Güney azərbaycan
Yüklə 1,24 Mb. Pdf görüntüsü
|
9 həmin bayrağın altına pənah gətirməlidir. Biz təslim olmarıq, gedin, əlinizdən gələni əsirgəməyin”. 1927-ci ildə təĢkil edilmiĢ Ġran Kommunist partiyasının II qurultayında qəbul edilmiĢ qətnaməyə əsasən hər millətin tam müstəqilliyi, hətta mərkəzi hökumətdən ayrılmaq hüququna malik olduğu bildirilir. Partiyanın təsdiq etdiyi “Əməliyyat proqramı” adlı sənədin siyasi sahədəki bölməsində milli məsələnin qoyuluĢu və həlli barədə belə qeyd olunmuĢdur: “Ġran Kommunist firqəsi və Ġran məmləkəti tərkibində yaĢayan millətlərin tam azadlığı və hətta onların mərkəzdən ayrılması uğrunda mübarizə aparır. Bu Ģərtlə ki, o millətlərin zəhmətkeĢlərinin əksəriyyəti bu iĢə meyl göstərmiĢ olalar”. Ġran Kommunist partiyasının proqramında millətin zəhmətkeĢ təbəqəsi və zümrəsinin arzusu əsas tutulurdu. Əslində millətin azadlığı uğrunda mübarizədə milli burjua əsas rol oynayır. Ona görə də milləti müxtəlif təbəqələrə ayrımaq kökündən yanlıĢdır. Hazırda Güney Azərbaycanda ana dilində təhsil almaq hüququ uğrunda mübarizə ĢiddətlənmiĢdirsə, bunun həm varlı, həm yoxsul, həm zəhmətkeĢ təbəqəyə xeyri vardır. Özünü idarə etmək uğrunda gedən mübarizəyə də millətin bütün təbəqələri qoĢulur. Çünki onlar proletariat diktaturası deyil, öz müqəddəratını təyin etmək üçün bütöv bir millət ayağa qalxır. Ġran Xalq partiyası da 1942-ci ildə 5 maddədən ibarət qəbul etdiyi məramnaməsində milli məsələni proletar hegemonluğundan asılı etmiĢdir. Bu da proletar beynəlmiləlçiliyi Ģüarı ilə əlaqədar idi. Ġran Xalq partiyasının 1960-cı ildə qəbul etdiyi proqramda Ġranda milli və demokratik respublika yarandıqdan sonra ölkədə yaĢayan xalqların öz müqəddəratlarının təyin edilməsi qeyd edilmiĢdir. Bir sözlə, Ġran Xalq partiyası milli məsələnin həllini Ġranın istiqlaliyyəti uğrunda imperializmin zülm və qarətçiliyə qarĢı bütün Ġran xalqlarının birgə mübarizə Ģüarına tabe etmiĢdir. Guya Ġran istiqlaliyyət əldə etdikdə, demokratik cümhuriyyət rejimi bərqərar olduqdan sonra milli məsələ özü-özünə həll olunacaqdır. Sonralar XX əsrin 60-70-ci illərində Ġran Xalq partiyası milli məsələdə bir az da irəli gedərək qəbul etdiyi tezislərin V maddəsində belə Ģərh edilmiĢdir: “Ġran Xalq partiyası Ġranda yaĢayan bütün millətlərin, milli əqəliyyətlərin tam hüquq bərabərliyini və onların vahid vətən çərçivəsi daxilində Ġranın ərazi bütövlüyünün qorunması əsasında könüllü birləĢməsinin tərəfdarıdır. Belə bir məqsədə nail olmaq üçün milli zülmün kökünü kəsmək əsas Ģərt hesab olunur. Milli zülmün kökünü kəsmək məqsədinə nail olmaq yolu isə Ġrandakı məhrum millətlərin özünü idarə etməsini təmin etməkdən ibarətdir”. Ġran inqilabının qələbəsindən, Ģahlıq rejiminin devrilməsindən sonra da Ġran Xalq partiyası 1981-ci ildə Tehranda təĢkil edilmiĢ XVII geniĢ plenumunda Ġranda milli məsələnin qoyuluĢu və həllini Ġran inqilabının sabitləĢməsindən, 10 nailiyyətlərindən, möhkəmlənməsindən asılı edərək qəbul etdiyi məramnamədə milli məsələyə aid belə bir formula vermiĢdir: “Ġnqilabi yolla yıxılmıĢ irtica rejiminin siyasətindən doğmuĢ gerilikləri aradan qaldırmaq və fars olmayan bütün xalqların mədəni və özünü idarəetmə hüququnu tanımaq milli vəhdətin əsas dayaqlarından, ölkə istiqlaliyyətinin və ərazi bütövlüyünün ən mühüm əmanətlərindən biridir”. Deməli, hətta Ġran inqilabı qələbə çaldıqdan sonra da Ġran Xalq partiyası milli məsələyə daha yumĢaq yanaĢmıĢ, hər millətin tam müstəqilliyi, hətta mərkəzi hökumətdən ayrılıb milli muxtariyyət əldə etməsi hüququnu da ĠXP rəhbərliyində qeyri-azərbaycanlıların əksəriyyət təĢkil etməsi ilə əlaqədar idi. Sonralar Ġran Ġslam Cümhuriyyəti baĢçıları, xüsusilə bu yaxınlarda dünyasını dəyiĢmiĢ cəllad Sadıq Xalxali kürdlərin və bəlucların özünü idarəetmə hüquqları uğrunda apardıqları mübarizə hərəkatını qan dəryasında boğması ilə nəticələndi. Təbrizli Əli 1980-ci ildə Tehranda çap etdirdiyi “Dil və ədəbiyyat” kitabında haqlı olaraq yazmıĢdır: “Bir millət gərək niyə və nədən özünü unudub qonĢu ümidinə yaĢasın və ya öz dili ola-ola özgə dilini özünə qablaĢdırsın. Bunlardan baĢqa, bu qədər təcrübə, bu qədər acı-acı sınaqlar, bu qədər tarixlər boyu ədavət ilə yaĢamaqlar bu zatıqırığı tanımaq üçün bəs deyilmiĢ. Bunlar bizi qoyun kimi əldən-ələ keçiriblər. Fars Ģahı bizi təhvil verib fars vəzirinə, fars vəziri qaçıb bizi təhvil verib fars mollasına və fars axundu da ola bilər ki, bizi təhvil versin fars çerikinə və habelə o buna, bu ona. Çünki bunları ayrı Allah yaradıbdır”. “Quran”ın 90-cı surəsinin 9-cu ayəsində deyilir: “Biz (danıĢmaq üçün) insana dil, iki dodaq vermədikmi?” (Qurani-Kərim, Tehran, 1954, s.934). Allah- təala insana danıĢmaq üçün bir dil, iki dodaq veribdirsə, nə üçün 35 milyonluq azərbaycanlı öz ana dilində yazıb oxumaq, danıĢmaqdan məhrumdur. “Quran”da deyilmir ki, insana bir dil, iki dodaq vermiĢəm ki, məcburi olaraq fars dilində danıĢsın. Məhəmməd Peyğəmbərin ana dili ərəb dili olduğu üçün Allah-təala tərəfindən Qurani-Kərim əcəm dilində, hətta fars dilində deyil, ərəb dilində nazil oldu. Bu barədə Qurani-Kərimin “Məryəm” surəsinin (19-cu surə) 97-ci ayəsində deyilir: “Biz Quran həqiqətlərini yalnız sənin dilində asanlaĢdırdıq ki, onun həqiqətlərini dərk etsinlər” (Qurani-Kərim, Tehran, 1954, s.769). Həmçinin Quranın 16-cı surəsinin 103-cü ayəsində deyilir: “Bizə tam aydındır (kafirlər) deyirlər ki, Quranın möhtəvasını peyğəmbərə bəĢər övladı öyrədir. Halbuki, o bəĢərin dili əcəmidir və bu Quran tam aydın ərəb dilindədir”. BaĢqa sözlə bir yerə Allah-təalanın bir peyğəmbər göndərdiyi qeyd edilir. Qurani-Kərimin 13-cü surəsinin 4-cü ayəsində deyilir: “Biz etnik qrup arasına heç bir peyğəmbər göndərmədik, yalnız o etnik qrupun dilində (peyğəmbər göndərdik) ki, maarif və Allah ehkamlarını onlara bəyan etmiĢ olsun” (Qurani-Kərim, Tehran, 1354, s.369). Deməli, Allah-təala hər bir insan kütləsinin öz dilində ona Yüklə 1,24 Mb. Dostları ilə paylaş:
|