Bax bu idi Heydər Əliyevin Azərbaycan milli
təfəkkürünün,
elminin
yaşamasında,
tədqiqi
və
inkişafında özünəməxsus yeri və rolu olan Elmlər
Akademiyasına münasibəti. Bu, Azərbaycan xalqının
əsrlərdən bəri toplanmış elmi sərvətinin qorunması ilə
yanaşı əslində Azərbaycanın mövcudluğunu şərtləndirən
məhək sütunu olan möhtəşəm elmi bazanın gələcək
naminə yaşamasına əsl xidmət idi. Bu, Azərbaycançılığın,
elmi-dini, milli maarifçiliyin qorunmasına və inkişafına
əsl xidmət idi.
Bəli, müstəqil dövlətin dönməzliyini, sarsılmazlığını
daxilən azad, milli təfəkkürlü, milli ruhun qorunub
saxlanmasında maraqlı olan vətəndaş təmin edə bilər.
Fərdin vətəndaşa çevrilməsi mürəkkəb prosesdir. Əsl
vətəndaş mövqeyini milyonlarla nümunəyə, örnəyə
çevirən Böyük Öndərimiz azərbaycanlı obrazını dünyaya
təqdim etdi. Mənəvi dirçəliş sahəsində atılan hər bir
addım azərbaycanlı obrazının cilalanmasma xidmət etdi.
Şəxsiyyət fenomeninə çox qısqanclıqla yanaşan dünya bu
gün bu reallığı qəbul etmək zorundadır.
Dünyanın ixtiyar sahiblərini, siyasi elitasını təşkil edən
dövlət xadimlərinin bir qisminin böyük səxavətlə, bir
qisminin qısqanclıqla ümummilli liderimiz haqqında ifadə
etdikləri fikirlər, ürək sözləri, səmimi heyrət, təəccüb və
ehtiram Böyük Öndərimizə verilən qiymət, böyük
etirafdır.
Azərbaycan millətini və xalqını öz-özünə və bütün
dünyaya tanıtdıran insanın - Heydər Əliyevin Yeni
Azərbaycan Partiyasının 10 illiyinə həsr olunmuş yubiley
48
mərasimində iftixarla söylədikləri yaxşı yadımızdadır:
"Azərbaycanı sayırlar, bizə hörm ət edirlər, bizim lə
hesablaşırlar".
Bəlkə bu sözlər onun bütün ömrünü həsr etdiyi
məqsədlərin son nəticəsinin ifadəsi idi. Doğrudan da, çox
məğrurluqla deyilən bu sözlər hamımızda məsuliyyət
hissi yaradır. Onun yaratdığına, azacıq da olsa, xələl
gəlməməsi üçün hər birimiz çiynimizi bu böyük
məsuliyyətin altına verməliyik. Bu, hər şeydən öncə, həm
də hər bir azərbaycanlının müqəddəs vəzifəsi olmalıdır.
Çünki ən azı Heydər Əliyevin keçdiyi yol və tövsiyələr
bizi buna zövq və təşviq edir.
Heydər Əliyevin həyatı daim vəzifələrlə bağlı olub.
Vəzifə, təkcə kiminsə kimlərinsə üzərində göstəriş
vermək səlahiyyəti, hər hansı işin sahibi olmaq demək
deyildir. Bu, ilk növbədə xalqı üçün, vətəni üçün tarixi
vəzifəni yerinə yetirməkdir. Vəzifə, həmçinin ilk
növbədə, həm də tarixi məsuliyyət deməkdir. Vəzifə -
xalqa xidmət göstərmək üçün bir vasitədir. Xalqla ona
xidmət arasında vasitəçiliyi yalnız vəzifə kürsüsündə
axtaranlar, təbii ki, əsl məqsədlərini bu bəlağətli "şüarın"
içərisində gizlətməyə çalışırlar. Qeyd etmək lazımdır ki,
məhz Heydər Əliyev üçün siyasət, sözün əsl mənasında,
xalqa xidmət etmək vasitəsi idi.
Ümummilli liderimiz deyirdi: "Başqa m əsələlərdə
m ü x a lif olmaq olar. Ancaq bu m əsələdə - m illi-m ənəvi
dəyərlərim izin
qorunmasında
ham ım ız eyn i cür
düşünm əliyik və buna eyni səviyyədə əm ə! etm əliyik".
Siz bu fikirlərdə qiitbləşmə, siyasi tendensiya, niyyət tapa
49
bilməzsiniz. Burada söhbət azərbaycançılıqdan, milli
bütövlükdən, milli dəyərlərin qorunmasından, siyasi
mənsubiyyətin arxa plana keçirilib, milli özünüdərkin önə
gətirilməsindən gedir.
Azərbaycan liderinin milli mental düşüncə ilə bağlı
vaxtaşırı dediklərində həm də bir həyəcan notu var.
Böyük öndər çağdaş dünyada baş verən inteqrasiya
proseslərinin, qloballaşmanın qaçılmaz olduğunu deyirdi
və Azərbaycanın da sivil dünyanın bir kəsim inə
çevrildiyindən, təbii ki, həmin proseslərdən kənarda
qalmayacağını bildirirdi. Qloballaşma və inteqrasiya isə
özü ilə inkişaf, sosial dirçəliş, əmin-amanlıqla birgə total
əxlaq, qeyri-ənənəvi vərdişlər də gətirir ki, ümummilli
liderimiz də məhz bu prizmadan çıxış edərək qloballaşma
prosesində milli dəyərlərin, bizim xalqımıza xas olan
mənəvi sərvətlərin, mental düşüncənin və bütövlükdə
milli ənənənin qorunub saxlanmasını çox vacib hesab
edirdi. Xüsusilə qloballaşmanın əksərən qeyri-müsəlman
aləm indən, qərbdən gəldiyi bir dövrdə bu, ulu
öndərimizin uzaqgörənliyinin, sübuta ehtiyacı olmayan
müdrikliyinin bariz nümunəsi kimi fərəh doğurmaya
bilməz.
Heydər Əliyev umumxalq mənafeyinə xidmət edən
bütün m əsələlərdə əsl nümunə idi və məhz həmin
səbəbdən onun "ən böyük azərbaycanlı" adlandırılması
təkcə gələcək nəslin deyil, onun müasirlərinin də milli-
m ənəvi
m üstəvidə
örnək
götürəcəyi
ünvanın
göstəricisidir. Heydər Əliyevin həyat və fəaliyyətində
milli dəyərlərə örnək olacaq faktlar istənilən qədərdir. O
50
yerdə ki, ümummilli maraqlar var, o yerdə ki, milli-
mənəvi dəyərlərin müdafiəsi gərəkdir, orada ümummilli
liderimiz siyasəti milli maraqların qoruyucusuna çevirir,
ümumi mənafe naminə ən radikal opponentlərinə barış
təklif edir.
Heydər Əliyevin Azərbaycana qayıdışı xalqımızın
ümidinin qayıdışı idi. Bu qayıdış 1993-cü ilin yayında
xalqımızın təsəllisi oldu. 1993-cü ilin iyununda xalqın
səsinə
səs v erərək Bakıya g ələn , hakim iyyət
m əsuliyyətini
üzərinə
götürən
H eydər
Əliyev
A zərbaycanı növbəti dəfə milli, m ənəvi, ideoloji
parçalanmadan, bölünmədən xilas etdi.
Qərb dünyasının tanınmış mütəfəkkirlərindən biri
Ş.Monteskye hesab edirdi ki, insanlar çox şeylə - iqlim,
din, qanunlar, idarəetmə prinsipləri, keçmişin nümunələri,
əxlaqi prinsipləri, adətləri ilə idarə olunur, bütün bunlar
xalqın ümumi ruhunu təşkil edir. Məhz "xalqın ruhu"
xalqların ənənələrinin və adətlərinin, etnik şüurunun,
bütövlükdə etnosların həyat tərzinin, mentalitetinin
öyrənilməsində müstəsna rol oynayır. Bu istiqamətdə
tarixi şəxsiyyətlərin rolu danılmazdır. Heydər Əliyevin
fəaliyyəti bu baxımdan xüsusi mərhələ təşkil edir. Məhz
onun xidm ətləri sayəsində "xalqın ruhu" anlayışı
Azərbaycanda da siyasi anlamda gündəmə gətirildi.
Burada
1993-cü
il
oktyabrın
10-da Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin dövlət başçısı
kimi
fəaliyyətə başlaması ilə əlaqədar andiçmə
m ərasimində söylədiyi fikirlərdən bəzi məqamları
xatırlatmaq yerinə düşərdi:
51