55
di. Göndərilmiş məhkum “müalicə”, daha doğrusu
məsləhət alıb geri qayıtdı. Oğru aləminin ağılverən-
ləri paqona verilən əlavə haqqın üç dəfəyədək artı-
rılmasına qəti etiraz etmişdilər: “Ora əsasən kasıbla-
rın cəza çəkdiyi yerdi. Ona görə də pulun deyilən qə-
dər artırılması qəbul edilməsin, öz həddində qalsın”,
– cavabını vermişdilər.
Bəkirin məruzə etdiyi bu cavab Niyazı özün-
dən çıxardı:
–Elədirsə eybi yox, tezliklə onları başlayarıq
sıxmağa, ağılları başlarına gələr...
* * *
İkram sanitarlar arasında yeganə şəxs idi ki, ev-
li idi. Həbs olunmamışdan altı ay qabaq evlənmişdi.
Şəhər kənarında kirayə ev tutub yaşayırdılar. Tür-
məyə düşəndən bir neçə ay sonra qızı da olmuşdu.
Bundan əvvəlki zonda yoldaşı iki dəfə görüşünə gəl-
mişdi. Bilirdi ki, ailəsi əziyyətlər içində yaşayır, tez-
tez görüşə gəlmək imkanı yoxdur. Həm kasıbçılıq-
dan, həm də bu zona gələndən Məhyəddinin günahı
üzündən sanitarların briqadiri olduğuna görə uta-
nırdı, istəmirdi yoldaşının gəlməyini. Nəzarətçilər-
dən birinin – Məmmədin onların yaşadığı ünvana
yaxın ərazidə yaşadığını öyrənəndə sevindi. Onun
üçün də Məmməddən yoldaşı ilə tanış olmağı, lazım
gələndə ismarıclarını ona çatdırmağı xahiş etdi.
Məmməd etiraz etməmişdi. Xeyli vaxt idi, o, Məm-
56
məd vasitəsilə ailəsindən xəbər tutur, pul olmasa da,
zonda düzəldilən suvenirlərdən ona hədiyyələr gön-
dərirdi.
Həftənin birinci günü idi. Günortadan keçmiş,
yanına görüşə gələnin olmasını xəbər verdilər. Hey-
rətləndi, görən kimdi onu xatırlayan? “Arvadındı”, –
sözünü eşitcək narahat olmaqla yanaşı ürəyində yol-
daşına acıqlandı: ”Axı, ona xəbər göndərmişdim,
məktub da yazmışdım ki, hələlik görüşə gəlməsin.
Nə baş verib ki, gəlib?”
Adətən birinci günlər görüşməyə gələnlər az
olurdu. Görüş kağızının rəis tərəfindən imzalanma-
sına çox vaxt getmədi, görüşə baxan iri cüssəli nəza-
rətçi onu otağa çağırdı. Həyəcanlanmışdı, ildən artıq
idi yoldaşını görmürdü.
Yoldaşı görüşə uşaqsız gəlmişdi. Xeyli dəyiş-
miş, baxışları soyuqlaşmış, yadlaşmışdı. Ümumi, ge-
niş dəhlizdə onlar üçün ayrılan stolun arxasında üz-
bəüz əyləşdilər:
–Salam. Sənə xəbər göndərmişdim axı, hələ gəl-
mə. Niyə gəlmisən? Nə olub, xeyirdimi? Yoxsa uşağa
nəsə olub? Uşaq yaxşıdımı?
–Uşaqdı da... Yaxşıdı...
Yoldaşının candərdi, könülsüz cavabları heç
xoşuna gəlmədi. Sözlü adama oxşayırdı:
57
–Bilrsən, niyə gəlmişəm, heç bilmirəm sözümü
necə başlayım, sözün qısası, mən ayrılmaq, boşan-
maq istəyirəm səndən...
–Məndən? Niyə?
Eşitdiyi sözlərdən İkramın halı dəyişdi. Olma-
ya Məmməd ona sanitarların briqadiri olmasını xə-
bər verib? Bu səbəbdənmi daha onun arvadı olmaq
istəmir?
–Sənə rast gəldiyim gündən bir xoş gün gör-
mədim. Həmişə əzab-əziyyət içində oldum. Atan-
anan məni qəbul etmədi. Ümidlərimi puç etdin. Tə-
zəcə ailə qurmuşduq tutuldun, qaldım tək-tənha. İn-
di də Allah bilir, sən nə vaxt qayıdacaqsan, mənə kö-
mək olacaqsan. Çətindir tək yaşamaq, üstəlik körpə
saxlamaq... Heç yerdən köməyim yoxdur. Nə özü-
münkülərdən, nə də sizinkilərdən mənə bir insan kö-
mək əlini uzatmır...
Düz deyirdi yoldaşı. Ucqar əyalətdən şəhərə
özünə gün qazanmağa gəlmiş kimsəsiz bu qızı vax-
tilə, o, xoşbəxt etmək istəmişdi. Təsadüfən telefonda
tanış olmuşdu. Ata-anası bu təsadüfi qızla ailə qur-
masına qarşı çıxmış, xeyir-dua verməmişdilər. İnad
edəndə isə, taleyin ümidinə buraxıb: “get necə istə-
yirsən özün yaşa, bizlik deyilsən”, – demişdilər. Bəl-
kə də haqlı imişlər...
–Fikrin qətidir?
58
“Xanımı” susub başını təsdiq mənasında silkə-
lədi.
–Hə, məhkəməyə boşanmaq üçün ərizə yaz-
mışam.
–Adam tapmısan özünə?
Yenə başını tərpətdi.
–Soruşmaq ayıb olmasın, kimdir? Mən tanıyı-
ram? Əgər məndən yaxşıdırsa, etirazım yoxdur.
Yoldaşı onun belə asan təslim olacağını gözlə-
mirdi. Məmnunluğundan çox düşünməyib pıçıltılı
səslə cavab verdi:
–Məmməd...
–Hansı Məmməd?
–Sənin üstümə göndərdiyin “nadzor”...
İkram eşitdiyi cümlədən şoka düşdü. Qulaqla-
rına inanmadı. Oturduğu yerdə bir xeyli donub key-
key baxdı:
–Sevirsən onu?
Zalımın qızı arsız-arsız, bir daha başını tərpət-
di.
–Daha onda nə gözləyirik? Gedim çağırım
onu. Elə burada kəbininizi kəsdirək, qurtarıb getsin,
– dəli kimi ayağa durdu, danışmasına imkan vermə-
di, – gözlə, beş-on dəqiqəyə onu tapıb birgə qayıdı-
ram.
İkram yaydan çıxan oxa dönüb hövlnak özünü
görüş yerindən müəssisənin içinə atdı. “Namussuz
59
gədə”, – beynində yalnız bu iki söz vardı. Əsəbindən
ürəyinin döyüntüsünü qulaqlarında eşidirdi: “Necə
var bu oğraşı öldürməliyəm”. Yadına istehsalat sex-
lərinin birində gizlin düzəltdirdiyi, xəlvət yerdə sax-
ladığı cib bıçağı düşdü. Sanki, havalanmışdı: “Bina-
mus, gör necə mənim etibarımdan sui-istifadə
edib...”
Axtarıb bıçağı tapıb cibində gizlətdi. Sonra da
nəzarətçilərin otağına yaxınlaşıb Məmmədi soraqla-
dı. Aldığı cavabdan heyfsiləndi: Məmməd səhər növ-
bədən çıxıb evinə getmişdi. Bir də sutka ötəndən
sonra işə gələcəkdi.
Görüş yerinə, yoldaşının yanına peşman qayıt-
dı:
–Tapmadım Məmmədi, “smen”dən çıxıb. Yox-
sa elə məsələni birdəfəlik həll edərdik.
Arvadı onun səsinin və rənginin dəyişməsin-
dən narahat olaraq yerində qurcalandı:
–Qoymadın sözümü deyəm. Mən bilirəm
Məmməd işdə deyil. Onun olub, ya olmamasının bir
əhəmiyyəti yoxdur. Sən kimliyi ilə maraqlandın,
mən də ona görə adını çəkdim. Gəlməkdə əsas məq-
sədim odu ki biləsən, məhkəmədən sənə göndərilə-
cək boşanma ərizəmin surətini görəndə təəccüblən-
məyəsən...
İkramın sağ cibində əlinin içində saxladığı cib
bıçağı yaratdığı təlaşla ürəyini yerindən çıxarıb “nə-
Dostları ilə paylaş: |