Haci fuad iZZƏt oğlu nurullayev şeyxüLİslamliq ziRVƏSİ: haci allahşÜKÜr paşazadə
Yüklə 3,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 157 uyğunluqların pozulması ilə əlaqələndiririk və hesab edirik ki, cəmiyyətlər Uca Yaradanın mənəvi dəyərlərindən uzaqlaşdıq- ca bəşəri fəlakətlərə yaxınlaşır. İndi qarşımızda duran qlobal problemlərin hər biri İlahi mənbəyə müraciətin vacibliyini bir daha təsdiqləyir: bioetika pozuntuları – süni demoqrafik artıma, istehsal sahələrinin azalması - iqtisadi böhrana, enerji resursları- nın istismarı - ekoloji fəlakətlərə, mənəvi dəyərlərin ucuzlaşma- sı isə – ailə və cəmiyyətlərin dağılmasına gətirib çıxara bilər. İn- san hüquqlarının pozulması, narkotik maddələrin və digər uyuş- durucu vasitələrin yayılması, kosmosa nəzarət, nüvə terrorizmi, kütləvi qırğın silahlarının bəşəriyyət üzərində tətbiqi hamımı- zı çox ciddi narahat edir. Biz din xadimləri fövqəldövlətlərin nüvə tərk-silahı istiqamətində atdıqları addımları bəyənirik. He- sab edirik ki, əgər bu fəlakətlərə qarşı mübarizədə dini liderlər öz nüfuzlarından, elm adamları təcrübi biliklərindən, dövlət rəhbərləri ölkələrinin rifahı naminə mütərəqqi əməkdaşlıqdan istifadə etməsələr sabah tarix və bəşəriyyət qarşısında cavab verəcəklər. Planetimizin müxtəlif guşələrində - Fələstində, Əfqanıstan- da, İraqda və bizim Qafqaz regionunda terror aktlarının baş verməsi, bu halın qlobal xarakter alması da bizi narahat etməyə bilməz. Heç bir din terror, zor və təcavüzə haqq qazandırmır. Dini şüarlardan günahsız dinc əhalinin qətlə yetirilməsi, terror və vandalizm aktları üçün istifadə edənlər Vahid Yaradanımız qarşısında ağır günah işlətmiş olurlar. Unutmaq olmaz ki, Uca Yaradanın göndərdiyi dinlər insan həyatına qəsdi bütün insanlı- ğa qarşı qəsd kimi dəyərləndirir. Konfessiyalararası dialoqun gücləndirilməsi, xalqlarımızın və cəmiyyətlərimizin tolerantlıq və qarşılıqlı hörmət ruhunda tərbiyə edilməsi din xadimlərinin ümdə vəzifəsi olmalıdır. Bir ali həqiqət heç zaman unudulmamalıdır ki, bizləri bəşər ailəsinin üzvləri kimi birləşdirən, bir-birimizə bağlayan dəyərlər, bizi fərqləndirən, ayıran amillərdən qat-qat möhkəm, dərin və mü- hümdür. Dövlətlərin ərazi bütövlüyünə və təhlükəsizliyinə zidd olan ekstremist, radikal və separatçı qüvvələrə qarşı din xa dim- 158 ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: ləri hər zaman vahid mövqedə olmalıdırlar. Biz əminik ki, fiziki və mənəvi təcavüz planlarının qarşısını yalnız dövlətlərin, icti- mai və dini birliklərin birgə fəaliyyəti sayəsində almaq olar. Çox təqdirəlayiq haldır ki, bu gün bu istiqamətdə ardıcıl fəaliyyətin önündə zəmanəmizin görkəmli din xadimi, Rus Pravoslav Kil- səsinin başçısı, Moskva və Bütün Rusiyanın Patriarxı, Zati-mü- qəddəsləri Kirill həzrətləri dayanır. Möhtərəm Kirill həzrətlərinin dini tolerantlıq və qarşılıqlı əməkdaşlıq sahəsindəki xidmətləri danılmaz tarixi həqiqətdir. 2006-cı ildə dünya din xadimlərinin Moskva Sammitində qəbul olunmuş Yekun qərara əsasən, BMT ilə əməkdaşlıq çərçivəsində birgə işlərin görülməsi, fəaliyyətimizin əlaqələndirilməsi gün- dəm dədir. Hazırda BMT yanında Dini Məşvərət Şurasının yara- dılması və ilkin mərhələdə YUNESKO yanında dinlərarası dia- loq üzrə yüksək səviyyəli Təşəbbüs Qrupunun fəaliyyəti mə sə- lələri artıq reallaşmışdır. Bu gün bütün problemlərin fövqündə duran sülh proble- minin həm qlobal, həm də lokal miqyasda həllində dövlətlərin, hökumətlərin, ictimai və dini qurumların birgə əməkdaşlığı səmərəli nəticə verə bilər. Burada əyləşənlərin əksəriyyəti Qaf- qaz regionunun həllini tapmayan problemlərindən, o cümlədən Azərbaycanın Qarabağ mücadiləsindən xəbərdardır. İyirmi ildən artıqdır ki, Azərbaycan torpaqlarının 20 faizi işğal altındadır və biz Ermənistan dövləti ilə hərbi münaqişəni sülh yolu ilə aradan qaldırmaq üçün səy göstəririk. Bu illər ərzində Eçmiədzinlə bi- zim görüşlərimizin vasitəçisi və təşkilatçısı əsasən Rus Pravos- lav Kilsəsi, daha sonra Gürcü Pravoslav Patriarxiyası və Dünya Kilsələr Şurası olmuşdur. Bu görüşlərimiz müəyyən konstruktiv nəticələr versə də bu gün yenə bu istiqamətdə yeni fəaliyyətlərə, yeni danışıqlara ehtiyac vardır. Biz öz tərəfimizdən buna razıyıq, çünki sülh Allah-Təalanın bizə əmanət etdiyi elə bir nemətdir ki, onun yolunda atılan addımın özü də bir savabdır. Mən bu gün bəzi çətinliklərə baxmayaraq dəvətimizi qəbul edən zati-müqəddəsləri, erməni Patriarx-katolikosu II Qareginin Sammitimizdə iştirakını sülh yolunda atılan önəmli əməl kimi ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 159 də yərləndirirəm və Katolikos həzrətlərini bu istiqamətdə daha fəal münasibətə, həm birbaşa, həm də vasitəçilik yolu ilə qar- şılıqlı ünsiyyətin bərpasına dəvət edirəm. Hesab edirəm ki, bu gün Qarabağın, eləcə də Qafqazın bütün münaqişə bölgələrinin problemləri ədalətli sülh yolu ilə, beynəlxalq hüquq prinsiplərinə uyğun olaraq ərazi bütövlüyü və qarşılıqlı anlaşma çərçivəsində həll oluna bilər. Hörmətli qonaqlar, möhtərəm din xadimləri! Tolerantlıq Azərbaycan xalqının və dövlətinin həqiqi milli- mənəvi dəyəridir. Bu Sammitin keçirilməsi üçün müstəqil Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərinin mərkəz seçilməsi də dini və milli demokratiyanın ölkəmizdə bərqərar olmasının gös tə- ricisidir. Biz əminik ki, Bakı Sammiti ölkələrimizin və regionu- muzun tarixində yeni bir mərhələnin başlanğıcı olacaqdır. O, millətlərarası və dinlərarası münasibətlərin davamlı inkişafına xidmət edəcəkdir. Bir daha hamınıza təşəkkür edir, məclisimizin işinə uğurlar ar zulayıram. Bu ali məclisin ərsəyə gəlməsində xüsusi diqqət və qayğısına görə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Zati-aliləri, cənab İlham Əliyevə minnətdarlığımı bildirirəm. Həm çinin, bizimlə birgə böyük əmək sərf etmiş, mənəvi dəs- tək olmuş əziz qardaşım, Zati-müqəddəsləri, Patriarx Kirill həz- rətlərinə, Bakı Sammiti üçün köməyini əsirgəməyən şəxslərə tə şəkkürlərimi çatdırır və bütün qonaqlarımıza xeyir-dualar di- ləyirəm”. Sonra Moskva və Bütün Rusiyanın Patriarxı Kirill çıxış edə rək dedi: “Zati-aliləri, möhtərəm cənab Prezident! Çox hörmətli Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə! Hörmətli dini liderlər və Sammitin qonaqları! Bu ali yığıncağın iştirakçılarını salamlamağa şadam. Çıxışı- mın əvvəlində Sammiti hər cəhətdən dəstəklədiyinə görə Azər- baycan Respublikasının Prezidenti İlham Heydər oğlu Əliyevə təşəkkürümü bildirmək istəyirəm. MDB Dinlərarası Şuranın, ilk növbədə, qonaqpərvər ev sahibi, Qafqaz Müsəlmanları İda- Yüklə 3,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|