellyasiya məhkəmələrində işə baxılması: 6-cı Maddənin 1-ci bəndi Razılığa gələn Dövlətləri apellyasiya məhkəmələri və ya kassasiya məhkəmələri qurmağa məcbur etmir; lakin bu cür məhkəmələr mövcud olduğu halda, Dövlət bu məhkəmələr qarşısında tərəflərin 6-cı Maddənin 1-ci bəndində nəzərdə tutulan əsas təminatlardan yararlanmasını təmin etməlidir ( Andrejeva Latviyaya qarşı [BP], § 97). Bununla belə, 6-cı Maddənin 1-ci bəndinin yuxarı instansiya məhkəmələrində proseslərə tətbiqi üsulu sözügedən məhkəmə proseslərinin fərdi xüsusiyyətlərindən asılıdır; daxili hüquq sistemində bütün məhkəmə prosesi və apellyasiya məhkəməsinin (
, § 31) və ya kassasiya məhkəməsinin oynadığı rol nəzərə alınmalıdır
( Levages Prestations Services Fransaya qarşı , §§ 44-45; K.D.B. Hollandiyaya qarşı , § 41). 13 . Həmçinin Tam yurisdiksiyaya malik olan məhkəmə tərəfindən işə yenidən baxılması bölməsinə baxın. 36/71
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi K ONVENSIYANIN 6- CI MADDƏSI ÜZRƏ TƏLIMAT – MÜLKI HÜQUQI ASPEKT
ilə məhdudlaşan xüsusi rolu nəzərə alsaq, işə yenidən baxılma daha formal ola bilər ( Levages Prestations Services Fransaya qarşı , §§ 48). Kassasiya Məhkəməsində ixtisaslaşmış vəkillə təmsil olunmaq tələbi özlüyündə 6-cı Maddəyə zidd deyil (
(qərardad); Tabor Polşaya qarşı , § 42).
184. Məhdudiyyətlər: ümumi qaydaya görə faktlar milli məhkəmələr tərəfindən qiymətləndirilir: Məhkəmənin rolu milli məhkəmələr tərəfindən həyata keçirilən faktların qiymətləndirilməsinin özünün qiymətləndirməsi ilə əvəz etmək deyil ( Dombo Beheer B.V. Hollandiyaya qarşı , § 31). 14 Bundan əlavə, ərizəçilər işə aid olduğunu hesab etdikləri arqumentlərini təqdim etmək hüququna malik olsalar da, 6-cı Maddənin 1-ci bəndi proses iştirakçısına müsbət nəticəyə dair təminat vermir ( Andronicou və Constantinou Kiprə qarşı , § 201). 185. Xarici əlamətlər nəzəriyyəsi: Məhkəmə ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsində xarici əlamətlərin əhəmiyyətini vurğulamışdır; onlar proseslərin ədalətliliyinin aşkar olmasının təmin edilməsi üçün əhəmiyyətlidir. Bununla belə, Məhkəmə həmçinin aydınlaşdırdı ki, maraqlı şəxslərin fikirləri özlüyündə həlledici deyil; məhkəmə araşdırmasının ədalətliliyi ilə bağlı şəxslərin şübhələri obyektiv şəkildə əsaslandırılmalıdır (
, § 32). Məhz bu səbəbdən məhkəmələrin işi necə həll etdiklərini araşdırmaq lazımdır. 186. Ali Məhkəmələr tərəfindən baxılan digər işlər üzrə Məhkəmə qeyd etdi ki, ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsinə münasibətdə ictimaiyyətin artan həssaslığı məhkəmə araşdırmasının xarici əlamətlərinə verilən əhəmiyyətin artmasını əsaslandırmışdı (
[BP], § 82; Martinie Fransaya qarşı [BP], § 53; Menchinskaya Rusiyaya qarşı , § 32). Məhkəmə bu işlərdə xarici əlamətlərinin əhəmiyyətini qeyd etdi (həmçinin bax Vermeulen Belçikaya qarşı , § 34;
Lobo Machado Portuqaliyaya qarşı , § 32). 187. Məhkəmə təcrübəsi: daxili hüquq qaydasının reallığını nəzərə alaraq, Məhkəmə daxili qanunvericiliyin 6-cı Maddənin 1-ci bəndinə uyğunluğu məsələsini araşdırarkən həmişə məhkəmə təcrübəsinə müəyyən əhəmiyyət vermişdir (
, § 42; Gorou Yunanıstana qarşı (№ 2) [BP] § 32). Belə ki, tərəflərin ədalətli məhkəmə araşdırması hüquqlarına əməl edilməsinin qiymətləndirilməsi zamanı işin ümumi faktiki və hüquqi əsası nəzərə alınmalıdır ( Stankiewicz Polşaya qarşı , § 70). 188. Dövlət orqanları milli təhlükəsizlik və ya terrorizm məsələləri ilə bağlı məhkəmələrin
fərdin prossesual hüquqlarını eyni zamanda təmin edə biləcək üsullar mövcuddur ( Dağtekin və digərləri Türkiyəyə qarşı , § 34). 189. Proseslərin nəticələrindən müstəqillik prinsipi: 6-cı Maddənin 1-ci bəndinin prossesual təminatları yalnız milli məhkəmələrdə uduzan tərəfə deyil, bütün proses iştirakçılarına tətbiq edilir (
Nümunələr: presedent hüququ çoxsaylı halları əhatə edir, o cümlədən: 190. Məhkəmə tərəfindən apellyasiya məhkəməsinin qərarına təsir göstərməsi məqsədilə təqdim olunan müşahidələr: tərəflər məhkəməyə faktiki təsirindən asılı olmayaraq, müşahidələrə öz şərhlərini təqdim etmək imkanına malik olmalıdırlar, hətta baxmayaraq ki, bu müşahidələr apellyasiya məhkəməsinin (
, §§ 26-32) və ya Strasburq Məhkəməsində cavabdeh Hökumətin nümayəndəsinin (
, § 42) fikrinə görə mübahisələndirilən qərarda nəzərdə tutulmayan hər hansı faktları və ya arqumentləri təqdim etmir. 14 . Dördüncü instansiya bölməsinə baxın. 37/71
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi Yüklə 1,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|