Guliston davlat universiteti «Kimyo» kafedrasi Abduraxmonova O’. Q., Yettiboeva L. A

Nazorat savollari:

1. 
   Kaliy bixromat eritmasidagi xramning aniqlash o’anday bajariladi
   
2. 
   Kaliy bixromat eritmasidagi xromni aniqlash uchun qanday reaktivlar kerak
   
3. 
   Kaliy bixromat eritmasidagi xromni aniqlashda yana qanday usuldan foydalanish mumkin.
   

Kompleksimetriya
Kompleksimetriya usulida turlixil kompleks birikmalar xosil qiladigan moddalarni aniqlash mumkin. Kompleks hosil qiluvchi moddalarning turlariga ko’ra kompleksimetriya, merkurimetriya, ftorometriya va boshqa usullarga bo’linadi.bu usullar orasida koplleksonometrikusullar eng ko’p tarqalgan va ular boshqa usullarga ko’ra talaygina afzallikka ega. Bular qatoriga xosil bo’ladigan komplekslarning barqarorligi kompleksononlarning nisbatan afzonligi va eng muximi xafzizligi singarilar kiradi.


15-LABORATORIYA ISHI
Mavzu:Suvning umumiy qattiqligini kompleksonometrik usulda aniqlash
Ajratilgan vaqt-__ soat


Ishdan maqsad: Suvning tarkibidagi klassik va magniy tuzlarining mavjudligini hamda bu tuzlarning miqdorini kompleksanometrik usulda aniqlashdan iborat.
Kerakli asbob va reaktivlar:shtativ, 50 ml hajmli buyuretka, uchta konussimon kolba, ammoniyli buffer eritma, indicator-qora erioxrom, komplekson (trilon-b) ditillangan suv va analiz qilishi kerak bo’lgan suv.


Aniqlash tartibi:
Aniqlash vaqtidsa tekshirilayotgan suvga ammoniyli buffer eritma qo’shish bilan uning muhiti pH-10 ga yetkaziladi. Indikator sifatida qora erioxrom T qo’shiladi, u Ca²⁺ va Mg²⁺ ionlari bilan to’q qizil rangli, suvda eriydigan komlekslar hosil qiladi va eritma to’q qizil rangga kiradi
Aniqlangan aralashmadagi Ca ²⁺ va Mg²⁺ ning umumiy miqdori kompleksion III bilan titrlab aniqlanadi. Reaksiya quyidagicha boradi.
Ca²⁺ + HInd² = ( CaInd) ^- H⁺
Mg²⁺ + HInd²= (MgInd)^- H⁺
Hosil bo’lgan beqaror rangli komplekslar kompleksion III ta’sirida parchalanadi va ancha barqaror komplekslar hosil bo’ladi.
(CaInd)^-+ Na₂(H₂I) = Na² (CaI) + HInd^2- + H⁺
(MgInd) +Na₂[H₂I] = Na₂[MgI] + Hind^2- + H⁺
Ekvivalent nuqtasidan eritmaning to’q qizil rangi indicator anionlarining to’planishi natijasida ko’k tusga kiradi. Ayrim qo’shimchalar ishtirokida analizning borishi o’zgaradi. Masalan: Cu va Zn ionlari suvning qattiqligini komplekonometrik aniqlashga halal beradi. Shu sababli bu ionlar sulfidlar ko’rinishiga o’tkaziladi, Mn oksidlanib qolmasligi uchun esa guidrokilamin qo’shil `adi.hisoblashda quyidagi formuladan fodalaniladi:
K_H2O = 0,05*V * 1000/ VH₂O * Mg/ekv/L
H₂O -- Suvning mg ekv/l hisobidagi qattiqligi.
V -- kompleksion eritmasi III eritmasining berilgan suvni titrlash uchun sarflangan hajmi, ml.
H₂O --- Suvning titrlash uchun olingan hajmi, ml.