ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 163
mənəvi xarakter daşıyırlar. Xarici aləmdə baş verən fəlakətlər
müasir insanın düşüncəsində və dəyərlər sistemindəki böhranı
əks etdirir”.
Moskva və Bütün Rusiyanın Patriarxı Kirill zamanın çağı-
rışlarına və qlobal problemlərə layiqincə cavab vermək üçün din
xadimlərinin də üzərinə böyük vəzifələr düşdüyünü vurğuladı,
onları daha fəal və konkret mövqe tutmağa çağırdı. O, bu ba-
xımdan dinlərarası dialoqu gücləndirməyin vacibliyini bildirdi.
Patriarx Kirill YUNESKO ilə də dini qurumların əlaqələrinin
genişləndirilməsinin mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyini dedi. O,
BMT yanında Dini Məşvərət Şurasının yaradılması və YU-
NESKO yanında dinlərarası dialoq üzrə yüksək səviyyəli Tə-
şəb büs Qrupunun fəaliyyətə başlamasının da bu yöndə əsaslı
tədbirlərdən olduğunu bildirdi. Moskva və Bütün Rusiyanın
Patriarxı Kirill ümumi amallar naminə tədbir iştirakçılarına
uğurlar arzuladı və Bakı Sammitinin dinlərarası dialoqa əsaslı
töh fələr verəcəyinə inamını ifadə etdi.
Türkiyənin Diyanət İşləri başqanı Əli Bardakoğlu dünya
di ni liderlərinin Bakı Sammitinin əhəmiyyətindən danışdı. O,
Sam mitin təşkilinə verdiyi dəstəyə görə Prezident İlham Əliyevə
tə şəkkür etdi və müasir Azərbaycanın gözəl mənzərəsi ilə bağlı
minnətdarlığını çatdırdı.
Əli Bardakoğlu dedi ki, indi dünyanın sülhə ehtiyacı vardır,
həm də dinlə bağlı dolğun məlumatların insanlara çatdırılması
da vacibdir. Bu baxımdan din adamları insanların qəlbində sev-
gi və sayğı yaratmalıdırlar. Əli Bardakoğlu dinlərarası dialoqun
genişləndirilməsinin zəruriliyindən danışaraq bildirdi ki, dinə
münasibət hər bir ölkənin gələcəyidir. Onun sözlərinə görə, din
azadlığı, onun doğru təlimi gələcəyin təməl prinsipi olmalıdır.
Yalnız bu, birgəyaşayışın vasitəsi ola bilər.
Ermənilərin baş Patriarx-katolikosu II Qaregin Sammitin
təşkilinə görə Azərbaycan hökumətinə təşəkkür etdi. O, etnik
münaqişələrin mövcudluğunun bir çox dini dəyərləri də təhlükə
altına saldığını dedi. Dinlərarası dialoqun bəşər mədəniyyətinin
xilasına xidmət etdiyini deyən erməni katolikosu azad və dinc
164 ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI:
həyata doğru getməyin vacib olduğunu diqqətə çatdırdı. II Qa-
regin Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həll olunması
üçün Ulu Tanrıya dua etdiklərini dedi və bildirdi ki, bu yolda
səylər davam etdiriləcəkdir.
YUNESKO-nun nümayəndəsi Bendev Badarç bildirdi ki,
Ba kı Sammitı dünyada bu baxımdan yeni platformaların əsasını
qo yacaqdır. Yeni istiqamətlərin yaranmasında isə dünyanın dini
li derlərinin böyük rolu vardır.
“Siz sülh yaradan şəxslərsiniz” deyən YUNESKO-nun nü-
ma yəndəsi təmsil etdiyi qurumun baş direktoru İrina Bokovanın
təbrik məktubunu Sammit iştirakçılarının diqqətinə çatdırdı.
Papa Şurasının Dinlərarası Dialoq üzrə nümayəndəsi, Kardi-
nal Jan Lui Taran isə Sammitin yüksək səviyyədə təşkilinə görə
Azərbaycan dövlətinin başçısına təşəkkür etdi. O, Poma Papası
XVI Benediktin salamlarını din xadimlərinə çatdırdı və bildirdi
ki, Papa da dini liderlərin bu təşəbbüsünü dəstəkləyir və Sammi-
tin işinə uğurlar arzulayır.
Jan Lui Taran dünyada dini icmalar arasında əlaqələrin sıx-
laşdırılmasının vacibliyini diqqətə çatdırdı, qeyd etdi ki, indi
dün yanın sülhə daha çox ehtiyacı vardır, sülhün əhəmiyyəti
gən c nəslə də öyrədilməlidir.
Ayətullah Məhəmməd Əli Təsxiri həzrətləri İslamın din lər ara-
sı dialoqu və bu çərçivədə din xadimləri arasında dialoqu dəs tək -
lədiyini dedi və dini liderlərin münaqişə regionlarında sülhün bər-
qərar olunmasına çalışmalarının vacib olduğunu diq qətə çatdırdı.
Mitropolit Nikitas Avropa ilə Asiya, Qərb ilə Şərq arasında
körpü rolunu oynayan Azərbaycanda müxtəlif dinlərin və mə-
dəniyyətlərin sülh şəraitində yaşadığını dedi. Mitropolit bildirdi
ki, indi dinlərarası münasibətlərdə dialoqun əhəmiyyətinin daha
çox artdığı bir vaxtda bu sahədə çalışan insanların sayının daha
çox olmasına ehtiyac vardır.
İslam Konfransı Təşkilatının nümayəndəsi, səfir Sadəddin
Tasib dedi ki, dünya dini liderlərinin Sammitinin Bakıda keçiril-
məsi tarixi hadisədir və bu, məsul şəxslərin bir araya gəlməsinə,
qar şılıqlı dəstəyin əldə olunmasına xidmət edir.
ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 165
Çexiya və Slovakiya patriarxı Xristofor dinə və ənənəvi
dəyərlərə qloballaşmanın təsirlərinin müzakirə olunması baxı-
mından Bakı Sammitinin əhəmiyyətini vurğulayaraq dedi ki, bu
sahədə inkişafa müxtəlif millətlərin və xalqların bir-birilərinə
xoş münasibətilə nail olmaq mümkündür.
Avropa Ravvinləri Konfransının nümayəndəsi Pinxas Qold-
şmidt Prezident İlham Əliyevin dəstəyi ilə keçirilən Sammitin
mü hüm nəticələrlə yadda qalacağına əmin olduğunu dedi.
Mitropolit Gerasim Bakı Sammitinin önəmli mövzuların
mü zakirəsi baxımından mühüm əhəmiyyət daşıdığını dedi və
bil dirdi ki, bu görüş qloballaşan dünyada mövcud olan mənfi
tə sirlərin aradan qaldırılması baxımından əhəmiyyətli olacaqdır.
Rusiya bütpərəstləri adından çıxış edən Sanjeylama Rimpo-
çet də tədbirin yüksək səviyyədə təşkilinə görə Azərbaycan hö-
ku mətinə təşəkkür etdi. O, dini liderlərin dünyada sülhün əldə
edil məsi baxımından mühüm səylər göstərməsinin vacib oldu-
ğunu diqqətə çatdırdı.
İSESKO-nun Baş direktoru Əbdüləziz bin Osman əl-
Tüveycri dini dözümlülüyü ilə diqqət çəkən Azərbaycanda belə
bir mötəbər tədbirin keçirilməsinə görə təşəkkür etdi. O dedi ki,
qlo ballaşma dövründə din və ənənəvi dəyərlər arasında mü na si-
bətlər pozulub. Həmin əlaqələrin yenidən bərpa olunmasına di ni
liderlər böyük töhfə verə bilərlər.
Fasilədən sonra dünya dini liderlərinin Bakı Sammiti işini
davam etdirdi.
Günün ikinci yarısında iştirakçılar dünya üçün vacib mə sə-
lələrin müzakirə olunduğu dini liderlərin Bakı Sammitinin əhə-
miyyətindən danışdılar. Bildirildi ki, Azərbaycan bu Sammiti
keçirməklə dünyada dinlərarası və mədəniyyətlərarası dialo-
qun qurulmasına öz töhfəsini verir. Din xadimləri indi dünyada
baş verən mühüm çağırışlara etinasız qalmamağın və qloballa-
şan dünyada baş verən problemlərin həllində yaxından iştirak
etməyin vacibliyini də diqqətə çatdırdılar. Onlar ənənəvi dinlər
arasında mehriban münasibətlərin bərqərar olmasının dünya
bir liyi üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb etdiyini bildirdilər. Sam-
Dostları ilə paylaş: |