Guide on Article 6 : Right to a fair trial (civil limb) aze
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
K ONVENSIYANIN 6- CI MADDƏSI ÜZRƏ TƏLIMAT – MÜLKI HÜQUQI ASPEKT
məhkəmənin müvafiq məsələyə baxmaqdan imtina etməsi müəyyən hallarda, məhkəmə araşdırmasının ədalətliliyini poza bilər ( Ullens de Schooten və Rezabek Belçikaya qarşı , §§ 57-67, sonraki istinadlar ilə). Belə imtina aşağıdakı hallarda əsassız hesab olunur: - tətbiq edilən qaydalar işə ilkin baxılması prinsipindən hər hansı istisnaya və ya ona alternativlərə icazə verməməsinə baxmayaraq imtina olunmuşdursa; - imtina qaydalarda nəzərdə tutulmayan digər səbəblərə əsaslanırsa; - və ya imtina bu qaydalara uyğun olaraq müvafiq qaydada əsaslandırılmayıbsa.
192. 6-cı Maddənin 1-ci bəndi bu səbəbdən işin yerli məhkəmə tərəfindən Avropa İttifaqının Ədalət Məhkəməsinə göndərmək hüququna təminat vermir ( Dotta İtaliyaya qarşı
(qərardad)). Yuxarıda istinad edilən presedent hüququnu tətbiq edərkən, Məhkəmə imtinanın əsassız olub-olmadığını araşdırır (
(qərardad)). 193. Yerli məhkəmə təcrübəsində dəyişikliklər: hüquqi müəyyənlik tələbi və legitim gözləntilərin qorunması müəyyən olunmuş məhkəmə təcrübəsinə hüququ daxil etmir (
, § 74). Presedent hüququnun inkişafı özlüyündə ədalət mühakiməsinin lazımi qaydada həyata keçirilməsinə zidd deyil, belə ki, dinamik və təkmilləşdirici yanaşmanın olmaması istənilən islahatların və irəliləyişlərin qarşısını alır ( Atanasovski "Keçmiş Yuqoslaviya Respublikası Makedoniyaya" qarşı , § 38). Bu qərarda Məhkəmə qət etdi ki, ümumi qəbul edilmiş məhkəmə təcrübəsinin mövcudluğu Ali Məhkəmənin üzərinə presedent hüququndan yayınmaya əsas verən səbəbləri daha detallı şəkildə bildirmək öhdəliyi qoyur, əks təqdirdə şəxsin əsaslandırılmış məhkəmə qərarına malik olmaq pozulmuş olar. Bəzi hallarda həllini gözləyən mülki işlərə təsir edən yerli məhkəmə təcrübəsindəki dəyişikliklər Konvensiyanı poza bilər (
, §§ 32-34). 194. Presedent hüququnda fikir ayrılılıqları ilə bağlı Məhkəmə məhkəmələrin təcrübəsində sistemliliyi və presedent hüququnun vahidliyini təmin etmək üçün mexanizmlərin yaradılmasının vacibliyini vurğulayıb (
edə bilər və presedent hüququnun mübahisəli olduğu müddətlərdə, hüquqi müəyyənlik prinsipinə xələl gətirmədən dözümlülük nümayiş etdirilə bilər (
[BP], § 83; Albu və digərləri Rumıniyaya qarşı , §§ 36 və 40-43). 15
minməsi: Məhkəmə Dövlətin tərəf olduğu iş üzrə mübahisənin məhkəmələr tərəfindən həll olunmasına təsir edən qanunvericiliyin retrospektiv tətbiqinə xas olan təhlükəni xüsusilə vurğulayır, bura həllini gözləyən iddianın qazanılmasını mümkünsüz edən təsir də daxildir. Bu cür tədbirləri əsaslandıran istənilən səbəblər yaxından araşdırılmalıdır ( National & Provincial Building Society, Leeds Permanent Building Society və Yorkshire Building Society Birləşmiş Krallığa qarşı , § 112). Prinsipcə, qanunvericilik orqanına mövcud qanunvericiliyə uyğun olaraq yaranan hüquqları tənzimləmək üçün mülki məsələlər üzrə yeni retrospektiv müddəlar qəbul etməyə heç nə mane olmur. Buna baxmayaraq, 6-cı Maddə qanunvericilik orqanlarının mübahisənin məhkəmə qaydasında həllinə təsir etmək məqsədilə ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsinə müdaxilə etməsini qadağan edir – "ümumi maraqları ifadə edən məcburedici səbəblər" istisna təşkil edir ( Zielinski və Pradal və Gonzalez və digərləri Fransaya qarşı [BP], § 57; Scordino İtaliyaya qarşı (№ 1) [BP], § 126). Məhkəmə məsələn, aşağıdakılara münasibətdə pozuntular müəyyən etmişdi: - Dövlətin tərəf olduğu məhkəmə prosesinin doqquz il davam etdiyi və ərizəçilər əlində Dövlət əleyhinə son və icra edilə bilən qərarı aldıqları bir vaxtda, işin qaçılmaz 15 . Həmçinin Dördüncü instansiya bölməsinə baxın. 38/71
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi K ONVENSIYANIN 6- CI MADDƏSI ÜZRƏ TƏLIMAT – MÜLKI HÜQUQI ASPEKT
müdaxilə ( Stran Greek Refineries və Stratis Andreadis Yunanıstana qarşı , §§ 49-50); - məhkəmə işinin qaçılmaz nəticəsini Dövlətin xeyrinə dəyişdirən qanun (
, [BP], § 59); - Kassasiya Məhkəməsi qarşısındakı prosesin əhəmiyyətli bir mərhələsində, mübahisənin mahiyyətində duran məsələni praktiki aspektdə həll edən və məhkəmə araşdırmasının davam etdirilməsini mənasız edən bir qanunun qəbul edilməsi (
); - məhkəmə prosesi zamanı qəbul edilən və icraatın nəticələrinə təsir edən qanuna subsidiar qaydada olsa belə əsaslanan apellyasiya məhkəməsinin qərarı (
, §§ 20-21).
Bununla belə, 6-cı Maddənin 1-ci bəndi hakimiyyət orqanlarının tərəf olduqları və həllini gözləyən məhkəmə proseslərinə istənilən müdaxiləsinə mane olan müddəa kimi şərh edilə bilməz. Digər işlərdə Məhkəmə hesab etmişdir ki, cavabdeh Dövlətin istinad etdiyi mülahizələr qanunun retroaktiv təsirinin əsaslandırılmasını tələb edən ictimai əhəmiyyət kəsb edən məcburedici motivlərə əsaslanmışdır ( National & Provincial Building Society, Leeds Permanent Building Society və Yorkshire Building Society Birləşmiş Krallığa qarşı , § 112; Forrer-Niedenthal Almaniyaya qarşı , § 64; OGIS-Institut Stanislas, OGEC Saint-Pie X və Blanche de Castille və digərləri Fransaya qarşı , §§ 71-72; EEG-Slachthuis Verbist Izegem Belçikaya qarşı (qərardad)). 196. Bu presedent hüquqi həmçinin dövlətin tərəf olmadığı lakin qanunvericilik səlahiyyətləri vasitəsilə prosesin gedişatını pozduğu məhkəmə işlərinə də tətbiq olunur (
, §§ 33-42). 197. Qanunvericilik tərəfindən müdaxilənin digər növləri: - Qanunlar məhkəmə prosesləri başlamadan öncə ( Organisation nationale des syndicats d’infirmiers libéraux (O.N.S.I.L.) Fransaya qarşı (qərardad)) və ya başa çatdıqdan sonra qəbul edilibsə, (
(qərardad)) 6-cı Maddənin pozuntusu barədə məsələ qalxmır; - Ümumi qanuniverciliyin qəbulu hətta davam edən məhkəmə proseslərinə faktiki olaraq yönəlməyibsə və beləliklə, hüququn aliliyi prinsipindən yan keçirsə, tərəflər üçün əlverişsiz ola bilər ( Gorraiz Lizarraga və digərləri İspaniyaya qarşı , § 72); - Qanun məhkəmə prosesinin davam etdiyi müddətdə, bu prosesə hər hansı təsir etmək niyyəti olmadan da qeyri-konstitusion elan edilə bilər ( Dolca Rumıniyaya qarşı
(qərardad)). 198. Ali Məhkəmədə "milli hüquqi xidmətinin müstəqil üzvü"nün müşahidələrinin tərəflərə açıqlanmaması (prokurorluq şöbəsinin üzvləri): Vermeulen Belçikaya qarşı ,
Orshoven Belçikaya qarşı ;
- Baş Prokuror/ Baş müvəkkil:
[BP];
Lobo Machado Portuqaliyaya qarşı – Dövlət komissarı: Kress Fransaya qarşı ;
[BP], və bu cür müşahidələrə cavab vermək
üzvlərinin bu kateqoriyası nə məhkəmə prosesində tərəf, nə də ki, hər hansı bir tərəfin müttəfiqi və ya rəqibi deyillər, lakin Məhkəmə müəyyən etmişdir ki, sözügedən vəzifəli şəxsin faktiki olaraq məhkəmə prosesində oynadığı rola və xüsusilə də onun təqdimatlarının məzmununa və nəticələrinə diqqət yetirilməlidir (
, § 31; Kress Fransaya qarşı [BP], § 71 son cümlə). 39/71
Yüklə 1,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|